Onbevangenheid
Ben jij onbevangen? Of ken je iemand die onbevangen nieuwe dingen tegemoet treedt? Onbevangenheid is een kwaliteit die jammer genoeg bij veel mensen verloren gaat in de loop van het leven. Wat wil dat dan eigenlijk zeggen, onbevangen zijn? En hoe komt het dat we het kwijtraken? In dit artikel ga ik daar dieper op in.
Wat is onbevangen?
Als je onbevangen bent, dan is je ziel niet bevangen door vooropgezette ideeën. Je bent vrij van vooronderstellingen bij het aangaan van nieuwe belevenissen, nieuwe projecten en nieuwe ontmoetingen. Als er iets nieuws op je pad komt word je niet belemmerd door eerdere ervaringen en je treedt het leven tegemoet zoals het komt, gewoon zoals jij bent.
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te ontdekken waar jouw kwaliteiten liggen? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Dit is het niet!
Als ik onbevangenheid wil duiden, dan lijkt het haast makkelijker om te beginnen met op te sommen wat het NIET is, dan wat het WEL is. Herken je de volgende kenmerken?
- Je bent niet terughoudend of gereserveerd
- Je hebt niets van tevoren uitgestippeld
- Je hebt geen plan en geen strategie
- Je hebt geen verwachtingen
- Je rekent nergens op
- Je houdt nergens rekening mee
- Je ziet nergens tegenop
Dit typeert onbevangenheid!
Wat is het dan wel? Ik duid het met de volgende kenmerken:
- Je bent helemaal aanwezig in het hier en nu
- Je staat open voor alle indrukken
- Je bent bereid om alles te ervaren
- Je bent vrij van vooropgezette ideeën
- Je neemt het zoals het komt
- Je houding is neutraal maar je bent bereid om je te verheugen
- Je bent ontspannen
- Je hebt vertrouwen in jezelf, in de ander en in de wereld
- Je kijkt vooruit maar niet verder dan één stap
- Je gaat de ervaring aan alsof het helemaal nieuw is
Je staat erin alsof er geen verleden is met alle negatieve en positieve ervaringen die je al hebt opgedaan, en alsof de toekomst buiten beeld blijft zodat je er ook geen rekening mee hoeft te houden. Je weet nog niet of je een prettige ervaring voor de boeg hebt of juist niet, en je hebt daar geen gedachten over.
Ervaring: van kind naar volwassene
Kinderen kunnen nog echt onbevangen zijn. Alles is nieuw immers. Een kind is nieuwsgierig, die wil de wereld ontdekken en uitproberen. Die is niet van tevoren bezig met de vraag of het wel of niet een leuke ervaring zal worden. Een kind stapt erin en ondergaat het allemaal: dat wat goed uitpakt, dat wat fout gaat, dat wat pijn doet, dat wat vreugde brengt. En zo doet een kind ervaring op.
En juist door die ervaring raken we onze onbevangenheid kwijt. We hebben geleerd dat als we zus doen, dat dan zo het resultaat zal zijn. We geven betekenis aan de ervaringen die we opdoen om de wereld te kunnen begrijpen. Wat we geleerd hebben zorgt ervoor dat we verwachtingen ontwikkelen. We bereiden ons voor op eventuele tegenslagen. We beschermen onszelf door niet zomaar alles te laten binnenkomen. We ontwikkelen een zelfbeeld op basis van de dingen die we meemaken. We zetten ons van tevoren al schrap. Of we hebben juist torenhoge verwachtingen omdat we het glorieuze eindpunt al voor ons zien, en we maken plannen om daar te komen. Zo raakt dat oorspronkelijke, authentieke hier-en-nu beleven in de loop der jaren bedolven onder een dikke laag ervaring, als eelt op de ziel.
Marianne verloor haar onbevangenheid
Marianne vertelde hoe ze haar onbevangenheid verloor: ‘mijn vader had enorme driftbuien en dat kan ik me al herinneren vanaf mijn vierde. Dan was er spanning thuis en ruzie. Moeder was ontdaan. De broertjes maakte dat ze wegkwamen. En zo verloor ik mijn onbevangenheid. Ik leerde om mezelf te beschermen door een grote muur om me heen te bouwen. Ik werd gereserveerd, was altijd op mijn hoede. Ik werd in zekere zin achterdochtig. Maar mijn kwaliteit onbevangenheid stopte ik in de koelkast’.
Is dat erg?
Nee, dat is niet erg. Integendeel. Het is niet alleen menselijk, het is ook wenselijk in het proces van volwassen worden. Maar soms is het jammer, want al je ervaringen en verwachtingen en strategieën kunnen je ook in de weg zitten af en toe. Als er iets nieuws op je pad komt, kan het een belemmering zijn voor diepgaand ervaren en aangaan. Het kan zo'n enorme verrijking zijn wanneer een nieuw project of een nieuwe ontmoeting je brengt tot een nieuw gevoel, een nieuw inzicht of een nieuwe wending in je leven. Maar ja, het kan ook een grote tegenvaller worden of pijn doen. En zo kwetsbaar willen we niet meer zijn.
Kun je als volwassene nog onbevangen zijn?
Ja, dat denk ik wel, tot op zekere hoogte. Kijk, zo onbevangen als een kind worden we nooit weer; je kunt je ervaring, je vreugde en je pijn uit het verleden niet uitschakelen immers. Maar je kunt wel leren om je verwachtingen, je zelfbeeld, je strategieën bewust te worden en vervolgens naast je neer te leggen en je open te stellen voor dat wat komt. Loslaten, en kwetsbaar durven zijn. Dat is niet makkelijk, maar het is wel mogelijk.
Valkuil
De valkuil van onbevangenheid is naïviteit. Je bent dan te open en te kwetsbaar en je laat over je grenzen gaan.
Leerdoel
Een leerdoel bij onbevangenheid is wel om alert te blijven. Je hebt niets van tevoren uitgedacht, dus je moet in staat zijn op het moment zelf te handelen als je grenzen in het geding komen.
Allergie
Onbevangenheid laat zich niet rijmen met:
- alles dichttimmeren
- binnen de lijntjes kleuren
- gebrek aan spontaniteit
Training kwaliteiten
Wil je een training volgen om te ontdekken waar jouw kwaliteiten liggen?
Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Wat is talent?
De Steven verzorgt training en coaching gericht op talentontwikkeling. We zetten dit in bij o.a.
- talentgesprekken, individuele coaching gericht op loopbaan en outplacement
- binnen teams: trajecten gericht op teamontwikkeling.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.