Te beschermd opgevoed
Ben jij te beschermd opgevoed? Dan wordt het tijd dat je dit artikel leest. Ik sprak deze week met Wout (46) en hij gaf aan dat hij in het ideale gezin was grootgebracht. Tenminste, dat dacht hij. Gaandeweg zijn leven kwam hij erachter dat een té beschermende opvoeding niet ideaal is. Het is een geïdealiseerde voorstelling van het gezin en het wordt te rooskleurig voorgesteld.
Waarom beschermen ouders té veel?
Ouders die hun kind te beschermd opvoeden, doen dat meestal met de beste bedoelingen. Vaak ligt de oorzaak in hun eigen angsten, overtuigingen of levenservaringen. Trouwens, graag enige nuance: ik begrijp heel goed waarom ze dat doen. Ik noem wat voorbeelden:
- Ze zijn bang voor gevaar of tegenslag.
- Ze willen voorkomen dat jij pijn zou lijden of dat je gekwetst wordt.
- Ze hebben zelf negatieve ervaringen en daarvoor willen ze jou behoeden.
- Ze willen voorkomen dat je het verkeerde pad op gaat of dat je verkeerde keuzes maakt.
- Ze zijn zelf onzeker en projecteren dat op jou. Ze willen voorkomen dat ze ‘fouten’ maken en beschermen jou liever zodat je geen moeilijke situaties tegenkomt.
- Ze willen jou een perfecte jeugd geven omdat zij dit zelf niet gekend hebben. Ze willen vermijden dat jij dezelfde pijn ervaart als zijzelf.
- Ze willen jou beschermen tegen die grote, wrede wereld en ze willen jou behoeden voor verdriet of teleurstelling.
- Ze gunnen jou een betere toekomst dan zij zelf hebben gehad en daarom hameren ze enorm op school, opleiding en prestaties.
De kracht van systemisch coachen
Wat is systemisch coachen? Je leest het in dit artikel.
Had het effect op jou?
Kinderen die te beschermd zijn opgevoed, kunnen moeite hebben met zelfstandigheid, omgaan met fouten en het nemen van beslissingen. Da’s lekker algemeen gezegd. Maar ervaar jij negatieve gevolgen omdat je te beschermd bent opgevoed? Ik zal wat voorbeelden noemen:
- Je vraagt vaak bevestiging of zelfs toestemming bij anderen.
- Je hebt weinig zelfvertrouwen en je vindt het moeilijk om zelfstandig problemen op te lossen.
- Je bent bang voor nieuwe situaties die je niet kunt overzien.
- Je raakt bij tegenslag meteen in de stress.
- Je bent meestal bang dat het verkeerd afloopt.
- Je hebt een overmatige controlebehoefte en als alles zogenaamd zijn ‘gangetje’ gaat, dan voel je je beter.
- Je hebt een lage frustratietolerantie. Als het even tegenzit, ben je snel van de leg.
Niet weerbaar
Wout zei: ‘Ik ben onvoldoende weerbaar tegen het leven. Het voelt alsof ik opgegroeid ben in een aquarium en nu moet ik zwemmen in de rivier, en dat vind ik moeilijk.’ Da’s precies de essentie.
Ik denk even aan Karel nu. Toen ik hem leerde kennen, was hij 51 jaar. Altijd had hij bij papa en mama gewoond. Hij had geen relatie. Papa overleed op een dag en hij zorgde voor mama. Lief, hè? Maar zijn werkgever was ontevreden: ze vonden hem te weinig assertief, niet duidelijk, te weinig proactief en hij had een gebrek aan zelfinitiërend vermogen. Kortom, ze vonden dat hij met regelmaat te weinig verantwoordelijkheid nam voor eigen handelen.
Toen ik Karel vroeg waar dit vandaan kwam, zei hij: ‘Mijn moeder zegt om 10.00 uur: zou je niet gaan slapen, je moet er morgen vroeg uit.’
Beschermend zijn: een kwaliteit met een valkuil
Beschermend zijn is een prachtige eigenschap, maar wanneer slaat het om in overbescherming? Dit artikel verkent de balans tussen bescherming en autonomie, zowel in opvoeding, relaties als op de werkvloer. Ontdek hoe je beschermend kunt zijn zonder de groei van anderen te belemmeren.
Hoe ga je ermee om?
Herken je dit? Best wel confronterend, hè? Tenminste, dat leerde ik van Karel. Hij voelde zich kinderachtig. Hij voelde zich klein en onvolwassen. En dat draagt niet bij aan eigenwaarde of zelfrespect. Dat kan een reden zijn dat je er wat mee wil doen. Je wilt er vanaf.
Stap voor stap aan de slag
- Een eerste stap is dat jij de overbeschermende patronen van je ouders gaat herkennen. En hoe reageerde je daarop? Waartegen ben jij beschermd? En wat bracht het jou? Hoe ging jij je gedragen? Werd je passief? Ging je in het gareel lopen? Maakte jij je onzichtbaar?
- Een tweede stap: leren om zelfstandigheid te ontwikkelen. Ga kleine, beheersbare uitdagingen aan die bijdragen aan zelfvertrouwen.
- Een derde stap: pak regie over je leven. Laat het niet gebeuren! Leg het niet bij anderen neer. Het is leren om uit de comfortzone te stappen en nieuwe ervaringen durven aangaan.
De valkuil van een te beschermende opvoeding
Wat is de valkuil van een te beschermende opvoeding? Dat is voor mij dat je van buitenaf bescherming ontvangt op een terrein waar je zou moeten leren om jezelf te beschermen. Door weerbaar te zijn, leer je jezelf beschermen tegen indringers van buitenaf. Maar als dat altijd voor je geregeld is, bijvoorbeeld door je ouders, dan heb je dat in mindere mate ontwikkeld.
Life coaching
Wil je werken aan jouw persoonlijke ontwikkeling? Loop je aan tegen bepaalde situaties in jouw leven waar je hulp bij nodig hebt?
Aarzel niet langer maar neem contact met ons op! Graag zetten wij met jou de mogelijkheden op de rij!
