home / persoonlijke ontwikkeling / persoonlijk ontwikkeltraject / voelen gevoelens / angst

Ben je bang of angstig?

Angstgevoelens hebben een functie. Angst maakt je alert, wijst erop dat er gevaar dreigt, dat je moet opletten.  Angst voelt als een verkramping. Je voelt je slap of verdoofd. Je voelt je duizelig of je ervaart hartkloppingen. Je gaat beven of trillen. De koude rillingen lopen over je lijf. Je blik vernauwt, de angst is te lezen in jouw ogen, je hebt een droge mond.

Waar ben je bang voor?

Er is angst om afgewezen te worden, angst om onze baan te verliezen of onze geliefde.  We zijn bang voor de dood. Soms ook voor succes, voor de waarheid, we zijn bang voor verandering. Angst hoort bij behoeften en dan is de angst vooral gericht op het kwijtraken van de vervulling van de behoefte. Angsten kunnen zich in alle soorten en maten voordoen zoals:

• angst om afgewezen te worden
• angst om jouw baan te verliezen
• angst voor succes
• angst voor verandering
• angst voor de waarheid
• angst voor de dood en zelf angst voor het leven
• angst om te falen of faalangst
• angst om fouten te maken
• angst om te spreken of te presenteren: spreekangst
• examenvrees of toetsangst
• bindingsangst
• verlatingsangst
• angst om in de steek gelaten te worden
• angst om buiten de boot te vallen
• angst voor het coronavirus
• angst voor andermans oordeel
• angst voor gezichtsverlies
• angst voor het onbekende
• angst voor risico's: ben jij risicomijdend?
• sociale angst
• angst om iets te missen: fomo

Bang in relatie tot verlies

Jouw angst heeft te maken met verlies.

• je bent bang voor gezichtsverlies wanneer je voor een groep staat te hakkelen en wanneer je de draad kwijt bent tijdens de speech
• je bent bang dat je jouw zekerheden kwijtraakt bij het verlies van een baan
• je bent bang dat je een stuk van jezelf verliest wanneer je partner de relatie dreigt te beëindigen
• je bent bang dat je buiten de boot valt wanneer je je niet steeds aanpast aan de groep
• je bent bang om te falen of fouten te maken omdat je jouw identiteit gekoppeld hebt aan 'perfectie'

Gebrek aan vertrouwen

Angst heeft ook een relatie met vertrouwen of nog liever met gebrek aan vertrouwen

• je bent bang dat je afgaat wanneer je moet presenteren in de groep omdat je er niet op vertrouwt dat jij de woorden wel paraat hebt die je nodig hebt
• je bent bang voor baanverlies omdat je niet op jouw kwaliteiten, inzichten en talenten vertrouwt en je zekerheden ontleent aan externe bronnen zoals de arbeidsovereenkomst
• je bent bang om alleen te zijn omdat je er niet op vertrouwt dat jij prima alleen kunt zijn zonder je eenzaam te voelen
• je bent bang voor afwijzing terwijl je jezelf voortdurend afwijst, te weinig jezelf vertrouwt en jezelf niet serieus neemt
• je bent bang om te falen omdat je er niet op  vertrouwt dat jij in kwetsbaarheid kunt leven

Angstbestrijders

Heb jij geleerd om je angst aan te gaan? Te durven voelen wat jouw angst is? Durf jij te erkennen dat je kwetsbaar bent, je soms onveilig voelt, je soms gebrek aan vertrouwen hebt? Dan heb je heel wat mee gekregen als het over angst gaat.

Meestal bestrijden we angst door:

• het weg te praten en weg te moffelen: rationaliseren, argumenteren, risk management etc.
• te verdoven en zorgen dat je het niet voelt (afleiding)
• controlemechanismen te ontwikkelen waardoor je grip op je leven en bestaan wilt krijgen
• perfectionisme te ontwikkelen als medicatie tegen faalangst
• wantrouwen en achterdocht te ontwikkelen, gereserveerdheid en geremdheid zodat je vooral niet geraakt wordt

Angst als drijfveer

Angst is een sterke drijfveer. Een drijfveer om je te beschermen tegen, in te dekken tegen, risico’s af te dekken of controle uit te oefenen op etc. Nu is de vraag bij persoonlijke ontwikkeling: laat je je louter leiden door angst of laat je je leiden door jouw behoeften. Richt je je op het voorkomen van of laat je je leiden door jouw behoeften? Ik leg het uit:

• laat je je leiden door jouw behoefte aan goede gezondheid of laat je je leiden door jouw angst om ziek te worden
• laat je je leiden door angst voor baanverlies of richt je je op doorontwikkeling van jou als persoon?
• laat je je leiden door jouw behoefte aan beweging of wil je voorkomen dat je stijve spieren krijgt

Angst kan een sterke drijfveer zijn en kan zelfs proporties aannemen die het onleefbaar maakt. Ik kan tal van vormen noemen maar zodra het buitenproportioneel is, ben je met coaching niet geholpen en is andere hulp wellicht gewenst. Angst kan een belangrijk item zijn bij de vaststelling van leerdoelen voor training en coaching. Met name de vraag: wat zegt de angst over jouw behoeften? Echter het kan zo verschillend zijn per persoon dat het ondoenlijk is om dit uit te werken.  Daarom is een adviesgesprek aan te bevelen.

Binnen teams en organisaties

Ook binnen teams en organisaties speelt angst een rol. Binnen organisaties kan angst de overhand nemen wanneer er ongezonde relaties op de werkvloer zijn. We noemen dit wel een angstcultuur of afrekencultuur.