Eerste indruk maken
Je krijgt maar één keer een kans om een eerste indruk te maken. Een tweede kans word je niet gegund. Bovendien is die ene kans niet lang van duur. In dit artikel gaan we in op het belang van een eerste indruk maken en waar dit een rol speelt.
Waarom is het belangrijk?
Wat een onzin zei iemand: waarom zou ik indruk moeten maken? Weet je dat het niet daarom gaat? Een eerste indruk is belangrijk omdat je:
- wilt laten zien dat jij geschikt bent voor een bepaalde functie (als je solliciteert)
- wilt laten zien dat jouw dienstverlening of producten aansluiten bij de behoefte van de klant
Een eerste indruk is dus de impressie die jij achterlaat op basis waarvan de ander een keuze maakt. Een eerste indruk maken speelt op heel veel momenten in je leven een rol. We noemen een paar belangrijke momenten.
- het sollicitatiegesprek waarbij jij je voorstelt aan het bedrijf
- het netwerkgesprek in het kader van het zoeken naar een baan
- bij deelname aan de businessclub of bij netwerkbijeenkomsten
- wanneer je een bedrijfspresentatie moet houden en moet pitchen
- voor mensen in commerciële functies: het verkoop- of acquisitiegesprek
Training zelfpresentatie
Ben je op zoek naar een training zelfpresentatie? Moet jij jezelf presenteren? Tijdens sollicitaties, netwerkgesprekken, verkoopgesprekken? Of moet jij regelmatig een speech houden voor jouw bedrijf?
Wij kunnen voor jou een training zelfpresentatie verzorgen. Neem contact met ons op of bekijk meer mogelijkheden.
In negen seconden valt de beslissing
Of je het nou wilt of niet: aan de eerste indruk verbinden we conclusies. Dat doet niet alleen de potentiele werkgever, maar dat doe jij zelf ook. Het gaat dus over:
- je uiterlijk: hoe zie je er uit. Dat heeft overigens niets te maken of je knap bent of niet. Het gaat wel over of je er verzorgt uitziet. Of jij je kleedt naar de gelegenheid. Of je kleding heel en schoon is.
- of je sympathiek en spontaan overkomt of nors
- of je een open uitstraling hebt of gesloten
- of je toegankelijk bent of niet
We scannen iedereen maximaal negen seconden, vaak zelfs nog korter en dan vormen we ons een oordeel over de ander. Kleding en hoe je eruitziet is dus heel erg belangrijk net zoals jouw houding en de manier waarop jij je opstelt. Anders gezegd: de manier waarop jij jezelf presenteert.
Zonder dat jij iets gezegd hebt vormt de ander al een mening over jou. Er wordt niet zelden gezegd: “ik vond deze man of vrouw al op het eerste gezicht sympathiek” of juist het tegenovergestelde: ”ik mocht deze man of vrouw meteen al niet”. Alleen gebaseerd op de allereerste indruk!
Solliciteren: de eerste indruk
Als je bent uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek of sollicitatiegesprek besteed je over het algemeen extra aandacht aan jouw uiterlijk. Je denkt na over wat je zult aandoen voor dit gesprek. Een kostuum of toch een jeans met een colbert, een chique jurk met hoge hakken of toch wat meer casual. Laat ik die piercing zitten of haal ik deze eruit, steek ik mijn haar op of laat ik het loshangen? Ga ik mijn schoenen nog even poetsen en breng ik nog een bezoekje aan de kapper? Allemaal uiterlijke factoren die belangrijk zijn voor het maken van die heel belangrijke eerste indruk. Aan bovenstaande uiterlijkheden kun je zelf iets doen.
Niet te veranderen
Er zijn ook echter uiterlijkheden waar je niet veel aan kunt veranderen. Denk maar eens aan jouw lengte. Een grote gestalte kan meteen al heel imponerend werken. Echter als daar een piepstemmetje bij komt, dan valt het imponeren helemaal weg. Zo zijn er nog meer uiterlijkheden die je niet kunt veranderen: denk maar aan huidskleur, oren en neus.
Persoonlijk of zakelijk
Jouw eerste persoonlijke indruk is van belang. Dat geldt wanneer je je diensten aanbiedt of wanneer je solliciteert op een bepaalde vacature. Hoe kom je natuurlijk over? Klopt jouw persoonlijke uitstraling bij wie je bent?
Ook zakelijk speelt een eerste indruk een rol. Wanneer je bijvoorbeeld een bedrijfspresentatie moet houden voor een commerciële club, tijdens een verkoopgesprek of bij een belangrijke aanbesteding. Is er een balans tussen hoe je er uit ziet en waar je voor staat?
Halo-effect of Horn-effect
Hoe we eruit zien is een belangrijk onderdeel van je totale presentatie. Op grond van hoe jij eruitziet worden al snel conclusies getrokken. We zijn als mens gewend om onze waarnemingen te ordenen door de bijbehorende informatie te sorteren en te combineren. Aangezien deze conclusies gebaseerd zijn op een eerste indruk, wordt niet altijd de juiste conclusies getrokken. Iemand die op het eerste gezicht heel sympathiek overkomt wordt, ten onrechte misschien, ook andere positieve eigenschappen toegeschreven als intelligent of betrouwbaarheid. Dit wordt het Halo-effect genoemd. Bij iemand die op het eerste gezicht al niet sympathiek overkomt wordt vaker gedacht dat ze ook over minder positieve eigenschappen beschikken en wordt het Horn-effect genoemd.
Non-verbale communicatie
Behalve dat het uiterlijk een belangrijke rol speelt bij een eerste indruk, is ook jouw lichaamstaal belangrijk bij het eerste contact. Hoe jij jezelf presenteert in combinatie met jouw uiterlijk maken de eerste indruk compleet. Een open, zelfbewuste houding helpt bij het maken van een prettig contact bij je gesprekspartner.
Belangrijke lichaamstaal voor een eerste indruk
Het is goed je te realiseren dat je bij het maken van een eerste indruk niets kunt veranderen aan de lichamelijke kenmerken die jij vanaf je geboorte hebt meegekregen. Maar er zijn wel een tweetal andere dingen die je wel kunt veranderen. In het voorgaande heb je gezien dat kleding en een verzorgd uiterlijk heel erg belangrijk zijn bij het maken van een goede indruk. Het tweede is het gebruik van lichaamstaal. Bij een eerste gesprek is het volgende van belang:
- Maak oogcontact. Voor het maken van verbinding is het belangrijk om jouw gesprekspartner regelmatig aan te kijken. Maar niet te strak, anders loop je kans dat de ander zich zeer ongemakkelijk gaat voelen.
- Glimlachen. Als je naar je gesprekspartner toe loopt, maakt een glimlach veel verschil. Een glimlach maakt duidelijk dat je zin hebt in het gesprek en je komt vriendelijk over.
- Open houding. Het is belangrijk om actief aanwezig te zijn. Sta en zit rechtop en probeer je natuurlijk te bewegen.
- Verstaanbaar spreken. Let tijdens jouw gesprek op je stem. Spreek duidelijk, rustig en verstaanbaar.
- Laat jezelf zien. Dat is bij een eerste kennismaking niet altijd gemakkelijk, maar stel je niet te bescheiden op.
Kun je lichaamstaal veranderen?
Als het over veranderen gaat dan wordt vaak gedacht, ten onrechte, dat verandering van gedrag ten koste gaat van eigenheid. Dit is zeker niet het geval. Waaraan gewerkt wordt is een verbetering van het gebruik van jouw eigen lichaamstaal. Ter vergelijking: Als jij gewend bent de melk direct uit de koelkast uit het pak te drinken, verandert er niet veel aan jezelf als jij jezelf aanleert de melk voortaan in een glas te schenken. Wel kost veranderen van gedrag tijd. Gedrag kan zo ingebakken zitten dat het een automatisme is geworden. Met lichaamstaal veranderen is het nog lastiger. Denk maar eens aan het aankijken van een gesprekspartner. Als je dit niet gewent bent dan is dit een zeer lastige opdracht. Het voelt alsof dit totaal niet bij jou past. Toch raak je uiteindelijk gewend aan dit nieuwe gedrag en wordt het naar verloop van tijd een nieuw automatisme. Maar geef het tijd.
Leerdoelen zelfpresentatie
Bekijk ook andere leerdoelen voor de training zelfpresentatie.
Diverse trainingen
Meer weten over:
- sollicitatietraining
- training jezelf profileren
Neem contact met ons op!
Auteur
Dit artikel is geschreven door Gea van der Veen.