Feedback ontvangen: hoe doe je dat?
Feedback ontvangen heeft alles te maken met een enorm stuk persoonlijke ontwikkeling. Het is geen kunstje dat je jezelf aanleert! Feedback ontvangen is deels een vaardigheid maar vooral ook bewustwording en inzicht. In een ander artikel leg ik uit wat feedback is. Ik maak daarbij onderscheid tussen feedback gericht op een product of op processen en feedback gericht op houding en gedrag. Dat laatste noem ik voeding (feed) geven aan ontwikkeling.
Ontvangen
In dit artikel richt ik me op het ontvangen van feedback gericht op ontwikkeling. Veel mensen vinden feedback ontvangen heel moeilijk. Dat komt omdat ze nare ervaringen hebben opgedaan in hun leven wanneer het gaat over feedback ontvangen.
Het gebeurt vaker dat feedback bestaat uit cadeaupapier met een strikje, terwijl het ongewenste adviezen of kritiek blijkt te zijn wanneer je het cadeaupapier eraf haalt. Bij feedback ontvangen is het wel belangrijk dat je weet wat feedback is. Dat je het onderscheid ziet tussen feedback, kritiek en advies.
Feedback geven en ontvangen
Wil je leren om feedback te geven of te ontvangen? De Steven is specialist in persoonlijke ontwikkeling! We stellen voor jou een individuele training samen die precies bij je aansluit.
Feedback geven en ontvangen binnen teams
Voor teams hebben wij de training feedback geven en ontvangen ontwikkeld. Een belangrijk onderwerp daarbij is: kritiek geven en ontvangen.
Veilige omgeving
Een veilige omgeving is een voorwaarde voor het juist ontvangen van feedback. Ik vind dat je daar recht op hebt. Te vaak gebeurt het wanneer er onvrede en ongenoegen is binnen teams, of wanneer teamleden niet met elkaar door één deur kunnen dat de training feedbackvaardigheden dan wordt ingezet. Ik vind dat een verkeerde interventie wanneer er problemen in het team zijn. Juist wanneer je feedback ontvangt is het belangrijk:
- Dat er een open sfeer is
- Dat je vertrouwen ervaart
- Dat je kwetsbaar mag zijn
- Dat je weet dat het echt en oprecht is
Positieve en negatieve feedback
Ik heb altijd wat moeite met termen als positieve en negatieve feedback. Het ontaardt vaak in een doos vol complimenten wanneer je positieve feedback krijgt en een doos vol kritiek wanneer je negatieve feedback krijgt.
Feedback leg ik uit als voeding geven aan ontwikkeling. In dit geval: voeding geven aan persoonlijke ontwikkeling. Wanneer een plant zich wil ontwikkelen is er water nodig, voedsel, mest, de juiste plek, goeie grond. Soms is er een snoeischaar nodig voor alles wat groei belemmert en in de weg staat.
Vraag is: is de snoeischaar dan te vergelijken met negatieve feedback? Omdat het ook weleens pijn kan doen wanneer er gesnoeid moet worden in het kader van jouw ontwikkeling?
Persoonlijke leerdoelen
Vaak horen er een aantal persoonlijke leerdoelen bij om feedback op de juiste manier te kunnen ontvangen. Ik noem er een paar:
- Stoppen met verwijten maken en communicatie in de verwijtende sfeer
- Je schiet te snel in de verdediging en je wilt leren om hier anders mee om te gaan
- Het verschil ervaren tussen gelijk hebben en gelijk krijgen
- Een actieve luisterhouding ontwikkelen
- LSD: luisteren, samenvatten en doorvragen
- Vermijden van vooroordelen en vooringenomenheid
- Je wilt inzicht in de transactionele analyse: ouder-, volwassen- en kindrol
- NIVEA: Niet invullen voor een ander
- OMA: oordelen, mening geven en aannames
Negatieve feedback: vat jij het té persoonlijk op?
Heb je de neiging om negatieve feedback zeer persoonlijk op te vatten? Dan passen een aantal leerdoelen uit de training assertiviteit bij jou.
- Je merkt dat je regelmatig negatief over jezelf denkt en dat je een negatief zelfbeeld hebt ontwikkeld. Je wilt leren om positief over je zelf te denken.
- Je wilt in een aantal situaties graag meer zelfvertrouwen ontwikkelen
- Je wilt grenzen leren aangeven
- Tijdens gesprekken blokkeren en dichtklappen wil je voorkomen
- Je wilt jouw mening durven geven ook al hebt je een afwijkende mening ten opzichte van anderen
- Je voelt je snel aangevallen in bepaalde situaties en betrekt sommige zaken teveel op jezelf
- Je wilt meer voor jezelf opkomen
- Je wilt leren om weerbaar te worden tegen dominante personen
- Je wilt assertief met conflicten omgaan
Wat moet je niet doen?
Wat je niet moet doen is terugslaan, in de tegenaanval gaan, ontwijken, ontkennen of in de verdiging schieten. Onderstaand een aantal zaken die je niet moet doen.
-
'Tsjaa dat kun je nu wel zeggen maar kijk ook eens naar jezelf'
Wel: 'hoe bedoel je dat?'
-
'Prima als jij dat vindt, maar dat zegt toch genoeg over jezelf?'
Alles wat ik over een ander zeg, zegt ook iets over mij. Alles wat een ander over mij zegt, zegt ook iets over de ander. Maar vertel wat het met je doet in plaats van de bal terug te kaatsen.
-
'Ja maar, dat kwam doordat...........'
Niet doen: uitleggen hoe het allemaal zo gekomen is. Vertel wat het bij je oproept of vraag waarom het voor de ander zo belangrijk is om dit te zeggen tegen jou.
-
'Dit is nu net een opmerking voor jou..........'
Niet doen: laat de psycholoog thuis.
-
'Jij irriteert me enorm als je dit zo tegen mij zegt......'
Niemand irriteert jou, niemand frustreert jou, niemand maakt je boos. Zo machtig is een ander niet. Je bent zelf verantwoordelijk voor jouw eigen gevoelens en behoeften. Dus de vraag is: waarom irriteert jou dat? Waarom raakt je dat zo?
Lees ook: de feedbackregels.
Leerdoelen training feedbackvaardigheden
Dit artikel schreef ik in de serie over leerdoelen voor de training feedback geven en ontvangen.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.