Sorry-cultuur
Heeft jouw organisatie een sorry-cultuur? Weet je ook wat dat precies is? In dit artikel ga ik in op de betekenis en gevolgen van de sorry-cultuur.
Kenmerken
Kenmerken van de sorry-cultuur zijn:
- Geen verantwoordelijkheid nemen voor eigen gedrag en keuzes maar verdedigen, uitleggen, afschuiven waarom het zo gekomen is
- Een bepaalde vriendelijkheid veinzen en ondertussen de meest impopulaire zaken uitvoeren
- Voorbijgaan aan gevoelens in de organisatie en dit met een soort van excuus afdoen
- Verkeerde beslissingen, beleid of keuzes vergoelijken of goedpraten
- Fouten toedekken en met een vleugje van zogenaamde spijt afdoen
Excuses-cultuur
De excuus-cultuur belijdt met de mond sorry en excuus maar het doel is om er mee weg te komen. Wie excuus aanbiedt, krijgt de ander snel in de stand van acceptatie. Het is dus ogenschijnlijk een erkenning van gemaakte fouten maar men voelt het niet zo.
Teamcoaching
Een teamcoach kan het team helpen om spanningen bespreekbaar te maken onderling. Dat begint met een individueel gesprek vooraf. Daarna een analyse van wat er aan de hand is precies. En dan pas een plan van aanpak.
Fouten, verantwoordelijkheden en aanspreekbaar
Wie verantwoordelijkheid draagt maar ook verantwoordelijkheid neemt, is aanspreekbaar op deze verantwoordelijkheid. Sterker nog: hij/zij zal zich te allen tijde willen, moeten en kunnen verantwoorden over keuzes die gemaakt zijn, beslissingen die genomen worden of beleid dat is uitgezet. Bij verantwoordelijkheid dragen hoort ook dat er fouten kunnen worden gemaakt. Dat is niet erg. Mits je er aanspreekbaar op bent. Ik praat hier niet over schuld maar bij voorkeur over verantwoordelijkheid en 'aanspreekbaar zijn op'.
Kenmerk in de sorry-cultuur is dat niemand aanspreekbaar is. Uit beleefdheid wordt weliswaar nog gezegd ‘het spijt me’, het klinkt ook als een soort van schuldbelijdenis maar zo bedoelt men het niet.
Waarom doen mensen dat?
De sorry-cultuur lijkt aardig en fatsoenlijk. Het is een manier van fouten verdoezelen, vervelende boodschappen wegfrommelen, empathie en inlevingsvermogen veinzen en ondertussen gewoon je eigen gang gaan. Moeten we dan altijd een schuldige vinden? Weet je: het gaat niet zozeer om schuld maar om het dragen en uitoefenen van verantwoordelijkheden. Dat is wat anders.In een sorry-cultuur zijn de excuses onoprecht, want de spijt wordt niet daadwerkelijk gevoeld. Waarom dan excuses? Die zijn bedoeld om de sympathie van de ander te wekken door te spelen hoe erg men het zelf vindt, en om eventuele woede of kritiek bij voorbaat uit te schakelen. Men stelt zich door excuses schijnbaar kwetsbaar op en legt de schuld of oorzaak buiten zichzelf, waarmee eventuele negatieve reacties worden afgeleid.
Gevolgen in teams en organisaties
Gevolgen in teams en organisaties zijn groot wanneer er een sorry-cultuur is. Ik noem er een paar:
- Voorbijgaan aan gevoelens die in de organisatie leven
- Creëren van indirecte weerstanden
- Creëren van een sfeer waarbij gebrek aan vertrouwen en veiligheid is
- Creëren van een cultuur waarbij verantwoordelijkheden niet worden genomen en waarbij men daar ook mee wegkomt (vrijblijvendheid)
Ziek worden van je werk
Kun je ziek worden van je werk? Nou en of! Lees onze artikelen over dit onderwerp.
Team- en organisatieontwikkeling
Bekijk onze interventies en trainingen voor teamontwikkeling en organisatieontwikkeling.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching.
