Werkplezier: heb je plezier in jouw werk?
Werkplezier is het vermogen om uit jezelf met plezier het werk te doen wat gedaan moet worden met als kenmerk dat het meer energie voor je oplevert dan het kost. Het geheim van plezier hebben in je werk schuilt niet in alleen doen wat je leuk vindt maar ook in leuk vinden wat je doet. Het gaat erom te weten en uit te zoeken wat jou energie oplevert, wat jou energie kost en daar jouw werk op aan te passen.
Eigen verantwoordelijkheid en zelfinzicht
Wie is verantwoordelijk voor jouw werkplezier? Is dat de werkgever? In principe ben je als medewerker zelf primair verantwoordelijk voor eigen werkplezier. Door die verantwoordelijkheid te nemen heb je positieve invloed op hoe je situaties ervaart. Dan wordt maandag niet de meest vervelende dag van de week, maar de dag om naar uit te zien. Om die verantwoordelijkheid te kunnen nemen moet je eerst weten wat je wilt.
-
Drijfveren, waarden en behoeften
Werkplezier begint met zelfinzicht. Je moet weten wat jou energie oplevert of waar je energie van krijgt. Om dat te ontdekken moet je weten welke waarden belangrijk voor jou zijn en wat jouw drijfveren zijn, waar liggen jouw persoonlijke behoeften?
-
Kernkwaliteiten
Werkplezier heeft te maken met jouw kernkwaliteiten. In hoeverre kun je de kwaliteiten die je hebt kwijt in jouw functie? Of moet je allerlei taken doen die niet bij je passen? De vraag is: wat voor kernkwaliteiten heb je? Heb je daar voldoende inzicht in? Wat zijn jouw persoonlijke eigenschappen? Middels de eigenschappenanalyse die wij ontwikkeld hebben kun je ontdekken wat voor type mens je bent en wat voor kwaliteiten je in huis hebt.
-
Match organisatiebehoefte en jouw persoonlijke behoefte
Zolang er een optimale match is tussen de organisatiebehoefte en jouw persoonlijke behoefte is er plezier in het werk. Maar organisaties ontwikkelen zich en jij ontwikkelt je ook. De vraag is: lopen de organisatiebehoefte en jouw persoonlijke behoefte wellicht uit elkaar op enig moment? In hoeverre zie je dat aankomen? Afstemmen van het organisatiebelang en medewerkersbelang is dus een voortdurend proces.
Wat moet je doen als je geen arbeidsvreugde meer ervaart?
Wanneer je geen werkplezier ervaart dan is het zaak om er wat mee te doen. Lees ook onze artikelen over:
- Je hebt geen werkplezier meer en de voldoening uit jouw werk is verdwenen.
- Je merkt dat je een verstoorde energiebalans hebt: werken kost energie in plaats van dat het energie oplevert.
- Je hebt saai en eentonig werk of is er te weinig afwisseling en taakvariatie?
- De functiematch ontbreekt.
- Werk je bij een ingedutte organisatie?
- Merk je dat je jouw functie niet (meer) aankunt?
- Wat is arbeidsvreugde en wat zijn de bronnen en voorwaarden die daarbij horen?
- Er is een verziekte situatie op jouw werk en het is tijd om eens te kijken wanneer de transferperiode verstrijkt
- Er is een arbeidsconflict
Faciliteren werkplezier en prestaties: taak HRM
Is het niet te gemakkelijk om de verantwoordelijkheid voor werkplezier eenzijdig bij de werknemer neer te leggen? Ja dat is te gemakkelijk. Uiteraard heeft de werkgever een verantwoordelijkheid wanneer het gaat over werkplezier. De werkgever of de leidinggevende dient te faciliteren. De organisatie kan de medewerker helpen om inzicht te krijgen in eigen kwaliteiten, drijfveren, behoeften en talenten. Ook kan er werk gezocht worden waar de medewerker past. Vroeger werd de verantwoordelijkheid voor werkplezier eenzijdig bij de werkgever neergelegd. Dat kan ook van andere thema's gezegd worden: de werkgever moest de medewerker motiveren en de leidinggevende ging de training volgen: hoe motiveer ik mijn medewerkers. In de huidige tijd komt er steeds meer bewustwording dat deze zorgcultuur onvoldoende werkt.
Verantwoordelijkheid leidinggevende en medewerker
Het leveren van goede werkprestaties en het hebben van werkplezier is eigenlijk een taak van de leidinggevenden en medewerkers samen. Het aantal aspecten wat daarbij een rol speelt en de complexiteit van een enkel aspect maakt het echter vrijwel onmogelijk voor leidinggevende of medewerker om dat allemaal zelf bij te houden.
Om welke drie aspecten gaat het?
Om een indruk te krijgen van alle aspecten die een rol spelen bij het faciliteren van prestaties en werkplezier beschrijf ik 3 groepen waar de verschillende aspecten onder vallen:
-
Medewerkers eigenschappen
Allereerst zijn dat de medewerkers eigenschappen. De voorwaarden ofwel condities waarover medewerkers moeten beschikken en in het primaire proces waarde toe te voegen, en daar zelf ook meerwaarde aan te ontlenen.
Daarbij gaat het om een
- goede fysieke, mentale en sociale gezondheid,
- de juiste kennis, vaardigheden en attitude,
- motivatie om het werk te willen doen,
- en een grote mate van flexibiliteit waarmee een medewerker ook andere dan zijn eigen taken kan uitvoeren.
-
Organisatie-eigenschappen
Als tweede zijn er organisatie-eigenschappen: Dit zijn de condities die een organisatie moet regelen waardoor een medewerker het werk kan uitvoeren zoals:
- de middelen waarmee, en de omstandigheden waaronder een medewerker het werk moet uitvoeren
- de inrichting van het werk zelf: de arbeidsinhoud of de taakinhoud
- de arbeidsvoorwaarden
- de wijze van aansturing, leiderschap en de samenwerking met collega’s
- de cultuur, collegialiteit of de wijze waarop in de organisatie met elkaar omgegaan wordt
- de vrijheid en waardering die je als medewerker krijgt
-
Kwaliteitsafspraken en wettelijke regels
Ten derde zijn er nog allerlei kwaliteitsafspraken, wettelijke regels en CAO afspraken waar je je aan moet houden.
Organisaties veranderen voortdurend
Mocht je als leidinggevende en medewerker bovenstaande allemaal op orde hebben, dan is dat altijd van tijdelijke aard, want de enige zekerheid die je hebt is dat niets hetzelfde blijft. Zo kan de omgeving andere producten gaan vragen waardoor de organisatie moet veranderen of medewerkers vertrekken waardoor je weer nieuwe mensen moet aannemen. Vervolgens kun je opnieuw beginnen met de afstemming tussen de veranderde organisatiedoelstelling en andere medewerkers.
Gezonde organisaties en teams
Lees onze artikelen over gezonde organisaties en teams.
Duurzame inzetbaarheid
Bekijk onze dienstverlening op het terrein van duurzame inzetbaarheid.
Auteur
Dit artikel is geschreven door: Peter Weustink