Einzelgänger of solist: kwaliteit of valkuil?
Einzelgänger of solist: is dat een kwaliteit, karaktereigenschap die bij je past of word je vaak omschreven als een soort van probleemgeval wanneer je solistisch, individualistisch of einzelgänger bent? Ik meen dat er veel misverstand is over het begrip einzelgänger. Vaak wordt er een karikatuur van gemaakt die niet klopt waardoor er schade aangericht kan worden.
In dit artikel ga ik in op:
- de kernkwaliteit einzelgänger, de valkuil die erbij hoort en de leerdoelen
- vooroordelen, karikaturen
- onheuse verwachtingen vanuit de omgeving (onterechte etikettering)
- verwarring tussen einzelgänger of sociale angst
- tips voor de leidinggevende
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te ontdekken waar jouw kwaliteiten liggen? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Betekenis en definitie
Wanneer ben je een einzelgänger? Het woord komt uit het Duits en betekent ‘alleenganger’. Ik noem wat gedragskenmerken:
- je bent graag op jezelf en je doet graag jouw eigen ding
- jouw behoefte om alleen te zijn is groter dan jouw behoefte aan sociale contacten
- je mag je graag afzonderen van de mensenmassa en je kunt heel goed alleen zijn
- je staat liever niet in het middelpunt (liever aan de zijlijn)
- je praat makkelijker met 1 persoon dan in een groep
- beslissingen neem je bij voorkeur alleen
- je hecht aan jouw vrijheid en zelfstandigheid
- je mijdt discussies, gezeur en trammelant
- je droomt graag weg in jouw eigen fantasiewereld
- zelfstandigheid, vrijheid en onafhankelijkheid zijn belangrijk voor jou
- ook al ben je veel alleen: zelden voel je je eenzaam
- je vertoont onaangepast gedrag wanneer je in de groep bent (je durft wel af te wijken van de groepsnormen)
- je laat niet zo snel iets van jezelf zien
- je werkt liever alleen aan bepaalde opdrachten dan dat je dat samen met anderen moet doen. Ook zijn de resultaten hoger wanneer je opdrachten alleen maakt
- je bent een binnenvetter en je bent introvert
Vooroordeel of karikatuur
Er zijn veel vooroordelen over einzelgängers. Soms is het bijna een scheldwoord. Zelfs op de werkvloer hoor ik opmerkingen als; ‘ja jij bent ook zo’n einzelgänger’ of 'jij bent ook zo'n rare of aparte'. Alsof daar iets mis mee is! In het ergste geval worden einzelgängers als asociaal of contactgestoord afgeschilderd. Echter: laat je vooral niets wijs maken. Het is geheel onterecht! Einzelgänger is een kernkwaliteit net als accuratesse, gevoelig, enthousiast etc. En natuurlijk hoort daar een valkuil bij net als bij alle andere kernkwaliteiten. Je bent niet a-sociaal. Dat is heel wat anders.
-
Onheuse verwachtingen
Soms heeft de omgeving onheuse verwachtingen van de einzelgänger. Ik schets het verhaal van de vrachtwagenchauffeur die vertelde dat hij door omstandigheden een functie moest vervullen op de binnendienst. Ineens “moest ”hij koffiedrinken met collega’s en werd van hem verwacht dat hij meedeed aan vergaderingen. Dit was voor hem zo’n groot probleem dat hij uiteindelijk in een burn-out belandde. Uiteraard kan dat niet de bedoeling zijn maar van de einzelgänger worden vaak dingen verwacht die niet passen bij de aard en het karakter van de persoon.
Ben je zo of doe je zo?
De kernvraag is: ben je van nature en origine een einzelgänger? Of ben je helemaal niet zo maar vertoont jouw gedrag trekken die een einzelgänger ook heeft waardoor je als einzelgänger gelabeld wordt? Herken jij je in onderstaande kenmerken?
- je vindt het moeilijk om contact te maken (maar je wilt het wel graag)
- je bent niet iemand die zomaar op anderen afstapt (omdat je er tegenop ziet)
- je wilt wel graag werken aan groepsopdrachten maar je voelt je onvoldoende zeker en daarom doe je het maar alleen
- je wilt wel graag zaken delen met anderen maar je durft het niet goed of je bent door ervaring wijs geworden en dus terughoudend. Je bent wel vaak alleen maar je vindt het helemaal niet fijn
- je zondert je wel vaak af van de groep maar dat is eerder omdat je er tegenop ziet om je bij de groep aan te sluiten
- je wilt wel samenwerken maar je voelt sociale angst om het contact met anderen te zoeken
- je verlangt naar contact met anderen maar je weet niet hoe je daar vorm aan moet geven
Wanneer jij je hierin herkent dan ben je dus geen einzelgänger maar is jouw leerdoel om jouw sociale angst te overwinnen. Je zondert je dan af omdat je bang bent contacten aan te gaan met anderen.
Kwaliteiten
Welke kwaliteiten heeft de einzelgänger? Of anders gezegd: welke kwaliteiten horen bij de kernkwaliteit einzelgänger? Ik noem er een paar:
- einzelgängers zijn harde werkers, komen graag tot de kern, zijn nuchter en no nonsens en zullen er niet snel de kantjes er af lopen
- ze kunnen vaak geconcentreerd een taak uitvoeren en diepgaand in de materie duiken
- creatieve einzelgängers zijn soms briljant en hebben een enorme scheppingsdrang. Ze hebben vaak onorthodoxe ideeën. Let maar eens op hoeveel uitvinders over de kwaliteit einzelgänger beschikten
Jouw valkuil
Zoals bij iedere kernkwaliteit hoort er een valkuil bij de kwaliteit einzelgänger. De valkuil is:
- contact verliezen met de omgeving
- eigengereidheid
- terechtkomen in een sociaal isolement
- de aansluiting verliezen met collega’s
- situaties in gezelschappen of groepen vermijden
Leerdoelen
Wees de beste einzelgänger die er is maar:
- realiseer je dat contact met jouw omgeving noodzakelijk is en blijft (ga het niet uit de weg)
- feedback blijven vragen van jouw omgeving
- helder en duidelijk blijven communiceren zodat jouw omgeving ook weet hoe ze met je moeten omgaan
- open in de wereld staan en de medemens open tegemoet treden
- een baan vinden die bij deze eigenschap past
Jezelf profileren
Een geste die de einzelgänger vaak wordt gedaan is: ‘je zou je wat meer moeten profileren’. Daarmee bedoelt men vaak: je zou alles moeten zijn wat een einzelgänger niet is (enthousiast en vlot overkomen, aanwezig zijn, meer in het middelpunt staan). Daar gaan organisaties vaak de mist in. Wanneer jij je wilt profileren dan profileer jij je als einzelgänger. Konijnen leven in het bos, vogels in de lucht. Dat moet je niet willen veranderen.
Tips voor de leidinggevende
Stuur je als leidinggevende een einzelgänger aan? Ik heb de volgende tips voor jou:
- Einzelgänger is een karaktertrek. Je moet niet proberen iemands karakter te veranderen. Acceptatie is belangrijk. Beter is om iemand bewust te laten zijn van de eigen valkuilen en de persoon in kwestie te helpen om deze te vermijden.
- Geef de einzelgänger taken die passen bij deze eigenschap. Je zult versteld staan normaliter wat je er voor terugkrijgt.
- Vermijd grappig doen over de einzelgänger of voorkom etiketjes als ‘het is ook een vreemde vogel’ of ‘het is ook wel een aparte’.
- Is de einzelgänger creatief? Benut deze creativiteit!
Sociale vaardigheden
Einzelgängers kunnen best wat sociale vaardigheden aanleren zoals:
- Op contacten afstappen
- Het gesprek aangaan
- Het gesprek gaande houden en stiltes vermijden
- Iets meer van jezelf laten zien
Echter de persoonlijke ontwikkeling van de einzelgänger begint niet bij het trainen van sociale vaardigheden. Eerder bij de zelfcompassie: ‘ja ik ben een einzelgänger, ik ben me daarvan bewust en ik herken en aanvaard dat ik zo ben. Ik ben me ook bewust van mijn valkuilen en probeer deze te vermijden door aan mijn leerdoelen te werken’.
Training kwaliteiten
Wil je een training volgen om te ontdekken waar jouw kwaliteiten liggen?
Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Wat is talent?
De Steven verzorgt training en coaching gericht op talentontwikkeling. We zetten dit in bij o.a.
- talentgesprekken, individuele coaching gericht op loopbaan en outplacement
- binnen teams: trajecten gericht op teamontwikkeling.
