Loading ...

Direct informatie? 0528 23 60 30

Of mail naar planning@desteven.nl

Passieve agressie: ondergeschikte dominantie

Passieve agressie is een vorm van agressie die niet meteen opvalt. Het wordt ook vaak niet als agressie gezien. Hoewel men het conflict vermijdt zit er toch iets achter van dominantie.

Wat is het precies?

Passieve agressie is agressie die op een passieve (niet agressieve) manier wordt bedreven. Het valt niet snel op en toch is het een uiting van macht of dominantie. Er zijn diverse vormen:

  • Sarcasme
  • Anderen beschuldigen
  • De boel traineren (maar wel zodanig dat het niet opvalt)
  • Ja knikken en nee bedoelen
  • Negeren of zwijgen (iets of iemand doodzwijgen)
  • Wegkijken (net doen alsof je niets ziet)
  • Iets onbesproken laten of in de doofpot drukken
  • Over-kritisch zijn (op alle slakken zout leggen)
  • Bewust afwezig zijn bij bepaalde gebeurtenissen
  • Indirecte weerstand zoals ondergeschiktheid
  • iemand op een slinkse manier in een kwaad daglicht stellen
  • roddelen
  • informatie achterhouden
  • niet bijtijds aan de bel trekken
  • te laat komen
  • afspraken niet nakomen
  • stug en onbenaderbaar zijn

Passieve agressie

Wil je ook de andere artikelen lezen over grensoverschrijdend gedrag?

Grensoverschrijdend gedrag

Niets zeggen en zwijgen

Je kent ze vast binnen jouw organisatie of in jouw privé-omgeving. Mensen die confrontaties structureel uit de weg gaan. Ze voelen van alles. Ze denken veel. Maar als het erop aankomt dan zeggen ze niets. Wanneer je ze daarmee confronteert dan klappen ze dicht en ze zwijgen.

Meestal zijn het aardige mensen. Eigenschappen die erbij horen: ze zijn vriendelijk, hartelijk, loyaal, betrokken, meelevend en invoelend. Ik noem het wel eens de golden retrievers uit de organisatie. Ze hebben een hekel aan dominante typen maar eigenlijk floreren ze er ook bij want als ze iets moeilijk vinden is dat vooral: eigen koers varen, werken vanuit eigen doelstellingen, keuzes maken en prioriteiten stellen. Het zijn vaak bescheiden typen die een functie achter de schermen vervullen. Ze treden niet zo heel snel op de voorgrond.

Hekel aan dominantie

Zoals gezegd: dominante typen daar houden ze niet van. Iemand die erg zeker overkomt, die weet wat hij wil en die zegt waar het op staat, durven ze moeilijk te weerspreken. Dat leidt er wel eens toe dat ze dingen doen die ze liever niet zouden doen. Of dat ze erachter komen dat ze ver over hun grenzen zijn gegaan (ze laten het ook al te vaak gebeuren). Let wel: het is voor hen geen onwil. Ze hebben ook zeker geen kwade bedoelingen maar het duurt altijd langer tot ze daar achter komen. Feitelijk hebben ze wat meer tijd nodig. Achteraf denken ze vaak: had ik dit maar gezegd of had ik dat maar gedaan.

Aardige mensen kunnen heel dominant zijn

Weet je dat subdominante typen heel dominant kunnen zijn? Weet je dat de zogenoemde hartelijke golden retriever heel onaardig kan zijn? Hoe het werkt? Ik zal je eens een voorbeeld noemen.

  • Verantwoordelijkheid voor uitspreken bij de ander neerleggen

    Ooit kreeg ik opdracht om een achttal leidinggevenden te coachen. Het begon voor een ieder met een individueel gesprek. En werkelijk waar: ieder gesprek ging over hun directeur. De directeur was overheersend, gaf hun te weinig ruimte, liet te weinig opening voor hun eigen inbreng, het moest precies zo gaan zoals hij voor ogen had. Kortom: hij was dominant, bazig, arrogant. Dat was hun beeld over deze man.
    Wanneer er vergadering was zeiden ze echter niets. Ze stonden erbij en keken ernaar. Het proces speelde zich altijd af voor en na de vergadering. Daar werden de zaken besproken. Mijn opdracht eindigde met een spannende teamsessie waarbij ze elkaar feedback moesten geven. En ieder dacht die coach pakt nu vast die directeur wel aan. Hij zal wel eens even vertellen hoe de directeur zou moeten veranderen om de teamprocessen beter te laten verlopen.

  • Zwijgen kan ook dominant zijn

    En inderdaad: die directeur kwam aan de beurt. Ik zou mezelf oneer aan doen wanneer dat niet het geval was. Maar eerst kwamen de anderen. En met succes. Want waar zij achter kwamen is dit: door hun eigen gedrag zorgden ze ervoor dat de directeur steeds dominanter werd. Hoe ze dat deden? Door niets te zeggen.
    Kortom samengevat: wie spreekt zegt iets, maar wie zwijgt, zegt soms veel meer. Dat is de tragiek van de zwijgers. Nog erger wordt het wanneer ze vluchten in excuusgedrag. Dat gaat vaak op de manier van: ik heb me toen ook erg laten leiden door, ik had onvoldoende weerwoord tegen etc. Maar ze leggen de verantwoordelijkheid voor hun eigen onvermogen al snel bij de ander neer.

  • Verkapte vorm van agressie

    Dominantie bestaat dus ook in verkapte vorm. Lees ook: weerstanden binnen de organisatie. Wie dat als leidinggevende niet herkent, kan hierdoor in de problemen komen. Door te denken dat ze het er wel mee eens zijn. Door ervan uit te gaan dat ze erachter staan wanneer ze niets zeggen.

Ziek worden van je werk

Kun je ziek worden van je werk? Nou en of! Lees onze artikelen over dit onderwerp.

Ziekmakende organisaties en teams

Team- en organisatieontwikkeling

Bekijk onze interventies en trainingen voor teamontwikkeling en organisatieontwikkeling.

Team en organisatie

Auteur

Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.

Jan Stevens


Jezelf kwijtraken en jezelf hervinden

Bestel dit e-book (PDF) via de webshop! Titel: Jezelf kwijtraken & jezelf hervinden.

Ebook jezelf kwijtraken

Meer informatie

Nieuw e-book: Mag ik er twee kilo zelfvertrouwen bij?

Bestel dit e-book (PDF) via de webshop. Titel: Mag ik er twee kilo zelfvertrouwen bij? Hoe ga je je zelfverzekerder voelen?

Zelfvertrouwen e-book

Meer informatie

Authentiek communiceren

Wil je werken aan jouw communicatie? E-book (PDF) authentiek communiceren is te bestellen via de webshop!

ebook communicatie

Meer informatie

Onze nieuwsbrief

Ben jij leer- en nieuwsgierig? Meld je dan aan voor onze nieuwsbrief!
Met jouw aanmelding ga je akkoord met onze privacyverklaring en het ontvangen van onze nieuwsbrief. Je kunt je natuurlijk op elk moment weer afmelden.

Telefonisch contact? Heb je vragen? Bel ons op 0528 23 60 30 en vraag naar Monique van Nuil.