Motivatie beoordelen: kan dat wel?
Motivatie beoordelen door leidinggevenden: hoe doe je dat eigenlijk? Ik hoor het de leiding soms te snel zeggen: ‘hij/zij is niet gemotiveerd of hij/zij is ongemotiveerd’. Hoe kom je tot dat inzicht? Heb je de medewerker onder de MRI-scan gehad? In dit artikel ga ik in op het beoordelen van motivatie van de medewerker.
Kenmerken demotivatie
In een ander artikel beschreef ik een aantal kenmerken en gedragsaspecten van iemand die gedemotiveerd of ongemotiveerd is. Wil je er meer over weten? Lees dan: kenmerken gedemotiveerde medewerkers.
Je kunt er niet in kijken!
Ik pleit voor voorzichtigheid wanneer het gaat om het beoordelen van motivatie. Je kunt niet in het hoofd van de medewerker kijken. Dus wellicht:
- Voldoet de medewerker niet aan de verwachtingen
- Ervaar je geen klik met de medewerker
- Haalt de medewerker de doelstellingen niet
- Voert de medewerker de taken niet goed uit
Dan nog kun je het in de beoordeling daar beter bij laten.
Onlinetraining: functioneren en beoordelen
Schaf via onze webshop de webinar aan over functioneren en beoordelen.
Training beoordelingsgesprekken
Bekijk de training beoordelingsgesprekken voor leidinggevenden en managers. Wij verzorgen de training op maat.
Objectief beoordelen
In beoordelingsgesprekken of functioneringsgesprekken kan het onderwerp motivatie aan de orde komen. De vraag is of de leidinggevende daar een mening over moet hebben. Wie objectief beoordeelt, beoordeelt waarneembaar gedrag, zichtbare resultaten, gemaakte afspraken (waaraan wel of niet voldaan is), doelstellingen (die wel of niet gehaald zijn). Maar motivatie kun je niet zien.
Oordelen en veroordelen
Wie de motivatie van de medewerker beoordeelt, begeeft zich snel op glad ijs. Het zit al snel op veroordelen van de medewerker of oordelen van de medewerker. Wanneer je van mening bent dat de medewerker gedrag laat zien wat zou kunnen voortkomen uit demotivatie, is het beter om om te vragen aan jouw medewerker waar dit gedrag uit voortkomt.
Functioneren: gezamenlijke verantwoordelijkheid
Functioneren (en dus ook motivatie) is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de leidinggevende (werkgever) en de medewerker. Als werkgever kun je motivatie bevorderen maar ook afbreken. Daarom is inzicht in motivatie van belang. Tijdens de training functioneren en beoordelen besteden wij graag aandacht aan dit onderwerp.
Voorbeeld uit de praktijk
Onlangs vertelde een leidinggevende dat hij een stagiaire moest aansturen die ongemotiveerd leek te zijn. Vaak zat hij op de stoel een kopje koffie te drinken. Anderen binnen het bedrijf wilden al afscheid van hem nemen. Toen de leidinggevende met de stagiaire om tafel ging zitten, gaf hij hem concrete opdrachten. Daarna was het gedrag wat op demotivatie leek over. Sterker nog: de stagiaire drukte het als volgt uit: ‘vanaf dat moment wist ik tenminste wat ik moest doen’. Was de stagiaire ongemotiveerd? Nee dus! Hij werd op de verkeerde wijze aangestuurd.
Waarneembaar gedrag
Belangrijk is om waarneembaar gedrag te beoordelen. Je kunt waarnemen dat de medewerker op tijd aanwezig is, de mate waarin hij/zij verzuimt, de mate waarin hij/zij de doelstellingen haalt. Je kunt ook zien of jouw medewerker vaak te laat komt, frequent verzuimt. Maar je kunt niet zien hoe dat is ontstaan. Ons devies: ga als leidinggevende niet de psycholoog uithangen.
Functioneren en beoordelen
Dit artikel schreef ik in de serie over functioneren en beoordelen. Meer weten?
Leerdoelen voor de training
Ik heb nog meer leerdoelen voor de training beoordelen en beoordelingsgesprekken uitgewerkt.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.