Zelfoverschatting: jezelf overschatten
Jezelf overschatten: wat is dat? In ieder geval betekent het dat je een te weinig realistisch beeld van jezelf hebt. Wanneer je jezelf overschat, zie je jouw eigen kunnen of mogelijkheden te rooskleurig voor ogen. Of heb je een onrealistische voorstelling over wat er van je wordt gevraagd.
In dit artikel ga ik verder in op de diepere lagen van zelfoverschatting. Want ook dat kan je behoorlijk in de weg staan. Zeker wanneer jouw omgeving je anders beoordeelt dan jijzelf doet. Soms kan het ook leiden tot conflicten. Bijvoorbeeld in jouw werk. Omdat je steeds wordt afgewezen voor bepaalde functies, waarvan jij zelf denkt dat je die functie wel aankunt en waar de werkgever een andere mening is toegedaan.
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen kunt vermijden? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Voorbeelden
Ik noem wat voorbeelden:
- Je acht jezelf geschikt voor een leidinggevende functie terwijl jouw werkgever deze mogelijkheden helemaal niet ziet zitten voor jou
- Je schat jouw vaardigheden hoger in dan ze in werkelijkheid waard zijn
- Je meent dat je op de arbeidsmarkt zomaar weer aan de slag bent
- Je hebt geen realistisch beeld van de beloning of het salaris dat je zou kunnen verdienen naar de mogelijkheden die je hebt
- Je doet financiële uitgaven die eigenlijk onverantwoord zijn of waar te veel risico's aan verbonden zijn
- Je meent dat je een bepaald werk- of denkniveau hebt, terwijl dat niet zo is
- Je denkt een bepaalde opleiding wel aan te kunnen maar dat blijkt in de praktijk nergens uit
- Je meent dat je beter bent dan jouw collega’s maar je leeft blijkbaar op een roze wolk
- Jouw bijdrage aan het bedrijfsresultaat wordt door jou overschat
- Jouw verhalen zijn minder interessant voor jouw collega’s dan jezelf denkt
- Jouw verwachtingen van jezelf zijn te hoog en leiden tot stress
Teveel zelfvertrouwen?
Ontstaat zelfoverschatting doordat je teveel zelfvertrouwen hebt? Naar mijn idee heeft dit niets met elkaar te maken. Zelfoverschatting heeft niets met zelfvertrouwen te maken. Eerder met jezelf overschreeuwen, groter voordoen dan je bent. Iemand die zelfverzekerd is en zelfvertrouwen heeft, overschat zichzelf niet. Sterker nog: die heeft een gezonde dosis zelfkennis.
Oorzaken
Ik noem een aantal oorzaken van zelfoverschatting:
- Soms begint het al in de opvoeding. jouw ouders hebben je als het ware over het paard getild en jouw mogelijkheden rooskleuriger voorgesteld dan ze in werkelijkheid waard zijn
- Je hebt te weinig tegenspraak in jouw leven of je duldt geen tegenspraak van anderen
- Je hebt gebrek aan feedback in jouw leven of in jouw functie
- Gevoelens van minderwaardigheid die je wegpoetst door jezelf groter voor te doen dan je bent
- Je hebt last van een roze bril of grootheidswaanzin
- Je kunt slecht reflecteren op jezelf, jouw eigen gedrag of prestaties
- Gebrek aan compassie
Een andere oorzaak kan zijn dat de kwaliteit aanwezig bij jou past. Zelfoverschatting is dan de doorgeslagen variant daarvan.
De ergste vorm: narcisme
De ergste vorm van zelfoverschatting is narcisme. Lees ook het artikel over: narcistisch leiderschap.
Wat vinden anderen van jou?
Wanneer je jezelf overschat en je etaleert dat met regelmaat dan hebt je kans dat anderen:
- Je onuitstaanbaar vinden en snel geïrriteerd zijn
- Je maar laten praten maar denken: hij/zij is niet wijzer
- Afstand van je nemen
- Je arrogant vinden
- Jouw gedrag hautain vinden
- Je betweterig of belerend vinden
Gevolgen
De gevolgen van zelfoverschatting kunnen groot zijn. Ik noem wat voorbeelden:
- Eenzaamheid: je hebt het gevoel dat anderen je niet zien staan
- Gevoelens van afwijzing: anderen zien niet die mogelijkheden in je die je had gehoopt
- Roekeloosheid en impulsiviteit: onverantwoord gedrag, onverantwoorde aankopen
- Burnout: teveel eisen van jezelf en de lat te hoog leggen
- Doelen stellen voor jezelf die te hoog gegrepen zijn
Training kwaliteiten en valkuilen
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen vermijd? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching.
