Weigeren functioneringsgesprek: mag dat?
Weigeren van een functioneringsgesprek: mag dat? Mag een medewerker aangeven geen behoefte te hebben aan een functioneringsgesprek? De vraag kan ook anders gesteld worden: kan de werkgever een functioneringsgesprek verplichten of opleggen?
Lastige situatie
Laat ik vooropstellen: wanneer jouw medewerker niet wenst deel te nemen aan het functioneringsgesprek dan is er een lastige situatie ontstaan. Ik begrijp dat leidinggevenden meteen gaan bekijken of dit juridisch wel mogelijk is.
Wettelijk niet verplicht
Juridisch gezien kun je een functioneringsgesprek niet opleggen of verplichten. Er staat niets in het arbeidsrecht over het feit dat een functioneringsgesprek een verplicht element zou zijn. Er staat ook niets in de wet opgetekend over het feit dat weigering reden zou zijn voor ontslag. Ik vind een juridische insteek niet meteen de beste maar om even de juridische weg te bewandelen: als je het zo bekijkt dan kan de werknemer het functioneringsgesprek weigeren en kun je er niets tegen doen.
Onlinetraining: functioneren en beoordelen
Schaf via onze webshop de webinar aan over functioneren en beoordelen.
Training functioneringsgesprekken
Bekijk de training functioneringsgesprekken voor leidinggevenden en managers. Wij verzorgen de training op maat.
Wat is er aan de hand: oorzaken
Een andere insteek is om te bekijken wat er aan de hand is. Waarom zou iemand een functioneringsgesprek weigeren? Is daar een aanwijsbare reden voor? Dat kan!
- Heeft de werknemer nare ervaringen met het functioneringsgesprek opgedaan in het verleden?
- Is de werknemer beschadigd door een slechte beoordeling?
- Stellen de functioneringsgesprekken niks voor binnen jouw organisatie en staat ieder na 10 minuten al weer buiten?
- Wordt er niet vertrouwelijk genoeg omgegaan met informatie die uit het gesprek naar voren komt?
- Worden bepaalde zaken tegen de werknemer gebruikt?
- Is er geen vertrouwensrelatie tussen de leiding en de werknemer?
In dat geval kan ik me voorstellen dat de werknemer afziet van het functioneringsgesprek. Of anders gezegd: dat hij/zij er weinig belang bij heeft om een dergelijk gesprek nogmaals te voeren.
Tip voor de werknemer
Wanneer je een dringende reden hebt om niet deel te nemen aan het functioneringsgesprek is ons advies om dit schriftelijk kenbaar te maken. Werkgevers bouwen personeelsdossiers op. Dat kun jij zelf ook doen. Indien je geen dringende reden hebt om het functioneringsgesprek te weigeren dan adviseer ik om gewoon deel te nemen aan het functioneringsgesprek.
Zit je iets dwars? Probeer het toch te bespreken. Ons devies: wat er ook is, blijf altijd communiceren. Wegkijken helpt doorgaans niet!
Goed werknemerschap
Hoewel werknemers dus juridisch sterk staan bij de weigering van het functioneringsgesprek, toch ontslaat dit de werknemer niet van de plicht om zich als een goed werknemer te gedragen. Werknemers hebben zelf ook een verantwoordelijkheid voor ‘goed functioneren’ en ook voor een ‘goede arbeidsrelatie’.
Bovendien laat de werknemer nogal een kans liggen. Namelijk om met zijn/haar leidinggevende te praten over ‘beter functioneren’ of over het ‘verbeteren van de samenwerking met de leidinggevende’.
Negatieve houding
Wanneer er geen oorzaken zijn (zoals hierboven benoemd) waardoor de werknemer een legitieme reden heeft om het functioneringsgesprek te weigeren, is de vraag wat je vindt van deze houding en attitude. Werknemers die niet open staan voor feedback, voor gesprekken over functioneren, verzuim, verbetering en ontwikkeling hebben naar mijn idee een negatieve houding en attitude. Liever zie ik medewerkers die openstaan voor feedback, voor het opbouwen van goede relaties, voor doorontwikkeling in de functie en voor persoonlijke doorontwikkeling. Een negatieve houding bestempel ik als een reden voor onvoldoende functioneren.
Ik wil ook niet overdrijven. Wanneer deze negatieve houding alleen een rol speelt bij de weigering van het functioneringsgesprek dan kan ik dat relativeren. Speelt het echter ook in andere zaken dan wordt het tijd om over een verbetertraject na te denken.
Wat moet je doen?
Indien de werknemer laat weten geen behoefte te hebben aan een functioneringsgesprek kun je het volgende doen:
- Zorg in ieder geval dat de werknemer iedere keer wanneer er functioneringsgesprekken worden gehouden, wordt uitgenodigd (denk de volgende keer niet bij voorbaat: die nodigen we niet uit want hij/zij komt toch niet)
- Vraag naar de motivatie van de werknemer om niet deel te nemen aan het gesprek en laat een verklaring tekenen dat de werknemer op eigen verzoek afziet van de mogelijkheid met de werkgever in gesprek te gaan over de functie, arbeidsomstandigheden, loopbaanmogelijkheden etc. Neem deze verklaring op in het personeelsdossier.
Personeelshandboek
Nog beter is het om in jouw personeelshandboek een passage op te nemen over het functioneringsgesprek. Bijvoorbeeld in de trant van dat een functioneringsgesprek algemeen bedrijfsbeleid is waarvan je vindt dat iedere werknemer moet deelnemen.
Functioneren en beoordelen
Dit artikel schreef ik in de serie over functioneren en beoordelen. Meer weten?
Leerdoelen voor de training
Ik heb nog meer leerdoelen voor de training functioneren en beoordelen uitgewerkt.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.