home / persoonlijke ontwikkeling / communicatie / oordelen / oma

Oordelen, mening geven en aannames (OMA)

Dit artikel gaat over:

• oordelen (in de serie over oordelen en veroordelen)
• mening geven (vooral ongevraagd)
• Aannames

Oordelen, mening geven terwijl er niet om gevraagd is en aannames (OMA), zijn grote belemmeringen in de communicatie met de ander. Het belemmert de openheid van een gesprek en een relatie.

Oordelen

Oordelen betekent in feite dat je een waardeoordeel plakt op het gedrag van een ander. Vaak zit er al een afwijzing in. Voorbeelden:

• Iemand zou iets voor je doen maar heeft het nog niet gedaan. Geïrriteerd zeg je: jij bent ook erg gemakzuchtig zeg!
• Ach we weten wel hoe het werkt bij jou: je neemt het niet zo nauw he?
• Jij bent ook altijd te laat
• Dat is typisch iets voor hem
• Daar heb je haar ook weer

Oordeel niet maar neem waar...........

Een belangrijk punt in het communicatieproces: neem waar en beschrijf het gedrag van de ander. Vertel wat het met jou doet. Maar kwalificeer het niet met een etiketje erop van 'goed' of 'fout'. Of andere etiketjes (made by Oma) als: gemakzuchtig, lui, ongeïnteresseerd etc. Let op: oma heeft veel etiketjes in de aanbieding oftewel: oma heeft een labelwriter en ze labelt graag!

Mening geven: niet iedereen wacht op jouw mening!

Heb jij overal een mening over en wil je die ook nog overal ventileren? Ook als er niet om gevraagd wordt? Dan zit daar een vergissing achter. Weet je dat heel veel mensen niet op jouw mening zitten te wachten? Zelfs niet al vragen ze om jouw mening! Iemand schreef me: 'Ik word moe van mensen die continu overal hun mening over spuien. Vooral als het een ongenuanceerde mening betreft die niet veel ruimte laat voor andere gezichtspunten. Een gesprek is dan namelijk niet meer echt mogelijk, die ander staat niet open voor wat ik zou kunnen zeggen, dus haak ik af. Ik weet ondertussen ook wel dat dat met mijn eigen interpretatie te maken heeft; er zijn namelijk ook mensen die gewend zijn aan goedmoedig redetwisten, en die een kordate mening zien als een uitnodiging om standpunten uiteen te zetten. Dat is fijn voor ze, maar zo werkt het bij mij niet. Als ik bij de ander geen belangstelling bespeur, dan begin ik er niet aan. En trouwens, ik heb vaak even tijd nodig om me een mening te vormen, en ook daarom vind ik het lastig als een ander direct al een uitgesproken mening klaar heeft. Vooral als het gaat om iemand die belangrijk voor me is. Dat kleurt mijn waarneming namelijk. Het beïnvloedt mijn mening, nog voordat die duidelijk is geworden. Als ik dat toelaat, als ik daar geen afstand van weet te houden, dan raak ik mezelf kwijt. Dan weet ik niet meer wat mijn eigen mening is. En dat is me al te vaak overkomen in mijn leven'.

Voorbeeldjes van ongevraagd jouw mening geven

Ben je iemand die snel een mening geeft? Ook al vraagt niemand naar jouw mening? Ik geef wat voorbeeldjes:

• 'Als ik jouw verhaal zo hoor, is het niet verstandig dat jij dat huis koopt'
• Iemand zegt: 'ik ben zo moe de laatste tijd'. De ander reageert: 'ja maar je hebt het ook druk gehad deze week'. (Je zou ook kunnen vragen: 'hoe komt dat?')
• 'Zoals jij de laatste tijd bezig bent: volgens mij werk je altijd!'
• 'Ik vind het logisch dat je klaagt over hoofdpijn: je gaat ook veel te laat naar bed!'
• 'Je vraagt ook om moeilijkheden'

Ongevraagd je mening geven, kan het gesprek in de weg staan. Soms wil iemand een luisterend oor en dat is wat anders dan jouw mening horen. Dat geldt ook voor de categorie ongevraagde adviezen. Het zit al in hele kleine dingetjes:

• 'Nou heb je weer die rode trui aan, weet je wel dat die kleur helemaal niet staat bij die broek van jou?'
• 'Zou je niet eens naar de kapper gaan, je ziet er ook niet uit zo!'

Weet je waar het vaak mis gaat? Wanneer je gaat adviseren terwijl iemand om feedback vraagt of met jou wil sparren. Vaak ontaardt het in: ja maar, ik zou (als ik jou was) het zo aanpakken. En dat wordt dan verpakt in cadeaupapier van de feedbackwinkel. Terwijl het niets met feedback te maken heeft.

Aannames

Aannemen is wat anders dan weten. Maar ook aannames kunnen het gesprek belemmeren en de relatie in de weg staan. Voorbeelden:

• 'Ik heb aangenomen dat jij geen zin had om op mijn verjaardag te komen. Ik weet dat je immers niet zo van verjaardagsfeestjes houdt'
• 'Ik heb jou niet uitgenodigd voor de barbecue want ik weet dat jij er een hekel aan hebt'
• 'O dat doet hij nooit want……………………'
• 'Ik ga ervan uit dat het zo en zo heeft plaatsgevonden'

Aannames hebben alles te maken met beeldvorming over jezelf en over de ander. Wat er ontbreekt is: verwachtingen wederzijds bespreekbaar maken. Klinkt herkenbaar, niet? Het probleem is alleen dat deze gedachten zelden worden uitgesproken. En daardoor heeft de ander ook geen kans om jouw aanname te ontzenuwen.

Conclusie: laat OMA thuis

Het beste is om OMA thuis te laten. Openheid in de communicatie bevorder je wanneer je jouw eigen oordelen, meningen en aannames buiten beschouwing laat. Een betere route is: LSD: luisteren, samenvatten en doorvragen.