Keuze voor studie en opleiding: hoe maak je de juiste keuzes?
De juiste studiekeuze is belangrijk in jouw leven. Los van het feit dat we allemaal wel weten dat het belangrijk is om goed opgeleid te zijn, is het goed om ook te beseffen dat het een opleiding moet zijn die bij jou past. De vraag is: waar moet je dan op letten? En misschien voel je je wel verloren in de wirwar van keuzes. Er is immers een overdaad aan aanbod. In dit artikel ga ik dieper in op de vraag: waar moet je op letten bij de keuze van jouw opleiding of studie? Mijn doel is om een diepere introspectie bij jou op gang te brengen, waardoor jij je losmaakt van de druk van buitenaf en zelf tot keuzes komt. Want iedereen lijkt wel een idee te hebben over wat het beste voor jou is, maar hoe maak je de juiste keuze voor jezelf die niet gebaseerd is op andermans verwachtingen, maar die jou ook werkelijk voldoening gaat geven?
Willen, kunnen en zijn: de drie sleutels tot de juiste keuze
Het antwoord op de vraag duid ik met de driehoek kunnen, willen, zijn. Ik bespreek ze los van elkaar, maar ze horen bij elkaar en zijn aan elkaar verbonden.
Kunnen is een voorwaarde
Kunnen gaat over waar je goed in bent. Wat zijn je sterke punten? Het gaat dan ook om vaardigheden die je kunt ontwikkelen door inspanning en oefening. Het kan zijn dat je bepaalde zaken gemakkelijk oppikt, terwijl andere dingen meer tijd en moeite kosten.
Ik zeg er direct maar bij dat ik vind dat kunnen nog te veel benadrukt wordt wanneer het gaat over de keuze voor een studie of opleiding. Op zich heel logisch, want kunnen is een belangrijke factor voor het welslagen van de studie. Wanneer je een HBO-opleiding wilt volgen maar je hebt niet de capaciteiten om op HBO-niveau een opleiding te doen, dan stopt het snel. Praten over wat je wilt en wie je bent heeft in dat kader dan weinig nut.
Misschien wordt daarom het onderdeel kunnen zo benadrukt. Het is een voorwaarde om überhaupt een opleiding te kunnen halen.
Maar de keuze voor een studie is niet slechts een kwestie van waar je goed in bent. Het gaat ook om wat je leuk vindt en het vraagt om een dieper inzicht in jezelf. Wat wil je écht? Wat kun je? En vooral, wie ben je? Het zijn deze drie elementen die de basis vormen voor een goede studiekeuze. Ze helpen je te begrijpen welke opleiding past bij wie jij bent, en welke richting jou de meeste energie zal geven, zowel tijdens je studie als in je toekomstige carrière.
Willen: wat motiveert jou?
De vraag "Wat wil ik?" is waarschijnlijk de moeilijkste van de drie. Is dat de belangrijkste van de drie? Dat denk ik niet. Wat je wil weegt net zoveel als wie je bent en wat je kunt. Als het over willen gaat, gaat het niet alleen om wat anderen zeggen, maar om wat jij zelf van binnenuit verlangt. Wat spreekt jou aan? Welke onderwerpen of vakken zorgen ervoor dat je oprecht geïnteresseerd raakt en bereid bent om door te zetten, zelfs als het moeilijk wordt? Daar ligt namelijk jouw intrinsieke motivatie.
De formule om te willen
Als ik praat over willen, dan gaat het vooral over: wat je graag wilt. Logisch, zeg jij, dat is een inkopper. Maar ik vind het geen inkopper. Want je diepste drijfveren zitten niet bovenin je brein. Ze zijn vaak onbewust. En die drijfveren zijn talrijk. Dat zijn jouw behoeften, jouw idealen en dromen, jouw talenten, etc. Motivatie is: jouw behoeften + jouw idealen + jouw roeping + jouw talent. Die vier bij elkaar opgeteld maken dat jij gemotiveerd bent (to motion: in beweging komt).
Het is belangrijk om te onderzoeken wat jou motiveert. Je motivatie is de brandstof die je helpt vol te houden, zelfs wanneer de studie uitdagend wordt. Als je kiest voor een studie die je oprecht interesseert, zal het leren makkelijker gaan en zul je meer voldoening uit je werk halen.
Zijn: wie ben je dan?
Als ik spreek over ZIJN, dan doel ik op bijvoorbeeld de kernkwaliteiten die je hebt. Het mooie is dat kernkwaliteiten an sich niets met intelligentie te maken hebben. Je kunt niet zeggen: Jacqueline is geduldig op MBO-4 niveau, terwijl Marion geduldig is op universitair niveau. Dit gaat meer over hoe je in elkaar zit, over welke eigenschappen jij bezit. Het gaat over aard en karakter.
Als je bijvoorbeeld iemand bent met eigenschappen van het element vuur, ben je waarschijnlijk gedreven, energiek en ambitieus. Een studie waarin je je passie kunt volgen, kan je enorm motiveren. Voor jou is het belangrijk dat de studie uitdagingen biedt en je de ruimte geeft om initiatieven te nemen.
Ben je in jouw element bij aarde? Dan ben je waarschijnlijk meer gericht op stabiliteit en praktische uitvoering. Je houdt van hands-on, je bent gestructureerd en je werkt systematisch. Wellicht dat een baan in de techniek daar heel goed bij past.
Ben je in jouw element bij lucht? Dan heb je waarschijnlijk veel ideeën die je graag mag verkennen. Je bekijkt een vraagstuk graag van meerdere kanten en je bent leergierig. Je houdt van beschouwen en redeneren over vraagstukken en casuïstiek. Maar je bent ook analytisch.
Als je eigenschappen van water hebt, ben je waarschijnlijk empathisch, gevoelig en communicatief. Dit zou kunnen betekenen dat een studie in de sociale wetenschappen, psychologie of zorg goed bij jou past, waar je de ruimte hebt om anderen te helpen en je gevoel voor anderen in te zetten.
En dan zijn er vaak nog de combinaties. Je bent aarde en lucht. Of je bent vuur en aarde. De vraag is: wat voor kwaliteiten heb jij in huis? Dat is de vraag die gaat over jouw zijn. Wie ben jij als persoon? Wat zijn jouw diepere kwaliteiten, jouw persoonlijkheid en wat maakt jou uniek? Dit is waar het idee van de vier elementen - vuur, water, aarde en lucht - je kan helpen om een dieper inzicht te krijgen in jezelf.
Door te kijken naar de combinatie van willen, kunnen en zijn, kun je beter verkennen welke studie bij je past. Het is niet alleen een kwestie van wat anderen zeggen, maar ook van wat jij zelf voelt en waarin jij kunt excelleren.
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen. Wat voor eigens heb jij in de schappen staan?
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Let op de combinaties
Ook jij bent uniek. Lijkt een dooddoener misschien, maar ik blijf het volhouden. Zoals jouw vingerafdruk uniek is, zo is de combinatie van jouw kunnen, willen en zijn ook uniek. Daarom zijn er ook geen kant-en-klare antwoorden voor dit soort vraagstukken. Er is geen test waar jouw waarheid uitkomt. Er zijn wel testen die jou kunnen helpen in de verkenning van de vraagstukken.
Hoe kom je tot een weloverwogen keuze?
Het kan lastig zijn om te ontdekken wat je écht wilt en waar je goed in bent. Het vraagt om zelfreflectie en de bereidheid om jezelf beter te leren kennen. Hier zijn een paar stappen die je kunt nemen om dichter bij je ideale studie te komen:
- Zelfonderzoek: Neem de tijd om na te denken over wat je echt belangrijk vindt. Wat zijn je passies? Welke onderwerpen of activiteiten geven je energie? Wat zou je willen bijdragen aan de wereld?
- Kijk naar je talenten: Waar ben je goed in? Wat doe je zonder moeite, en waar krijg je energie van? Denk aan vaardigheden, maar ook aan je persoonlijke eigenschappen, zoals die van vuur, aarde, lucht of water.
- Vraag om feedback: Het is belangrijk om feedback te krijgen van mensen die je goed kennen, zoals vrienden, familie of mentoren. Zij kunnen je helpen om te zien waar jouw talenten liggen en welke studie het beste bij je past.
- Probeer dingen uit: Als je het nog niet zeker weet, kun je proberen om verschillende vakken of cursussen te volgen. Dit kan je helpen om te ontdekken waar je interesse echt ligt en waar je talenten het beste tot hun recht komen.
De lange termijn
Het kiezen van de juiste studie is niet alleen een beslissing voor het moment, maar heeft ook invloed op je toekomstige carrière en levensgeluk. Het is belangrijk om een keuze te maken die zowel op korte als lange termijn past. Een studie die aansluit bij wie je bent en waar je talenten liggen, zal je helpen om stress en burn-out in de toekomst te voorkomen. Wanneer je werk doet dat bij je past, zul je merken dat je gemotiveerd blijft, dat je energie krijgt van wat je doet en dat je succesvoller zult zijn.
Conclusie
Het kiezen van de juiste studie is een proces dat verder gaat dan het simpelweg kiezen van een vakgebied. Het vraagt om zelfkennis en het begrijpen van de drie elementen van willen, kunnen en zijn. Door goed te kijken naar wat je wilt, wat je kunt en wie je bent, kun je een studie kiezen die niet alleen bij je past, maar ook je leven op de lange termijn verrijkt. Zoek een opleiding die jou uitdaagt, waarin je kunt groeien en waarin je energie krijgt. Uiteindelijk is het kiezen van de juiste studie de eerste stap naar een succesvolle en voldoening gevende carrière.
