Vertrouwen opbouwen binnen teams en organisaties
In gezonde organisaties is vertrouwen. Vertrouwen is de basis voor goed functioneren, goed resultaat en hogere prestaties. Vertrouwen bevordert open communicatie, gezonde werkrelaties, een sfeer van feedback geven en ontvangen en het draagt bij aan werkplezier en bevlogenheid van medewerkers en teamleden.
Het cement en de basis voor prestaties
Vertrouwen is de basis (het cement) binnen ieder team of organisatie. Het is de eerste fase in het proces van teamontwikkeling. Is er vertrouwen binnen jouw team? Dan zie je het volgende gedrag:
- teamleden durven open te spreken over hun kwaliteiten maar ook over hun valkuilen, zwakheden en fouten
- teamleden durven feedback te geven maar ze kunnen ook feedback ontvangen
- teamleden veroordelen elkaar niet en ze zullen zich niet snel aangevallen voelen
- er is geen cultuur van verontschuldigen, excuses of afrekenen wanneer er iets fout gaat
- medewerkers benutten elkaars kwaliteiten
Interventies
Wil je werken aan het versterken van onderling vertrouwen binnen je team? Er zijn meerdere interventies mogelijk:
- Teamcoaching: wanneer er gebrek aan vertrouwen is en er onderlinge spanningen zijn
- Training groepsdynamiek
- Training samenwerking verbeteren
- Training kernkwaliteiten
- Traject gericht op teamontwikkeling
Hoe bepaal je welke interventie je inzet? Dat hangt af van de vraag en situatie. Bel ons gerust voor advies.
Hoe creëer je vertrouwen?
Vertrouwen lijkt een ongrijpbaar fenomeen: iets waar je moeilijk de vingers achter kunt krijgen. Zodra je er aandacht aan moet geven, is er blijkbaar iets mis. Dat is in de relaties op het thuisfront niet anders. Zodra er in jouw privérelatie over vertrouwen moet worden gesproken, blijkt in negen van de tien keer dat er gebrek aan vertrouwen is. Vertrouwen is namelijk een gevolg. Wat is er nodig om vertrouwen te creëren binnen het team? Een viertal zaken:
- Richting: allereerst moet er duidelijkheid zijn over de richting: waar gaan we als organisatie of als team naar toe? Je komt dan terecht op onderwerpen als: visie, missie, strategie en doelstellingen.
- Resultaat: wat wordt er van mij verwacht? Met andere woorden: welke prestaties worden van de medewerker verwacht? Wat zijn de individuele doelen van de medewerker? Wat voor verwachtingen hebben wij van elkaar? Verwachtingen managen is daar een belangrijk woord bij.
- Processen: hoe gaan we het doen? Als de doelen duidelijk zijn en we weten wat we van elkaar verwachten dan rest de vraag: hoe gaan we het doen?
- Relatie: aandacht en tijd voor de medewerker, aandacht voor individuele ontwikkeling van de medewerker, waardering tonen etc.
Basis voor teamontwikkeling
Vertrouwen is de basis voor teamontwikkeling. We noemen de eerste fase (van de vijf fasen) bij teamontwikkeling. Het is de verbinding (het cement) tussen de richting, de prestaties, de relatie en de processen. Is er wantrouwen? Dan ontstaat er een ‘hullie of zullie’ cultuur. Er komen eilandjes. Zaken worden niet uitgesproken.
Invloed op prestaties
Een open sfeer van veiligheid en vertrouwen heeft invloed op de werkprestaties. Moeilijkheden kunnen gemakkelijker worden besproken, problemen worden sneller opgelost. Mensen komen in de flow en gebruiken positieve energie om hun doelstellingen te realiseren (in plaats van bezig te zijn met allerlei randzaken. Ziekteverzuim zal minder snel voorkomen en je krijgt medewerkers die bevlogen zijn en werkplezier hebben.
Wat kun je er aan doen?
Hoe creëer je vertrouwen in een team? Wat is er aan te doen?
-
Duidelijkheid: doe wat je zegt en zeg wat je doet!
Duidelijkheid binnen organisaties helpt bij het creëren van vertrouwen. Duidelijkheid is niet een soort bijvangst. Het is een team- of organisatiebehoefte. Jouw medewerkers willen weten waar ze aan toe zijn:
- waar gaan we naar toe als organisatie?
- wat wordt er van mij verwacht? welke taken heb ik?
- hoe gaan we het doen?
- waar ben ik verantwoordelijk voor?
- waar zijn anderen verantwoordelijk voor?
- duidelijke afspraken maken en nakomen
-
Open staan voor
Open staan voor noem ik een tweede pijler. Het is de sociale cement in het verkrijgen van vertrouwen. Commitment verkrijgen op jouw visie, ideeën, voorstellen en afspraken lukt alleen wanneer je open staat voor kritiek, commentaar en een afwijkende mening. Geef je teveel richting dan ontstaat er weerstand omdat je te weinig open staat voor de mening en zienswijze van anderen. Geef je te weinig richting dan zal het team stuurloos rondlopen of nemen zij de leiding over. Bovendien ontstaat er verwarring en geen vertrouwen.
-
Waardering
Een belangrijk item van het onderdeel vertrouwen is de waardering die teamleden ervaren. En voor de duidelijkheid: dat heeft niets met sociale peptalk te maken of met afkoopsystemen als bonussen en salarisverhoging. Je hoeft de drumband ook niet te laten komen. Waardering zit vooral in het uitspreken van waardering en nog meer in verantwoordelijkheid geven, delegeren en loslaten. De mooiste waardering die je iemand kunt geven is: hem/haar inzetten op zijn kwaliteiten.
-
Positief werkklimaat
Is het glas halfvol of half leeg? Spreek jij jouw waardering uit voor collega’s? Is er ruimte om fouten te maken? Zie je een fout als een kans om verbeteringen door te voeren of is dat een bedreiging? Betrek je jouw medewerkers bij veranderingen? Is de sfeer positief op de afdeling? Voelt men zich voldoende veilig?
-
Betrouwbaar en integer
Een zeer belangrijk onderdeel is dit: leiders dienen betrouwbaar en integer te zijn. Dat wil zeggen dat ze hun beloften, toezeggingen en verplichtingen dienen na te komen. Woord en daad dient in overeenstemming te zijn. Wat met de mond wordt beleden, moet nageleefd worden. Leiders brengen hun eigen woorden in de praktijk en daar waar nodig zijn ze er voor hun medewerkers. Kortom: leiders hebben een voorbeeldfunctie als het gaat om integriteit.
Gezonde organisaties en teams
Lees onze artikelen over gezonde organisaties en teams.
Duurzame inzetbaarheid
Bekijk onze dienstverlening op het terrein van duurzame inzetbaarheid.
Auteur
Dit artikel is geschreven door: Peter Weustink