NIVEA: niet invullen voor een ander
Nivea is bekend als crème. Maar dit artikel gaat over iets anders: namelijk crème de la communicatie. NIVEA kort ik af als: Niet Invullen Voor Een Ander. Het is een soort ezelsbruggetje. Voor wie? Misschien wel voor jou! Denk jij vaak voor een ander? Vul jij het vaak in voor een ander? Wil je deze valkuil vermijden? Dan helpt deze communicatiecrème.
Betekenis
Wat is 'niet invullen voor een ander?' Ik duid het als volgt:
Je denkt regelmatig voor een ander in de trant van:
- Als ik dit zeg, wordt hij/zij vast boos.
- Ik doe dit maar niet want dat vindt hij vervelend.
- Deze vraag zou ik hem/haar nu niet stellen want dat vindt hij vast heel moeilijk.
Je voelt regelmatig voor een ander in de trant van:
- Ik heb het gevoel dat hij niet zo lekker in zijn vel zit
- Ik heb het gevoel dat zij met problemen rondloopt
- Ik voel dat hij verdrietig is en dat hij zich zorgen maakt
Zie je dat we al twee soorten van NIVEA te pakken hebben: je voelt voor een ander of je denkt voor een ander. Wat is er mis mee? Niet zo veel toch? Nee, op zich niet! Maar vergeet niet dat er jouw perceptie tussen zit. Je hebt het niet geverifieerd.
Doe de communicatietest!
Bij De Steven kun je een communicatietest doen om inzicht te krijgen in jouw sterke punten en valkuilen, wanneer het over communicatie gaat.
Zo krijg je inzicht in jouw communicatie-ontwikkeldoelen!
Communicatietraining
Wil je een training volgen om jouw communicatievaardigheden te ontwikkelen?
- individuele communicatietraining
- teamtraining communicatie verbeteren
Aannames
Ook aannames hebben te maken met het invullen voor een ander. En dat kan van alles zijn. Ik noem wat voorbeelden:
- "het heeft geen enkel nut om hem daarvoor te vragen, je weet wel hoe hij is"
- "bij ons krijg je er dat nooit door, ze zijn zo conservatief als 't maar kan"
- "nou die heeft binnen 2 jaar weer een andere partner, je kent hem wel"
- "ik denk dat ze binnen vijf maand getrouwd zijn en dan gaan ze emigreren"
Negatieve overtuigingen
Vaak zijn aannames en 'denken voor een ander' gebaseerd op negatieve overtuigingen. Er zit een bepaalde negatieve verwachting die wordt uitgesproken. Maar dat hoeft natuurlijk niet per se.
- 'ik denk dat je haar een heel groot plezier doet wanneer je haar een foto van haar kleinkind geeft'
- 'wanneer wij als kinderen de tuin van moeder onderhouden, zal ze echt blij zijn'
Kenmerk: het is jouw waarheid
Het kenmerk van al deze voorbeelden is dat je jouw eigen waarheid hebt gecreëerd. Maar je hebt ze niet geverifieerd. Het zijn invulgedachten. En die vertellen iets over jouw gevoel en behoeften. Heel vaak is het gebaseerd op jouw onzekerheid. Of op jouw gevoel van angst. Je bent bang dat je overbodig bent of dat de ander niet op prijs stelt dat je komt en je zegt: 'laten we nu maar niet gaan, ze hebben op zondag meestal bezoek'.
Ook negatieve ervaringen kunnen leiden tot invulgedachten. En meestal blijft het daar niet bij. Meestal laat je je eigen gedrag afhangen van de ander oftewel: je laat jouw gedrag afhangen van hoe je denkt dat de ander zal reageren.
Oordelen en mening geven
Mensen die te snel de zaken invullen voor een ander belemmeren zichzelf in de communicatie met de ander. Ze stellen zich niet meer open in wat de ander te vertellen heeft of wat de ander daadwerkelijk bedoelt.
Wat is er aan de hand?
Wat er in feite gebeurt bij 'denken voor een ander' is dat je de verantwoordelijkheden voor de ander aan het invullen bent. Het is een vorm van over-zorgzaamheid die naar het ongezonde neigt. Je ontneemt de ander de mogelijkheid om zelf op iets te reageren, om zelf keuzes te maken, om zelf aan te geven wat hij/zij vervelend vindt. Het heeft te maken met het proces van geven en ontvangen waarin een onbalans ontstaat.
Wanneer gebeurt het?
Denken en voelen voor een ander past vaak bij mensen die de volgende valkuil (of meerdere daarvan herkennen):
- betuttelend
- belerend
- oververantwoordelijk
- overzorgzaam of te zorgzaam
- te behulpzaam of te hulpvaardig
- overbetrokken
- ik sta altijd klaar voor een ander
- overgevoelig
- te begripvol of te inlevend.
- bemoeizuchtig of bemoeiziek
- zorgen maken en overbezorgd zijn
Invullen voor een ander kan ook ingegeven zijn door angst en onzekerheid. Wanneer je je afhankelijk opstelt en voortdurend bevestiging zoekt bij de ander, zul je negatieve en afkeurende reacties proberen te vermijden. Je gaat de ander dan 'lezen', je zet je sensor op het erf van de buurman. Dit heeft echter uiteindelijk nooit het gewenste effect, en het leidt tot een ongezonde relatie.
Is het af te leren?
Je kunt het afleren. Door inzicht te krijgen hoe het werkt. Of anders gezegd: door te begrijpen en te weten dat jij verantwoordelijk bent voor jouw gevoelens, behoeften en gedachten en door de gedachten en gevoelens van de buurman los te laten. Je bent daar immers niet de eigenaar van: dat is de ander. Let wel: dit is een proces. Er bestaat geen cursus of training waardoor je gediplomeerd 'zelfdenker' wordt. Maar een paar tips:
- neem niets aan maar stel vragen (aannemers nemen aan, jij niet)
- check en dubbelcheck
- kijk door de ogen van de ander naar de ander en kijk niet door jouw perceptie naar de ander
- trek geen voorbarige conclusies
- hou het bij de feiten en bij wat je waarneemt
Artikel over oordelen
Dit artikel schreef ik in de serie over oordelen en veroordelen.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.