Echtscheiding ook rouwproces voor ouders en schoonouders
Een echtscheiding is een rouwproces. Daarover schreef ik al een artikel. Maar waar nogal eens aan voorbijgegaan wordt, zijn de gevoelens die dat oproept bij de ouders en schoonouders van beide partners. Daarom wil ik er een artikel aan wijden.
Scheiden doet lijden
Het is een soort van gemakkelijke inkopper door te zeggen: ‘scheiden doet lijden’. Maar inkoppers kunnen ook waar zijn. En deze is waar. Stel je nu eens voor: jouw zoon of dochter gaat scheiden. Ze zijn al jaren gehuwd. Zelf was ik 21 jaar gehuwd, toen ik ging scheiden. Op mijn 17e kwam ik al bij mijn schoonouders en bij mijn schoonfamilie. En dan deel je ook een stuk van je leven samen. Dat deden wij ook. De geboorte van onze kinderen, het overlijden van opa en oma. De vreugde en het verdriet. De blijdschap en de traan. Zo trek je samen op.
Opeens krijg je als vader of moeder, als schoonvader of schoonmoeder die boodschap. Je krijgt te horen dat jouw kind gaat scheiden. En dat roept veel op. Waarom? Ook jij hebt een band gekregen met jouw schoondochter of schoonzoon. Je hebt iemand geïntegreerd in jouw leven. En als er kleinkinderen zijn, dan voel je de pijn wellicht nog dieper. Wat voel je dan? Verdriet, teleurstelling maar ook bezorgdheid. Je wil je kleinkind maar ook je kind zo graag beschermen tegen deze pijn.
Rouw- en verlies
Bekijk de mogelijkheden voor rouw- en verliesverwerking.
Verkeerde reacties
Het is zo verleidelijk om vanuit de pijn totaal verkeerd te reageren. Maar voor mij is het ook zo begrijpelijk dat dit gebeurt. Een jonge vrouw vertelde me pas over haar scheiding. Ze zei: toen ik dat aan mijn ouders vertelde, kreeg ik als reactie ‘nou da's lekker, dat je daarmee komt zo vlak voor onze vakantie’. Iemand anders vertelde hoe haar moeder in boosheid ontstak: ‘dit is ook jouw eigen schuld en we hebben het al vaker tegen je gezegd’. Verkeerd reageren is dus primair reageren vanuit jouw verdriet of teleurstelling. Waarom verkeerd? Ik vind het op zich niet verkeerd, maar het wordt niet begrepen.
Verkeerd is dat je als ouders of schoonouders een schuldige gaat zoeken of dat je uit bescherming van jouw kind je schoonzoon of schoondochter gaat beschuldigen. Ik begrijp wel dat je dat primair doet, maar meestal zit het anders. Jouw kind ging een relatie aan met jouw schoonzoon of schoondochter. Daarin namen ze beiden verantwoordelijkheid. Jouw invloed als ouder hield daarom ook op. Je moest leren loslaten. Als de relatie niet brengt wat ze hadden gehoopt of verwacht, dan is dat in eerste instantie een verantwoordelijkheid van beide partners. En hoezeer het je ook raakt, probeer het los te laten! Zeker, loslaten is niet: ze zoeken het maar uit. Loslaten is: ik laat de verantwoordelijkheid waar het hoort. En in communicatie mag je ze daarop wijzen.
Afscheid
Bij een scheiding raak je je schoonzoon of schoondochter kwijt, zonder dat jij daarvoor hebt gekozen. Misschien was er nooit een hechte band en vind je dat verlies niet zo erg. Maar misschien ook ben je erg op die partner gesteld geraakt en vind je de scheiding moeilijk te accepteren. Je hebt hem of haar tenslotte in je leven toegelaten, hij of zij is opgenomen in de familie, en nu komt dat anders te liggen. Het is niet gek als je daar moeite mee hebt. Ook als jouw contact met de (nu ex-)partner van je kind niet helemaal wordt afgesneden, zijn de verhoudingen wel grondig veranderd, en daar zul je aan moeten wennen. De oude vertrouwdheid is weg, en dat kan je in een rouwproces brengen. Dat is heel begrijpelijk. Ook kan het zo zijn dat je niet goed weet waar jouw loyaliteit ligt; het voelt alsof je een kant moet kiezen, en dat kan veel tegenstrijdige gevoelens bij je oproepen. Het is niet zo vanzelfsprekend dat jouw zoon of dochter daar begrip voor heeft; die zit midden in een scheiding immers en dat is een ander soort rouwproces. Als je steun nodig hebt bij het verwerken van je verlies, zoek die dan bij een ander.
Samengevat:
- Beschuldigen of schuldigen zoeken werkt meest averechts: wijs ze op hun verantwoordelijkheden.
- Vertel wat jouw verdriet is en wat het met je doet en neem daar de verantwoordelijkheid voor.
- Zoek steun bij anderen en niet bij je zoon of dochter (die zit middenin zijn/haar eigen rouwproces)
Echtscheiding en rouw
Dit artikel schreef ik in de serie over echtscheiding en rouw.
Leerdoelen
Bekijk de leerdoelen voor de training omgaan met veranderingen.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.