Amplitie werkt beter dan preventie
Preventie is inmiddels een bekend begrip geworden. Er is zelfs een nationaal preventie-akkoord afgesproken om mensen aan te zetten meer te gaan bewegen, te stoppen met roken, minder alcohol te gebruiken, gezond te eten en meer te ontspannen. Vooralsnog levert het akkoord geen grote gezondheidswinst op. Grote winst gaat het ook niet opleveren.
Preventie is gericht op het voorkomen van gezondheidsschade, het richt zich dus op iets wat je niet wilt. Je wilt liever geen mensen met overgewicht, geen mensen met burn-out en geen mensen die roken of teveel alcohol drinken. De achterliggende gedachte is heel begrijpelijk; gezondheidsproblemen die behandeling vereisen kosten klauwen met geld. En als die gezondheidsproblemen met preventie voorkomen kunnen worden, hoeven daar geen zorgkosten of, binnen een organisatie, vervangingskosten te worden gemaakt. Die zorgkosten zijn ondertussen zo’n 100 miljard euro per jaar en stijgen elk jaar gemiddeld met 2,6%. Als door preventieve acties op die zorgkosten een rem kan worden gezet is dat een goede investering.
Training duurzame inzetbaarheid
Bekijk de training duurzame inzetbaarheid.
Training inzetbaarheidsbevordering medewerkers
Bekijk de training inzetbaarheidsbevordering voor medewerkers.
Wat betekent amplitie?
Amplitie is een minder bekend begrip maar werkt beter. Amplitie betekent versterken. Wat zou je moeten versterken? Datgene wat goed gaat, wat bij je past, waar je blij van wordt. En hier gaat het vaak mis. Meestal moeten we verbeteren wat niet goed gaat. Om amplitie goed te begrijpen is best wel een ommekeer in het denken nodig waar we nu vooral gefocust zijn op wat niet goed gaat. Dat begint al op basisschool. Als je daar 8 van de 10 sommen goed had gemaakt kreeg je als uitslag 2 fout! De hele opleidingsperiode ging dat zo door en ook in het werkzame leven worden in beoordeling of functioneringsgesprekken vaak de zaken genoemd die niet goed gaan.
De focus op het verbeteren van zaken die niet goed gaan gaat echter ten koste van wat je wel goed af gaat. Daarmee verminder je de positieve ervaring van het inzetten van je kwaliteiten en bevorder je middelmatigheid. Erg jammer. We zijn soms zo goed opgevoed in wat niet goed gaat en wat verbeterd moet worden, dat we niet eens meer weten waar we goed in zijn.
Is preventie slecht?
Is preventie dan slecht? Zeker niet, preventie is goed! Maar het verbeteren van datgene waar je niet goed in bent is een vorm van preventie om schade te voorkomen. Schade zoals een slechte gezondheid, matige werkprestaties of gevaarlijke omstandigheden. Het is dus goed, maar beter word je er niet van.
In onze trainingen om ziekteverzuim te verminderen komt dit onderwerp steevast aan de orde. Om een hoog ziekteverzuim te voorkomen zijn preventieve maatregelen goed. Mensen worden er alleen meestal niet blij van en gaan vaak ook niet vanuit intrinsieke motivatie die maatregelen uitvoeren.
Onnodig is het zeker ook niet. Een veilige werkomgeving draagt geweldig bij aan welbevinden waardoor je je vrij voelt om datgene te doen wat je goed kunt. En om het vertrouwen en de veiligheid te ervaren om aan te geven en uit te zoeken waar je behoefte aan hebt en wat je wilt versterken. Maar dat is in de praktijk nog heel lastig.
Omdat we niet geleerd hebben om aan te geven waar we goed in zijn (we hebben vooral te horen gekregen wat niet goed was) kan hier enige hulp nodig zijn. Waar ben je goed in? Wat zijn je talenten, wat zou je verder willen ontwikkelen? Het zijn nog geen standaard vragen. Althans niet bij het begin op de basisschool en ook niet in het werkzame leven.
We kunnen het echter wel, helaas alleen curatief. Als je bijvoorbeeld een forse burn-out hebt opgelopen, ga je op zoek naar wat echt bij je past en wat je echt nodig hebt en ga je misschien iets heel anders doen dan wat je altijd gedaan hebt. Best jammer dat je daar eerst ziek voor moet worden.
Kan dat anders? En hoe dan? Van wie mag je iets verwachten op dit gebied?
Wellicht kan werken in een organisatie hiervoor gebruikt worden. Veel mensen besteden een groot deel van hun tijd aan dat werken. Preventie is binnen organisaties wettelijk al geregeld en als het goed is ervaren mensen daardoor voldoende veiligheid en vertrouwen om aan te geven waar behoefte aan is. Formeel hebben organisaties ook al vaak gespreksrondes vastgesteld. Door daar de omslag te maken van aandacht voor wat niet goed gaat naar bevorderen en versterken van wat wel goed gaat, kunnen mensen hun talenten inzetten en ontstaan werkplezier, goede resultaten en positieve feedback.
Van wie mag je op dit vlak iets verwachten? Het initiatief zal moeten komen van de medewerker. Die moet echter wel geholpen en ondersteund worden door de organisatie. Het zal aankomen op het ‘goede’ gesprek, de dialoog (in plaats van de beoordeling) en uiteindelijk tot individuele stappen om beter te worden in waar je goed in bent. De beste preventie is inzetten op amplitie!
Gezonde organisaties en teams
Lees onze artikelen over gezonde organisaties en teams.
Duurzame inzetbaarheid
Bekijk onze dienstverlening op het terrein van duurzame inzetbaarheid.
Auteur
Dit artikel is geschreven door: Peter Weustink