Ziekteverzuim door conflicten op het werk
Conflicten op de werkvloer zoals het arbeidsconflict, conflict met de leidinggevende, conflicten met collega’s of teamconflicten zijn regelmatig oorzaak van ziekteverzuim. Vaak lijkt wegblijven voor werknemers de enige uitweg bij een conflict. Onderzoek toont aan dat ongeveer 90.000 ziekmeldingen per jaar voortkomen uit een conflict op het werk. Echter: Een conflict is geen ziekte maar kan wel leiden tot ziekteverzuim. In dit artikel tref je tips voor zowel werkgever als werknemer inzake verzuim en conflicten.
Conflict geen legitieme reden voor ziekmelding
Om maar met de deur in huis te vallen: op zich is een conflict geen legitieme reden voor een ziekmelding, simpelweg omdat er op het moment van ziek melden geen sprake is van ziekte of gebrek. Formeel is het onjuist om je ziek te melden zonder dat er sprake is van ziekte. Bovendien helpt het niet: je hebt er niets aan omdat de ziekmelding niet leidt tot het oplossen van het conflict. Overigens kan een conflict wel leiden tot ziekte: je kunt er ziek van worden, zeker wanneer het langer duurt. Als dat het geval is, is er sprake van legitiem verzuim!
Situationeel arbeidsongeschikt
Ziek vanwege conflicten op de werkvloer valt onder de categorie: situatieve arbeidsongeschiktheid. Dat wil zeggen dat omstandigheden op het werk ziekte veroorzaken en leiden tot ziekteverzuim. Zo lang deze omstandigheden niet worden aangepakt, blijft de bron voor verzuim ontstaan en komt er geen oplossing. Lees ook:
Training duurzame inzetbaarheid
Bekijk de mogelijkheden voor de training duurzame inzetbaarheid.
Training verzuim en inzetbaarheid
Bekijk de mogelijkheden voor de training verzuimmanagement.
Spanning en stress door conflicten
Een conflict leidt tot verminderd welbevinden, spanning, angst en stressklachten. Aanhoudende spanning en stress kunnen leiden tot slechte nachtrust waardoor mensen minder goed uitgerust weer aan het werk gaan. Doordat mensen slecht hersteld zijn wordt de kans op vergissingen, vergeetachtigheid en fouten groter wat weer aanleiding kan zijn voor een conflict.
Een tip voor zowel werkgever als werknemer: laat het niet zover komen. De moeilijkheid is dat bij een ziekmelding meestal niet als reden wordt aangegeven dat er sprake is van een conflict. Vaak worden de gevolgen van het conflict genoemd, bijvoorbeeld fysieke problemen of stressklachten.
Tips voor de leidinggevende: wees voorzichtig!
Wanneer je als leidinggevende bij een ziekmelding van een medewerker vermoedt dat de achterliggende oorzaak een conflict is moet je voorzichtig te werk gaan. Zeker wanneer je zelf onderdeel van het conflict bent. Het ontkennen van ziekte is een hachelijke zaak en wanneer je geen arts bent, ben je niet bevoegd om hierover uitspraken te doen.
-
Probeer zekerheid te verkrijgen
Als je vermoedt dat een arbeidsconflict de oorzaak is van het verzuim, moet je daar als leidinggevende zekerheid over zien te krijgen. De aanpak van verzuim met als oorzaak een conflict is immers anders dan het behandelen van een ziekte. Het meest gebruikelijk is om uit te sluiten dat het verzuim veroorzaakt wordt door ziekte. Omdat je dat als leidinggevende niet zelf kunt doen wordt vaak de bedrijfsarts gevraagd om vast te stellen of er sprake is van ziekte of gebrek. Als er geen sprake is van ziekte of gebrek, is ziekteverzuim dus niet aan de orde maar moet het conflict worden opgelost.
-
Geef de werknemer de tijd om te herordenen
Naarmate conflicten langer duren, verharden meestal de standpunten en dat maakt de zaak vaak nog ernstiger. Het kan goed zijn om de werknemer een korte tijd betaald verlof te geven. De werknemer krijgt dan even rust en kan alles op een rijtje zetten. Maak tijdens dit verlof de afspraak om samen naar een oplossing te zoeken.
-
Zijn conflicten te voorkomen?
Waar mensen werken worden fouten gemaakt. Echter een fout waar de ene persoon zich niet druk over maakt kan een ander als een groot probleem ervaren. Verschillen in normen en waarden spelen een rol evenals verwachtingen. Verschillende interpretaties van mensen op eenzelfde gebeurtenis kunnen dus tot verschillende emoties leiden. Ondanks dat intenties goed bedoeld zijn kunnen er door verschillen in waarneming en interpretatie conflicten ontstaan.
Om als leidinggevende conflicten te voorkomen moet je je altijd richten op de reactie van jouw medewerkers. De betekenis van jouw boodschap zie je terug in de reactie die het oproept. Als er enige twijfel ontstaat of jouw boodschap wel goed ontvangen is moet je niet wachten maar direct om reactie vragen. De grote kunst is om dit zonder oordeel te doen.
Tips voor de werknemer
Ook voor de werknemer hebben we een aantal tips:
- Wanneer je spanningsklachten ervaart, veroorzaakt door een conflict, is het begrijpelijk dat je even een adempauze nodig hebt. Dat geldt bij het arbeidsconflict, teamconflict, een conflict met de leidinggevende etc. Toch is het zaak om niet af te wachten of in de passieve stoel te gaan zitten. Uiteindelijk lost jouw ziekmelding niets op, anders dan dat je wat meer lucht en ruimte zult ervaren. Wanneer je een klein beetje afstand kunt nemen van de situatie is het voor jou wellicht gemakkelijker om te reflecteren op jouw eigen rol.
- Maak bespreekbaar wat er aan de hand is: als eerste wellicht met jouw huisarts maar als het mogelijk is ook met de bedrijfsarts en indien aanwezig wellicht met de vertrouwenspersoon. Nu kunnen wij niet zien wat er aan de hand is en we maken mee dat ook een vertrouwenspersoon té weinig onafhankelijk is en vooringenomen standpunten heeft. Ons advies is dan om vooral externe hulp te zoeken.
- Denk zelf ook mee in oplossingen en ga niet bij de pakken neerzitten!
Algemene aandachtspunten
- Maak een conflict in ieder geval bespreekbaar. Hoe eerder het conflict besproken wordt, hoe beter het is. Zo lang het om een niet-medisch probleem gaat, zal een bedrijfsarts geen oplossing bieden.
- Probeer emotie en feiten uit elkaar te halen. Richt je op de behoeften van de medewerker.
- Een conflict kan ook heel gemakkelijk op de werkvloer ontstaan. Komen partijen er samen niet uit dan kan de hulp van een conflictbemiddelaar worden ingeroepen. Bijvoorbeeld een coach of mediator. Deze is neutraal en bewaakt het proces om te komen tot een acceptabele oplossing voor beide partijen.
Wat is ziekteverzuim?
Dit artikel is geschreven in de serie over: ziekteverzuim, wat is dat?
Auteur
Dit artikel is geschreven door: Peter Weustink