De lat te hoog leggen
Leg jij de lat erg hoog voor jezelf? Merk je dat je veel van jezelf vraagt? In dit artikel ga ik in op: de lat hoog en wat dit voor jou zou kunnen betekenen?
Wat is het? Waarover gaat het?
Wanneer leg je de lat hoog of te hoog? Je legt de lat erg hoog voor jezelf wanneer je:
- Dingen wilt bereiken die moeilijk realiseerbaar zijn.
- Van jezelf dingen vraagt die moeilijk haalbaar zijn.
- Iets wilt kunnen wat eigenlijk niet bij je past.
- Iets wilt bereiken wat te hoog gegrepen is voor je en wat je eigenlijk niet kunt.
- Erg streng bent voor jezelf en waarbij je veel van jezelf vraagt.
- Het jezelf erg moeilijk maakt.
- Het nooit goed genoeg vindt en altijd meer of beter moet.
- Jezelf altijd met anderen vergelijkt die het beter hebben gedaan.
- Vaak over je eigen grenzen heengaat.
- Niet wilt onderdoen voor anderen.
- De beste wilt zijn of altijd de eerste moet zijn.
- Jezelf afrekent op prestaties of resultaten, vooral op te lage prestaties en fouten.
- Te weinig tijd neemt voor ontspanning en rust.
- Moeilijk om hulp vraagt wanneer dat nodig is.
- Perfectionisme nastreeft in alles wat je doet.
- Kritiek van anderen te persoonlijk opvat.
- Niet flexibel bent in het stellen van doelen en verwachtingen.
- Geen fouten of tegenslagen tolereert en ze als falen ziet.
- De lat hoger legt dan wat realistisch en gezond is voor je welzijn.
- Moeilijk om successen te vieren en te genieten van prestaties.
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Stress en valkuilen
Sommige persoonlijke valkuilen dragen extra bij aan vermoeidheid, uitputting, stress of burn-out.
Wil je een overzicht van mogelijke andere valkuilen die daarbij een rol spelen?
Nooit genoeg: altijd meer en beter
Je vervult je behoefte niet wanneer je de lat te hoog legt. Waarom niet? Het is geen behoefte. Natuurlijk kan het jouw drijfveer zijn om:
- Altijd beter of de beste te willen zijn.
- Altijd de eerste te willen zijn.
- Altijd te willen opvallen of jezelf in de schijnwerpers te zetten.
- Nooit genoeg te hebben omdat het altijd meer of beter kan.
- Altijd meer te willen weten omdat je nooit uitgeleerd raakt en je naar een hoger niveau kunt streven.
Altijd meer, nooit genoeg, altijd beter zijn misschien jouw drijfveren. Het is een onrust die je voortdrijft, een vorm van ontevredenheid en ongenoegen over jezelf die je voortstuwt.
Grensverleggend of de lat te hoog?
Wellicht noem je jezelf ambitieus of grensverleggend. Maar diep in je hart weet je ook wel dat jij jezelf wat wijs maakt. Je bent niet grensverleggend namelijk! Jouw bewijsdrang kost je veel energie. Of is het prestatiedrang? Jouw doelstellingen zijn te hoog en onrealistisch. Toch ga je maar door. Je wilt je onrust verjagen en je hebt moeite om jezelf te aanvaarden zoals je bent met wat je nu kunt en wat je wel hebt bereikt.
Er zit een groot verschil tussen je grenzen voortdurend verleggen en de lat voor jezelf te hoog leggen. Grensverleggend hoort bij de kernkwaliteit ambitieus. Dat is dus een eigenschap of kwaliteit. Wat is het verschil dan precies? Jezelf uitdagen en grenzen verleggen is prima. Maar zodra je meer van jezelf vraagt dan je eigenlijk aankunt, ben je niet meer op de gezonde manier bezig.
Bewijsdrang en prestatiedrang
Merk je dat je zelfvertrouwen en zelfwaardering haalt uit wat je hebt bereikt in jouw leven? Haal je eigenwaarde uit jouw prestaties? Put je zelfverzekerdheid uit wat je kunt? Of compenseer je een bepaalde bewijsdrang omdat je jezelf steeds afwijst en omdat je faalangstig bent?
Gevolgen
Wanneer je de lat erg hoog legt, brengt dat vaak negatieve gevoelens mee.
- Je bent boos omdat jouw prestaties achterblijven.
- Je bent ontevreden over jezelf.
- Je bent kritisch op jezelf.
- Je bent teleurgesteld in jezelf.
- Je bent ondankbaar.
- Je kunt moeilijk genieten.
- Je raakt moe en gefrustreerd.
- Je bent gestrest.
- Je raakt lusteloos of uitgeput.
- De burn-out ligt op de loer omdat je jezelf overvraagt.
- Je hebt een laag energieniveau.
Pas op voor overspannenheid of voor de burnout
Veeleisend zijn voor jezelf is een vijand van jouw gezondheid en een vriend van een burnout. Wie zichzelf voortdurend overvraagt tast de eigen basisbehoeften aan. Gebrek aan rust, gebrek aan slaap, gebrek aan ontspanning kunnen zorgen voor een onbalans tussen inspanning en ontspanning. Wanneer je merkt dat je in deze zone komt is het zaak om aan de bel te trekken.
Moet je ook zoveel van jezelf?
Merk je dat je veel moet van jezelf? Zitten jouw normen je nog wel eens behoorlijk in de weg? Je moet je werk goed doen. Maar je moet ook je huis schoonhouden, de tuin onderhouden. Je moet aandacht hebben voor je partner of voor je kinderen. Je moet af en toe op bezoek bij vader en moeder. Je moet er wel goed uitzien dus je moet ook naar de sportschool. En natuurlijk moet je jezelf ontwikkelen. Dus je moet wel een opleiding doen. En zo moet je van alles. Maar er is één gevaar. Wanneer je van alles moet, heb je jezelf nooit ont-moet. Gerichte coaching en training kan je helpen om de vicieuze cirkel te doorbreken. Het leerdoel is:
- Zelfaanvaarding: aanvaarden wie je bent.
- Realistische doelstellingen stellen.
Over je eigen grenzen heengaan
Wanneer je jezelf overvraagt, ga je over eigen grenzen heen. Bovendien niet alles is maakbaar. Het is niet realistisch om te menen dat de sky de limit is. Eerder leidt het tot uitputting. Prestatiedrang kan voortkomen uit ‘meer willen zijn dan wie je bent’ of ‘anders willen zijn dan wie je bent’. Ook brengt een ‘te hoge lat’ twijfel en onzekerheid met zich mee.
Stress en burn-out
Wil je meer weten over coaching gericht op vermindering van stress of begeleiding bij burn-out?
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.