Spreekangst en schaamte
Spreken in het openbaar. Bij alleen deze woorden verschijnen bij sommigen al de vlekken in de nek. Hoewel, sommigen? Wist je dat ongeveer 20% van alle mensen hier last van heeft? Dus kijk eens even rond waar jij nu zit. 1 op de 5 heeft hier in meer of mindere mate last van.
Alleen: jij ziet dat niet. En dat komt omdat jij bij het horen van het woord presenteren meteen in je hoofd schiet en je nauwelijks meer bewust bent van wat er om jou heen gebeurt.
Het voelt alsof jij de enige op deze aardbol bent die hier last van heeft. Je praat er niet over. Je probeert het te negeren. Je duwt het weg. En als je er niet aan denkt dan bestaat het ook niet. Toch?
Veel mensen die het lastig vinden om voor een groep te staan proberen angstvallig te voorkomen dat ze een presentatie moeten houden. Dat betekent dus dat ze de hele dag op hun hoede zijn. Altijd met één bil van de stoel zodat dat ze klaarstaan om te vluchten. Je moet dus de hele dag alert zijn. En dat kost bakken met energie. Energie die je beter aan andere dingen kunt besteden. Aan het eind van de dag ben je bekaf. Moe van het constant “aanstaan”. En de volgende dag begint het hele circus van voren af aan.
Leerdoelen spreken in het openbaar
Bekijk andere leerdoelen voor de training effectief presenteren of spreken in het openbaar.
Training spreken in het openbaar / presenteren
Bekijk de trainingen: spreken in het openbaar en effectief presenteren.
Maar wat maakt voor een groep staan toch zo eng en spannend?
Ik heb dit aan veel deelnemers aan mijn trainingen gevraagd. Ik zet hier een aantal terugkerende antwoorden op een rijtje.
- Ik sta hier als expert, maar straks heeft iedereen door dat ik er niets van af weet.
- Ik word zo ontslagen. Ik breng er niets van terecht.
- Ik ben directeur, CEO, leidinggevende of manager, maar iedereen vraagt zich vast af hoe ik hier terecht ben gekomen.
- Nou, ik kan wel inpakken. Niemand neemt mij nog serieus.
- Waar is dat zwarte gat in de vloer waar ik door kan verdwijnen? Ik weet niks, ik ben verstijfd van de stress. Mag ik alsjeblieft naar huis?
En dat wakkert helemaal het gevoel van schaamte aan. Ik zou het moeten kunnen, maar ik kan het niet. Zo lang ik het kan ontwijken heeft niemand door dat ik tekort schiet.
En dat laatste is ook echt het geval. Anderen hebben vaak totaal niet door dat een collega, vriend of partner last heeft van spreekangst. Het beeld dat de muurbloempjes hier last van hebben klopt totaal niet. Integendeel, vaak zijn het heel flamboyante personen die hier last van hebben. En hun uitbundige gedrag is een perfecte camouflage. Zij komen er vaak mee weg als ze ineens weg moeten wanneer ze de presentatie moeten geven. Of met speels gemak een collega voor het karretje spannen om de presentatie te doen. Of net te laat bij de vergadering arriveren en dan er snel tussen gaan zitten met de mededeling: “ik praat in de pauze wel bij”. En zo komen ze toch nog onder het lastige voorstelrondje uit.
Waardeoordeel over jezelf
Bij angst voor spreken in het openbaar ben je ontzettend streng voor jezelf. Je hebt je waardeoordeel al klaar over jezelf. Daar komt bij dat je ervan overtuigd bent dat jouw publiek jou ook beoordeelt en als resultaat veroordeelt. Je voelt je als spreker enorm kwetsbaar voor een groep. Iedereen kan je zien en beoordelen. Als je zelf al overtuigd bent dat je het niet kunt, kun je in een presentatie ook niet overtuigen. Maar de vraag is: ben je echt zo slecht als jezelf denkt? Of blijkt dat wel mee te vallen?
Veel deelnemers aan de trainingen hebben weinig of geen ervaring met spreken in het openbaar. Of nou ja, wel de spreekbeurt op school. Maar verder weinig of geen. Pipi Langkous zegt altijd: ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan. Maar in de praktijk blijkt dat de vaardigheid van presenteren wel degelijk ontwikkeld moet worden.
Vergelijk het met orgelles. Na les 1 kun je misschien de vlooienmars spelen, maar na les 2 geef je echt geen concert in het Concertgebouw. En het is ook zo wanneer je 15 jaar niet meer speelt, dat je dan wel je vingervlugheid bent kwijtgeraakt. Die moet je weer opbouwen.
Aan een goede basis voor presenteren ontleen je vertrouwen. En vanuit dat vertrouwen kun je verder bouwen aan steeds betere presentaties. Zo overwin je jouw schaamtegevoel. Laat je het gevoel los dat je ergens op afgerekend wordt. En wie weet: krijg je er plezier in!
Spreken in het openbaar / effectief presenteren
Individuele training kun je volgen op locatie Amersfoort / Hoogeveen of online.
Voor groepen maken wij graag een offerte.
Open inschrijving Amersfoort of Hoogeveen
Vijf keer per jaar verzorgen wij de training spreken in het openbaar / effectief presenteren op basis van open inschrijving in groepsverband.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Gea van der Veen.