Luistervaardigheid: kun je dat leren?
Luistervaardigheid kun je oefenen. Tenminste op een aantal punten wel. Ik vind het woord een beetje verwarrend. Omdat het meer gaat over vragen stellen en vraagvaardigheid dan over luistervaardigheid. Luisteren is een gespreksvaardigheid die heel vaak niet benoemd wordt. Meestal hebben we het over beter leren formuleren, argumenteren of verwoorden, overtuigend leren beïnvloeden etc. Maar goed luisteren naar wat de ander zegt is een voorwaarde om aansluiting te houden bij de ander.
Doe de communicatietest!
Bij De Steven kun je een communicatietest doen om inzicht te krijgen in jouw sterke punten en valkuilen, wanneer het over communicatie gaat.
Zo krijg je inzicht in jouw communicatie-ontwikkeldoelen!
Communicatietraining
Wil je een training volgen om jouw communicatievaardigheden te ontwikkelen?
- individuele communicatietraining
- teamtraining communicatie verbeteren
Gedragsvoorbeelden
Wanneer je luistervaardig bent dan ben je dus vooral in staat:
- Om goede vragen te stellen (zie ook vraagtechnieken)
- Om door te vragen op bepaalde informatie
- Om te achterhalen wat de reden of oorzaak is van iets
- Om opheldering te vragen over datgene wat wordt gezegd
- Om samen te vatten wat gezegd is
Belangrijk is ook dat je vragen durft te stellen. Natuurlijk kun je ook leren om:
- De ander uit te laten spreken
- Uit te nodigen om verder te praten en door de ander uit te laten praten
- Te toetsen of je werkelijk de ander begrepen hebt
- De lijn in het gesprek te volgen en de rode draad te blijven zien
- Non-verbale signalen te herkennen
- De ander aandacht te geven
Actieve luisterhouding
Actief luisteren bestaat uit drie hoofdstukken:
- luisteren wat de ander zegt (horen)
- begrijpen wat de ander bedoelt
- horen wat de ander niet zegt en toch bedoelt
Zijn we nu klaar? Niet helemaal! Het is namelijk niet alleen horen wat de ander zegt, het is ook aanvoelen hoe de ander zich voelt.
Kwaliteit of vaardigheid?
Ik heb luisteren een kernkwaliteit genoemd. Ben jij een geboren luisteraar? Dan is het voor jou niet moeilijk om luistervaardigheden te ontwikkelen. Hoort luisteren niet bij jouw setje van kernkwaliteiten? Dan kost het iets meer moeite om deze vaardigheid te oefenen.
Luisteren heeft ook te maken met wie jij bent. Oprechtheid, oprecht en gemeend: dat zijn woorden die steeds weer terugkomen bij het onderwerp luisteren:
- Oprechte interesse en belangstelling tonen
- Begrijpen en aanvoelen: zich kunnen verplaatsen in de ander
- Meeleven met de ander of medeleven tonen
De vaardigheid zit vooral in het vragen stellen en vooral om open vragen te stellen tijdens een gesprek. Belangrijk is ook om een actieve luisterhouding aan te nemen en de ander aan te moedigen om te praten. Jouw houding vertelt ook veel namelijk. Je kunt de ander door jouw houding aanmoedigen, stimuleren en uitnodigen om te vertellen en het verhaal te doen.
Gebrek aan luistervaardigheid?
Wanneer heb je gebrek aan luistervaardigheid? Ik noem wat voorbeelden:
- wanneer je teveel praat en niet luistert
- wanneer je steeds interrumpeert
- wanneer je geen interesse toont
- wanneer je zogenaamd luistert maar in feite doe je niets meer dan het verhaal aanhoren
- wanneer je de ander niet serieus neemt
- wanneer je alleen maar door eigen perceptie naar het verhaal van de ander luistert
- wanneer je vol aannames en vooroordelen zit
- wanneer je suggestieve vragen stelt
LSD: Luisteren, samenvatten en doorvragen
Actief luisteren vraagt veel LSD namelijk: goed luisteren, voortdurend samenvattend en doorvragen.
- Ik hoor dat je dit vertelt maar klopt het dat je dat bedoelt?
- Je zei net dat............. maar kun je er nog iets meer over vertellen hoe je dat ziet?
Onbevooroordeeld luisteren
Onbevooroordeeld luisteren naar de ander is een kwaliteit. Luisteren zonder er meteen jouw eigen stempel op te zetten of zonder de boodschap te meteen aan jouw eigen normen en waardenpatroon. Dan kom je ook bij mijn artikel: de ander verstaan in zijn eigenheid.
Spreken en luisteren
We volgen duizenden trainingen gericht op communicatie, beïnvloeding en spreekvaardigheid. Maar ik zeg: spreekvaardigheid begint met luisteren. Daarom hebben we 2 oren en 1 mond. Hoe kom ik daarbij? Lees mijn artikel over: spreekvaardigheid begint met luistervaardigheid.
Training communicatie en gesprekstechnieken
Wil je een training communicatie en gesprekstechnieken volgen?
- boek snel effect door onze training communicatie en gesprekstechnieken die zelfs individueel te volgen is
- bekijk de training effectief beïnvloeden
- wij hebben een training communicatie voor leidinggevenden voor het hoger en middenkader ontwikkeld
- bekijk de training communicatie voor technici
Testen, webinars en E-book
Bekijk onze webshop waar je tal van aanbiedingen treft zoals:
- Webinar over persoonlijke communicatie
- E-book over authentiek communiceren (in PDF)
- Communicatietest
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching.
