Loyaal is een kwaliteit: té loyaal een valkuil
Loyaal betekent dat je trouw bent. Je kunt loyaal zijn aan iemand (een persoon) bijvoorbeeld in jouw privé-omgeving (partner, ouders of kinderen) maar jouw loyaliteit kan zich ook uiten aan de organisatie waar je werkt (organisatieloyaliteit), aan jouw klanten, aan jouw baas of aan jezelf.
Loyaal zijn betekent dat je je (moreel) verbonden voelt met de ander of dat je oog hebt voor de belangen van de ander. Je zult de ander er niet snel alleen voor laten staan en je zult de ander er niet alleen voor laten opdraaien. In dit artikel ga ik in op:
- wat is loyaliteit precies?
- loyaliteit in teams en organisaties: organisatieloyaliteit
- loyaliteitsproblemen en loyaliteitsconflicten
- de valkuil van over-loyaliteit
- over-loyaliteit in organisaties
- loyaliteitsvraagstukken in een leidinggevende functie
Kernwaarde of persoonlijke waarde
Loyaliteit wordt wel een kernkwaliteit genoemd maar ook wel een kernwaarde. Is loyaliteit een kernwaarde of persoonlijke waarde voor je geworden? Dan is het dus zo belangrijk voor je dat je er niet best zonder kunt. Het mooiste is wanneer die persoonlijke waarde overeenkomt met de kernwaarde van de organisatie waar je werkt. Waarom belangrijk? Dan voel je je thuis in de organisatie waar je werkt. Wanneer loyaal voor je een persoonlijke waarde is, dan pas je niet in de organisatie waar men weinig voor elkaar over heeft, waar egotripperij, eigenbelang gaat boven het teambelang of het organisatiebelang.
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te ontdekken waar jouw kwaliteiten liggen? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Definitie: wat betekent loyaliteit?
Loyaliteit leg ik graag uit aan de hand van een aantal gedragskenmerken:
- Je behandelt de ander eerlijk en oprecht
- Je bent genegen iets te doen of na te laten voor de ander
- Je wilt graag dat het goed gaat met de ander en jouw gedrag is erop gericht om dat te bevorderen en te ondersteunen
- Je bent toegewijd aan de ander
- Alles waarmee je een ander kunt schaden vermijd je en alles waarmee je een ander van dienst kunt zijn bevorder je
- Je bent trouw aan de ander: zelfs al vind je bepaalde zaken niet leuk of zelfs vervelend
- Je zult de ander niet snel in een kwaad daglicht stellen
- Je zult een ander niet snel in de steek laten en je zult niet snel ontrouw zijn: ontrouw zijn aan de ander voelt als een vorm van verraad
- Jouw eigenbelang is ondergeschikt aan het belang van de ander
- Dat de relatie die je met de ander hebt, verplichtingen met zich meebrengt vind je niet erg (partnerrelatie of arbeidsrelatie)
- Jouw gedrag stem je af op de behoeften van de ander
Morele verbintenis
Trouw en loyaal zijn betekent dat je een soort van morele verbintenis bent aangegaan met de ander. Wanneer je dat schendt voelt dat als een vorm van verraad en kun je het gevoel krijgen dat je de ander laat vallen. Voorwaarde is wel dat je iets voor de ander voelt. Loyaliteit zit vooral in jouw hart. Je voelt iets voor de ander, je bent betrokken op de ander. Wellicht voel je je zelfs verantwoordelijk voor de ander.
Loyale medewerkers gevraagd!
Er is voldoende markt voor loyale mensen. Organisaties zitten te springen om loyale medewerkers. Organisatieloyaliteit wordt zelfs een competentie genoemd. Dat betekent dat je loyaal bent aan jouw werkgever. Jouw hart klopt voor de organisatie waar je werkt. Je bent loyaal aan jouw leidinggevende, aan jouw team of aan jouw collega’s. Waarom is dat zo onwijs belangrijk in bedrijven? Omdat loyaliteit een gevoel is. Loyale medewerkers maken het verschil. Ze committeren zich aan doelstellingen, er is draagvlak voor vernieuwing en verandering. In de praktijk van alledag willen ze best een keer een stapje harder lopen als dat nodig is of als dat gevraagd wordt. Ze vertrekken ook niet voor een paar euro loonsverhoging naar de buurman. En sterker nog: loyale medewerkers zijn ook bereid om dingen te doen waar ze niet volledig achter staan, enkel en alleen maar omdat ze zich verbonden voelen.
Voorkom loyaliteitsproblemen
Loyaliteit kan ook zorgen voor loyaliteitsproblemen. Hoe voorkom je dat? Je voorkomt onbalans en loyaliteitsproblemen door ook loyaal en trouw aan jezelf te blijven. Loyaal aan anderen zijn is fijn maar het mag niet ten koste van jezelf gaan. Trouw zijn aan jezelf betekent dat je op een goede manier oog houdt voor eigenbelang, dat je vasthoudt aan jouw eigen waarden en niet onder groepsdruk compromissen doet die jezelf tegen de borst stuiten. Trouw zijn aan jezelf betekent dat je je voordoet zoals je bent. Niet meer en niet minder. Wat betekent het nog meer?
- Je zorgt goed voor jezelf
- Je durft keuzes te maken op basis van jouw eigen behoeften
- Je zoekt mensen en vrienden waar je energie van krijgt
- Je durft jouw eigen waarden en normen vorm te geven
- Je sluit geen compromissen onder groepsdruk of druk van de buitenwacht
- Je neemt tijd voor jezelf
Lees meer: zelfcompassie
Voorkom loyaliteitsconflicten
Loyaliteitsconflicten zijn soms niet te voorkomen. Denk maar eens aan kinderen tijdens de echtscheiding. Een kind is loyaal aan de vader maar ook aan de moeder. Terecht toch? Maar nu doet pappa heel lelijk over mamma en mamma doet heel lelijk over pappa. Waar moet het kind nu naar toe? Waar is de veilige haven om dit grote verdriet te bespreken?
Natuurlijk geldt dit ook op de werkvloer. Jouw collega heeft een conflict met jouw leidinggevende. Je bent loyaal aan jouw collega en je bent ook loyaal aan jouw baas. Waar moet je naar toe met jouw gevoelens? Zie je wat een loyaliteitsconflict met zich meebrengt aan stress en spanning? Meer over loyaliteitsconflicten?
Training persoonlijke ontwikkeling
Merk je dat je loyaal bent en soms té loyaal? Training en coaching kan je daarbij helpen. Wij verzorgen de training persoonlijke effectiviteit o.a. door individuele coaching en in groepen wanneer meerdere collega’s van je met dit thema aan de slag willen. Het voordeel van individueel maatwerk is dat je jouw leerdoelen maximaal kunt combineren! De training is voor medewerkers (zonder leidinggevenden), en ook voor leidinggevenden of managers.
- Ben je te weinig assertief? Dan kun je jouw leerdoel combineren met assertiviteitstraining
- Kost over-loyaliteit je veel tijd doordat je voor iedereen klaar staat en jouw eigen doelen vergeet? Dan kun je het leerdoel combineren met assertiviteitstraining
- Speelt over-loyaliteit een rol in hoe je met conflicten omgaat? Dan kun je jouw leerdoel combineren met de training gericht op conflicthantering
- Ben je leidinggevende? Dan kun je de training ook nog combineren met onderwerpen uit de training leiderschapsontwikkeling
- Ben je adviseur en soms te loyaal aan jouw opdrachtgever? Combineer jouw leerdoel met de training adviesvaardigheden
- etc.
Bij De Steven combineren wij jouw leerdoelen tot één training. Dat is doelgericht en je bespaart veel tijd en geld!
Over-loyaal of té loyaal is een valkuil
Te loyaal zijn is een valkuil. In feite ga je voorbij aan jezelf. Je nodigt de ander uit om over jouw grenzen heen te gaan. Je gaat dingen doen die je eigenlijk niet wilt. Ik ga nu verder in op over-loyaliteit. Wat is dat precies?
Kenmerken
Ik noem een paar kenmerken:
- Je bent zo eerlijk en oprecht maar je benadeelt jezelf: je geeft de ander gelegenheid om gebruik (of zelfs misbruik) te maken van jouw goedheid, goedhartigheid, trouw en liefde
- Je gaat over jouw eigen grens heen: je offert je als het ware op t.b.v. de ander
- Je bent altijd bezig met het welzijn en welbevinden van anderen maar je vergeet jezelf
- Je bent toegewijd aan de ander en je geeft de gelegenheid aan de ander om over jouw grens heen te gaan
- Je schaadt jezelf in jouw inspanning om te voorkomen dat je anderen schade berokkent
- Je neemt een ander in bescherming ten koste van jezelf
- Hoeveel moeite het je ook kost maar een ander in de steek laten voelt als verraad
- Jouw gedrag stem je oneindig af op de behoeften van de ander maar je verwaarloost eigen behoeften
Kortom: waar ligt de grens nu precies tussen loyaliteit en over-loyaliteit? Er is er maar één die dat weet en dat ben jezelf! Je moet je afvragen of geven en ontvangen nog in balans is? Ontvang je net zoveel loyaliteit als je geeft?
Over-loyaliteit: ingrediënt voor stress en burnout
Wie te loyaal is, kan in een netelige positie terecht komen. Dat gebeurt vooral in omstandigheden waar spanning is of waar tegengestelde belangen zijn. Je kunt loyaal zijn aan de een en aan de ander en daardoor loyaliteitsproblemen of loyaliteitsconflicten krijgen. Maar je gaat door! Je veronachtzaamt jouw eigen belangen en gevoelens en dat maakt dat je leeggezogen wordt qua energie. Daarom benoem ik over-loyaliteit tot een van de persoonskenmerken die een rol kan spelen bij de burnout.
Gevolgen van over-loyaliteit
Wat zijn de gevolgen? De gevolgen van over-loyaliteit kunnen groot zijn.
- je kunt jezelf als het ware verliezen in een relatie, je kunt jezelf geheel en al kwijtraken: je cijfert jezelf weg
- je gaat regelmatig over grenzen van jezelf heen en je staat dingen toe die je eigenlijk niet wil.
- het kost je bakken met energie want de valkuil is een energievreter
- je had allang moeten loslaten en de relatie moeten beëindigen: echter je ging maar door en door tot het escaleerde in een mate die je had kunnen voorkomen
- anderen laten je vallen als een baksteen en je bent daar teleurgesteld over
- je hebt voor Jan en alleman klaargestaan maar nu voel je je misbruikt: anderen hebben misbruik gemaakt van jouw goedheid
- je voelt je verraden door anderen en je bent boos en verdrietig
- je bent te aardig en te lief
Over-loyaliteit in organisaties
Kan de medewerker te loyaal zijn aan de organisatie? Ja, dat kan! Dat zou een gespreksonderwerp moeten zijn binnen organisaties. Ik maak te vaak mee dat medewerkers zo loyaal zijn aan de organisatie, aan de leiding of aan de eigenaar van het bedrijf dat ze zich als het ware identificeren met het bedrijf. Dat is een vorm van loyaliteit die verre van gezond is. Sterker nog: het is een vorm van loyaliteit die soms leidt tot ziekte en verzuim. Deze vorm van ziekteverzuim wordt wel roze verzuim genoemd.
Ik heb nu al een aantal keren gezien dat na lange dienstverbanden (35 jaar, 40 jaar, 43 jaar) de medewerker en de organisatie uit elkaar gaan omdat de medewerker onvoldoende is meegegroeid en de functieontwikkeling niet kan bijbenen. Echter de organisatieloyaliteit staat dan enorm in de weg. Men voelt zich in dergelijke situaties als het ware af geserveerd en aan de kant gezet. Enerzijds is dit een verantwoordelijkheid van de medewerker zelf. Anderzijds heeft de organisatie het ook zover laten komen. Het is dus een verantwoordelijkheid van zowel de werkgever als werknemer.
Loyaliteitsvraagstukken in een leidinggevende functie
Wanneer je als leidinggevende, manager of ondernemer te aardig en te loyaal bent, belemmer je de voortgang en het resultaat van jouw afdeling of bedrijf. Maar hoe ga je om met deze valkuil?
-
Wanneer speelt het?
Gelukkig bestaat er geen wetgeving voor over-loyaliteit voor leidinggevenden. Maar ik noem een aantal kenmerken waaruit blijkt dat je te loyaal bent:
- voor jouw medewerkers ben je niet altijd duidelijk
- je hebt de neiging bepaald ongewenst gedrag van medewerkers snel weg te masseren omdat je het zo goed begrijpt
- je vindt het moeilijk om medewerkers aan te spreken op bepaald ongewenst gedrag
- je wilt te veel de vrede en harmonie bewaren met jouw medewerkers
- je bent voor medewerkers onvoldoende sturend
- medewerkers maken gebruik (of misbruik) van jouw aardigheid of overloyaliteit en houden zich onvoldoende aan afspraken of regels
- medewerkers zouden een hogere inzet kunnen tonen wanneer je laat blijken dat je meer van ze verwacht
- soms ga je te informeel met jouw medewerkers om en stel je onvoldoende grenzen
- de resultaten blijven achter omdat je te weinig resultaatgericht aanstuurt
-
Leerdoel: grenzen aangeven en duidelijk zijn
Loyaliteit is een kwaliteit en karaktereigenschap. Het is een kracht die je als leidinggevende goed kunt gebruiken. De kunst is om de valkuil over-loyaliteit te vermijden. Dat is een zeer persoonlijk leerdoel. Een leerdoel voor managers, ondernemers of leidinggevenden is om duidelijk de grenzen af te bakenen, heldere afspraken te maken en medewerkers hierop aan te spreken. Duidelijkheid is noodzakelijk en geeft richting aan jouw organisatie of afdeling.
Diepe gevoelens en de keerzijde
Loyaliteit is een gevoel. Een gevoel van verbinding wat je hebt met anderen of met de organisatie waar je werkt. Het is een warm gevoel, een fijn gevoel, een wij-gevoel. Loyaliteit verbindt en maakt sterk. Nu is het bederf van het beste vaak het slechtste. De keerzijde van loyaal is ontrouw, verraad, weglopen of vertrekken, de relatie stopzetten of beëindigen, overlopen naar een ander en misschien zelfs wel haatgevoelens. Zo krachtig als de warmte van loyaliteit is, zo heftig zijn de gevoelens wanneer loyaliteit verandert. Vaak ontstaat dit doordat men jarenlang té loyaal is geweest en te weinig eigen behoeften heeft ingevuld. Je kunt er dus wat aan doen om dat negatieve aspect te voorkomen.
Training kwaliteiten
Wil je een training volgen om te ontdekken waar jouw kwaliteiten liggen?
Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Wat is talent?
De Steven verzorgt training en coaching gericht op talentontwikkeling. We zetten dit in bij o.a.
- talentgesprekken, individuele coaching gericht op loopbaan en outplacement
- binnen teams: trajecten gericht op teamontwikkeling.
