home / persoonlijke ontwikkeling / kernkwaliteiten / nuchter / afstandelijk

Afstandelijk overkomen: een valkuil?

Kom je koel en afstandelijk over? Vinden anderen jou soms afstandelijk? Reageer je vaak onderkoeld? Soms krijg je terug dat je kil overkomt. Of dat je een muur om je heen hebt. Je praat weinig over jezelf. Je lijkt rationeel, beheerst, zelfs een beetje emotieloos. Maar van binnen zit er iets heel anders.

Wat is er aan de hand?

Hoe komt het dat je zo overkomt? Ik weet het niet want ik ken jou niet. Ik kan je wel wat handreikingen doen.

Je hebt een muur om je innerlijk gebouwd

Een eerste handreiking is: Je hebt een muur om je innerlijk gebouwd. Emoties en gevoelens verstop je achter de muur. Niemand mag zien wat jij voelt en ervaart. Blijkbaar had je zo’n muur nodig in jouw leven. Blijkbaar was dat jouw enige manier van overleven. Zodra je te kwetsbaar werd, ging een ander er met jouw vertrouwen vandoor wellicht. Dus je hebt jezelf levenslang getraind op woorden als: flegmatiek overkomen of zogenaamd onverstoorbaar zijn. Lees ook: emotioneel afstandelijk overkomen. 

Je hebt het nooit geleerd!

Een tweede handreiking: je hebt nooit geleerd in jouw opvoeding om jouw gevoelens te tonen. Misschien werd het zelfs als zwakte gezien. Laat staan dat je jouw gevoelens deelt met jouw omgeving.

Het is jouw valkuil

Een derde handreiking. Het is een valkuil van bepaalde kwaliteiten die je hebt. Misschien passen deze kwaliteiten bij je:

• Zaakgericht en zakelijk
• Nuchter
• No-nonsens
• Ingetogen

Dat zijn kernkwaliteiten. De kracht is dat je niet bij het minste of geringste aangeslagen of in paniek bent. En in moeilijke situaties hou jij het hoofd koel. Herken je deze kwaliteiten? Dan is koel overkomen jouw valkuil.

Je bent teleurgesteld en daarom reageer je zo!

Een vierde handreiking: je hebt teleurstellingen opgelopen. Misschien ben je wel degelijk een gevoelig mens, met een groot hart. Maar ergens onderweg heb je besloten om dat niet meer te tonen. Omdat je niet serieus genomen werd. Omdat jouw emoties niet welkom waren. Omdat je gekwetst werd op het moment dat je open was. En dus trok je de stekker eruit. Niet omdat je niet voelt. Maar omdat voelen te veel pijn deed.

Je leeft vanuit controle

Een vijfde handreiking: je leeft vanuit controle. Je wilt overzicht houden. Je vertrouwt op analyse, logica, structuur. Je laat niets aan het toeval over. Maar juist dat maakt dat je hoofd het overneemt van je hart. Niet omdat je hart zwak is, maar omdat het ondergesneeuwd is geraakt.

Je bent overprikkeld

Een zesde handreiking: je bent overprikkeld. Je leeft op je reserves. En dan is afstand een manier om jezelf te beschermen. Je sluit je een beetje af, trekt je terug, schermt je af. Niet uit kilte. Maar uit zelfbehoud.

Gevolgen

Soms hoor je het letterlijk terug: “Ik weet niet wat ik aan jou heb.” Of: “Je raakt me niet.” En dat doet pijn. Want van binnen voel je wél betrokkenheid. Je bedoelt het goed. Je wilt verbinden, maar het lukt niet. Je merkt dat je verhaal niet landt. Dat mensen afhaken. Dat ze je inhoud serieus nemen, maar jou als mens niet echt zien.

Soms raak je daardoor geïsoleerd. In je werk. In je relaties. Alsof je op een eiland zit terwijl je eigenlijk bruggen wilt bouwen. Maar die brug begint bij jezelf. En bij het laten zien van wat er in je leeft.

Het kan ook frustratie opleveren. Je hebt alles goed voorbereid. Je hebt nagedacht. Je weet precies wat je wilt zeggen. Maar toch… er gebeurt niets. Geen beweging. Geen respons. Geen contact. En je vraagt je af: wat doe ik verkeerd?

Het antwoord zit soms niet in wat je zegt, maar in wat je niet laat zien.

Leerdoelen

Ik zie een paar leerdoelen. Training en coaching kan je daarbij helpen. Welke leerdoelen?

• Verbindend communiceren: leren hoe je op een open, voelbare manier contact maakt met de ander.
• Gevoelens toestaan en ervaren: jezelf durven toelaten in plaats van jezelf af te schermen.
• Leren open zijn zonder alles te delen. Precies genoeg om echt te raken.
• Durven afwijken van het script: even niet weten wat je gaat zeggen. En toch jezelf blijven.
• Begrijpen waarom je doet wat je doet: inzicht in je overlevingsmechanismen, coping, patronen.

Misschien wil je leren hoe je jezelf kunt laten zien, zonder dat je het gevoel hebt dat je jezelf verliest. Hoe je in contact blijft met je gevoel, zonder dat het alle kanten op schiet. Hoe je kunt spreken met hart én hoofd tegelijk. Of je wilt oefenen met openheid. Niet alles op tafel leggen, maar net genoeg om de ander te raken. Net genoeg om écht verbinding te maken. En dat voelt soms spannend. Want jezelf laten zien vraagt moed. Een ander leerdoel kan zijn: durven afwijken van het script. Weg van de feiten, weg van de controle. Even niet weten wat je gaat zeggen. En dan tóch jezelf blijven. Misschien wil je ook gewoon begrijpen: waarom doe ik zoals ik doe? En wat zit daaronder? Dat is precies waar we samen naar kunnen kijken.

Veelgestelde vragen – FAQ

Hier tref je enkele veelgestelde vragen.

Wat is het verschil tussen koel overkomen en gevoelloos zijn?

Koel overkomen is vaak een valkuil van kwaliteiten als nuchterheid of zakelijkheid. Gevoelloosheid is zeldzamer en wijst vaker op overbelasting of trauma.

Kan ik leren om mezelf meer te laten zien?

Ja, dat is precies het leerdoel bij verbindend communiceren. Het vraagt oefening en inzicht, maar het is zeker mogelijk.

Hoe weet ik of dit gedrag aangeleerd is of bij me hoort?

Gedrag kan een overlevingsstrategie zijn. Wanneer je het gevoel hebt dat je jezelf niet laat zien, is dat vaak een aangeleerd patroon. Coaching helpt bij het herkennen en loslaten daarvan.

Wat als ik afstandelijk ben door overprikkeling?

Dan is afstand een vorm van zelfzorg. Belangrijk is dat je leert herkennen wanneer je afsluit uit vermoeidheid, en wanneer uit angst voor verbinding.

Welke training past bij mijn situatie?

Dat hangt af van jouw leerdoel. Als je je gevoelens beter wilt uiten, past een training verbindende communicatie. Wil je jouw kwaliteiten en valkuilen ontdekken? Dan is de training Spelen vanuit jouw kwaliteiten een goede start.