Betweter: de wijsneus uithangen!
Betweter of wijsneus: ben jij dat of zeggen anderen dat jij dat bent? Dat is niet positief. Tenminste zo zou ik dat niet ervaren. In dit artikel ga ik in op de valkuil van betweterigheid. Wat is het? Waar kom het vandaan?
Kenmerken en betekenis
Tja wanneer ben je een betweter? Ik noem wat kenmerken om het te duiden.
- Je meent het vaak beter te weten
- Anderen vinden jou eigenwijs
- Je bemoeit je graag met anderen, soms ook met zaken waar je niks mee te maken hebt
- Je kunt nogal belerend overkomen
- Je mag graag redetwisten met anderen op voorwaarde dat je de strijd wint
- Je wilt altijd gelijk hebben en dat is wat anders dan gelijk krijgen
- Als je het fout hebt, geef je niet snel toe
- Je hebt de neiging anderen altijd te corrigeren of te verbeteren
- Sommigen vinden jou pedant of verwaand
- Je hebt een behoorlijke bewijsdrang
- Je meent de waarheid of wijsheid in pacht te hebben
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen kunt vermijden? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Klopt het?
Herken jij jezelf in deze kenmerken? Vind je het vervelend om dat te horen? Komt het hard binnen? Dan wordt het tijd om daar wat aan te gaan doen. Coaching kan je helpen. Belangrijke vraag dus: klopt het beeld dat hier wordt neergezet, zij het wellicht in een andere gradatie? Of zeg je: dit wordt mij gewoon ook aangepraat door mijn omgeving?
Johan vertelde: ‘ze vinden mij snel een betweter op mijn werk maar ik loop er ook tegenaan dat ik bijzonder snel kan schakelen en zonder arrogant te willen zijn is het zo dat ik gewoon ook vaak gelijk heb en dat anderen dat niet direct zien of daar onzeker van worden’. Dan is de vraag: hoe leer jij hier mee omgaan op een andere manier dan je nu doet? Ook daar is coaching de juiste interventie.
Het is een valkuil
Weet je dat betweterigheid een valkuil is? Er ligt een sterke kwaliteit aan ten grondslag. Alleen je bent doorgeslagen. Kwaliteiten die bij de betweter horen:
- Scherpzinnigheid en schiet daar soms in door
- Aanwezig en profilerend, maar wil wel eens doorslaan
Verbloemen
Een andere gedachte is dat de betweter zijn manier van communicatie gebruikt om eigen onzekerheid te verbloemen. De wijze van communicatie stoot dan juist mensen af. Betweterigheid is dan een soort van verdedigingsmechanisme geworden.
Op de werkvloer: lastige medewerkers
Ook op de werkvloer komen betweters voor en vaak worden ze geschaard onder de categorie lastige medewerkers:
- ze weten het doorgaans beter dan de leiding
- ze zijn het zelden met de leiding eens
- ze hadden het altijd net eerder doorzien dan een ander
- ze zijn een ander graag te wijs af
- anderen voelen zich snel bekritiseerd en kunnen daardoor onzeker worden of twijfelen aan zichzelf
- anderen hebben soms geen weerwoord hierop en denken: laat maar
- het kan leiden tot verstoorde verhoudingen
Hoe ga je om met betweters
Even een andere invalshoek: hoe ga je met betweters om? Ook voor leidinggevenden een belangrijke vraag. Gebruik je dezelfde communicatiestijl als de betweter? Of probeer je het gesprek op een gelijkwaardige en respectvolle manier aan te gaan?
Een kleine tip. Confrontaties aangaan met de betweter hebben weinig zin. Woordenstrijd en redetwisten zijn wapens die de betweter altijd bij zich heeft. Hij/zij is gewend om ze te hanteren.
Wat ze moeilijk vinden is luisteren. Ze gaan liever de discussie met je aan. Een kleine verspreking en je wordt meteen gecorrigeerd. Zodra je erop hapt, heeft de betweter zijn zin. Dan kan hij/zij met jou de strijd aangaan.
Daarom: wees helder en duidelijk en laat je niet verleiden tot discussie.
Training kwaliteiten en valkuilen
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen vermijd? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.