Waarom ben je vatbaar voor een narcist?
Over narcisme zijn al heel wat artikelen geschreven. Ook op internet is er veel over te vinden. Zo schreef ik ook een artikel over de leidinggevende als narcist en ook over de werkwijze van de narcist. Maar narcisten kun je ook tegenkomen in jouw relatie. Of je kunt zelfs een relatie (gehad) hebben met een narcist. Dit artikel gaat meer over jou dan over de narcist. De vraag is: waarom ben je vatbaar voor een narcist?
Bescheidenheid siert de toon van dit artikel
Voor ik maar één vraag stellen, mag gezegd worden dat bescheidenheid gepast is bij de vraagstelling aan slachtoffers van narcisten. Want één ding is wel duidelijk: een narcist is een wolf in schaapskleren. Hij/zij weet het zo te spelen dat het lijkt alsof je heel bijzonder bent, of je heel veel voor hem/haar betekent. Zeker in het begin word je geadoreerd, op handen gedragen, op een voetstuk gezet. Je wordt verzorgd tot in de puntjes en je krijgt alle aandacht die jij je maar kunt indenken. Kortom: mocht je het gevoel hebben in de trant van ‘ik ben er ingetrapt’ dan helpt het bij de aanvaarding daarvan om te begrijpen dat ‘de duivel nooit op klompen komt maar altijd op kousen’. Narcisten komen ook niet op klompen, ze hebben geen sticker op hun voorhoofd waarop staat dat ze narcist zijn. Nee integendeel zelfs! Ze vinden dat zij het zelf beslist niet zijn. Enige vorm van zelfreflectie is hun vreemd.
Evelien (36): ‘wanneer je op een voetstuk wordt gezet is het al mis’
Evelien heeft 12 jaar een relatie gehad met een man die ze als narcist omschrijft. Toen de vraag op tafel kwam wat ze nu van deze relatie heeft geleerd zei ze: ‘wanneer je in je relatie op een voetstuk wordt gezet, moet jij al begrijpen dat er iets mis is. Ik vond dat heel bijzonder, ik waande me gelukkig tot in de hemel maar als ik terugkijk merk ik dat je dan al geen gelijkwaardige relatie hebt. Als het goed is, heeft jouw partner jou lief. Op een voetstuk gezet worden, heeft niets met liefde te maken. Dat is heel wat anders’.
Waarom ben je er vatbaar voor?
Toch is het goed om bij jezelf te rade gaan en de vraag te stellen waarom je vatbaar bent voor de narcist!
- In hoeverre ben je te ontvankelijk en te aanhankelijk wanneer het gaat over een droomrelatie of de ideale liefde? In hoeverre ben je te ontvankelijk voor adoratie en aandacht?
- In hoeverre ben je soms ook naïef dat je meent of meende dat er ideale relaties zijn? In hoeverre klopt jouw beeld over een relatie en in hoeverre is jouw gedachte hierover een roze wolk?
- Heb je onderzocht of fawning jouw manier van overleven is?
Yvonne (45): ‘ik was te loyaal’
Yvonne volgde een coachingstraject en gaf aan vooral bij de eigen rol te willen staan die zij vervulde in een 20 jarig huwelijk met een narcistische partner. Kenmerkend zei ze: ‘een narcist komt altijd binnen door de deur van ‘te loyaal, te aardig, te weinig de eigen grenzen voelend, te weinig oog hebben voor de eigen behoeften etc.’. Zij zei: ‘ik was te loyaal en te aardig, ik was te afhankelijk te ontvankelijk en te aanhankelijk. Kortom: ik was niet autonoom genoeg en daardoor was ik vatbaar voor een partner die ogenschijnlijk heel sterk leek’.
Waar is jouw grens?
Zodra de narcist jou begint onder uit te halen of zodra de narcistisch partner laat merken dat je eigenlijk niet zoveel voorstelt, is het zaak om op je hoede te zijn. Want de eerste fase van adoratie en bewondering duurt niet zo lang. De kentering komt met rasse schreden. Opeens word je overvallen en overruled. Jouw partner vernedert , praat denigrerend over jou, haalt je onderuit, negeert je of intimideert zelfs. En nu komt toch die vraag: waarom sta je dat toe?
Waarom laat je je dag in dag uit vernederen door je eigen partner? Je hebt toch geen partner nodig die je onderuit haalt? Gek gezegd: dat kun je toch zelf wel! Voel je waar het wringt? Waarom ging je door? Waarom was je zo loyaal dat je bleef?
Rinse (29): ‘angst om te verliezen’
Rinse had een kortdurende relatie met een narcistisch partner. De vraag waar ligt jouw grens beantwoorde Rinse als volgt: ‘ik was bang om mijn partner te verliezen en bang om alleen verder te moeten. Bovendien meen je dat het vernederende gedrag van de ander gewoon bij een relatie hoort. Achteraf is dat wel naïef misschien. Ik hoopte ook dat alles weer zou worden zoals het in het begin was’.
Autonomie is noodzakelijk
Hoe word je weerbaar tegen een narcistisch partner? Laat ik begin bij de volgende stelling: ‘een narcist verander je nooit, je kunt wel zelf veranderen’. Hoe dan?
- Wanneer iemand (wie ook ter wereld) je onderuit haalt dan is het zaak om jouw grens te weten. Je laat je nooit door niemand onderuit halen! Niemand!
- Wanneer iemand (wie ook ter wereld) jou isoleert, kwaad over je spreekt bij jouw vrienden, twijfels over je oproept etc, dan is het zaak om afstand te nemen.
- Ga je eigen weg. Ken jouw behoeften en luister er naar. Luister naar jouw gevoelens.
- Laat je nooit een schuldgevoel of schaamtegevoel aanpraten!
Ben je er nooit zat van?
Wanneer jouw partner voortdurend laat merken dat hij/zij de beste is, het meeste weet. Wanneer je merkt dat hij/zij zijn/haar prestaties overdrijft, het meent beter te weten, verwacht dat je aan zijn wensen tegemoet komt, geen kritiek verdraagt: ben je er dan nooit eens zat van?
Wanneer je merkt dat hij/zij voortdurend in de belangstelling moet staan, zichzelf erg bijzonder en speciaal vindt, meent erg aantrekkelijk te zijn of getalenteerd, overmatig kritisch is op alles en iedereen: gaat er dan nooit een lampje bij jou branden?
Wanneer je merkt dat jouw partner liegt, afgunstig is, beschuldigt, kleineert, jou minacht, egocentrisch is: word je dan al een beetje wakker?
Wanneer je merkt dat jouw partner je intimideert, agressief wordt, jou onderuit haalt: weet je dan de deur niet te vinden? Welke deur? De deur waar EXIT op staat.
Jouw aantrekkingskracht
Ontdek waarom narcisten zich tot jou aangetrokken voelen in dit artikel. Leer over eigenschappen zoals empathie en bescheidenheid, onbalans in relaties en overlevingsstrategieën. Begrijp wanneer narcisten zich terugtrekken en waarom sommige kenmerken je aantrekkelijk maken voor hen. Versterk je kracht en leer hoe je narcisten kunt afweren door je eigenwaarde te vergroten en authentiek te zijn.
Waarom trekt een narcist op jou aan?
Verwante informatie
Manipulatie en schuldgevoelens
Een belangrijk kenmerk bij een narcistisch partner is dat hij/zij je voortdurend schuldgevoelens aanpraat. Het is jouw schuld:
- wanneer de dingen niet zo lopen als hij/zij had gewild
- wanneer hij/zij boos wordt of agressief reageert
- wanneer je niet volledig uit de verf komt (hij/zij heeft er alles aan gedaan om je daarbij te helpen)
- wanneer jouw relatie niet naar wens is
- wanneer hij/zij zich niet goed of gelukkig voelt
De vraag is en blijft: waarom laat je je manipuleren? Waarom laat je je schuldgevoelens aanpraten?
Caroline (52) ‘je ziet er ook niet uit’
Caroline vertelde: wanneer ik me douchte en hij de badkamer binnenkwam zei hij soms ‘je ziet er ook echt niet meer goed uit hé? Vind je het niet raar als ik ook wel eens naar andere vrouwen kijk? Of dat ons liefdesleven niet verloopt zoals het zou moeten?'
Een narcis verbloemt niks, en dat kan je van een narcist niet zeggen!
Weerbaarheidstraining
Helpt een weerbaarheidstraining wanneer je vatbaar bent voor narcisten? Dat is de vraag! De vraag is of het zo zeer om vaardigheden gaat! En training heeft vooral met vaardigheid te maken. Coaching gericht op het vergroten van jouw eigen waarde zal meer progressie brengen.
- Bewustwording waar jouw behoeften liggen / behoeften toestaan en ervaren
- Leren luisteren naar jouw eigen gevoelens
- Jezelf leren waarderen en niet afhankelijk zijn van aandacht en waardering van anderen
- Alleen maar willen omgaan met mensen die je wat positiefs brengen.
Tot slot
Iemand vroeg: is het dan mijn schuld dat ik zo’n relatie kreeg met een narcist? Weet je: ik praat niet over schuld. Schuldgevoelens kunnen er wel zijn maar dat is juist datgene waar de narcist zo graag op in speelt. Waarom heb je schuldgevoelens? Het heeft alles te maken met willen voldoen aan jouw eigen norm of aan de norm die je van buitenaf wordt opgelegd. Liever spreek ik over verantwoordelijkheid. En waarschijnlijk heb je ook veel geleerd over jezelf.
Life coaching
Wil je werken aan jouw persoonlijke ontwikkeling? Loop je aan tegen bepaalde situaties in jouw leven waar je hulp bij nodig hebt?
Aarzel niet langer maar neem contact met ons op! Graag zetten wij met jou de mogelijkheden op de rij!
Relatieproblemen
Dit artikel is geschreven in de serie over relatieproblemen. Meer artikelen lezen?
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.