home / persoonlijke ontwikkeling / persoonlijke effectiviteit / competenties / besluitvaardigheid

Besluitvaardigheid ontwikkelen

Besluitvaardigheid: wat is dat precies? Is dat te ontwikkelen? In dit artikel ga ik verder in op besluitvaardigheid, wat er voor nodig is en hoe je dat ontwikkelt.

Wat is besluitvaardig?

Wanneer je besluitvaardig bent:

• Begrijp je het belang van jouw beslissing en dat bepaalt de prioriteit en de keuze
• Zie je de noodzaak van jouw besluit en begrijp je dat er een knoop doorgehakt moet worden
• Overzie je de consequenties van de beslissing die je neemt en laat je die meewegen in jouw besluitvorming
• Heb je de durf en de moed om de verantwoordelijkheid te nemen voor de beslissingen die je maakt en ook voor de gevolgen die jouw besluit heeft
• Begrijp je dat jouw besluit invloed heeft op andere mensen en zie je dit niet over het hoofd bij jouw afweging
• Weet je te timen: je neemt een besluit op de juiste tijd (je forceert niet en je stelt ze niet uit)
• Laat je anderen niet opdraaien voor besluiten, terwijl jij er verantwoordelijk voor bent
• Neem je besluiten op basis van de behoeften die er zijn bij jou persoonlijk of in de organisatie waar je werkt
• Neem je mee wat anderen zeggen, weeg je af wat je van anderen hoort, maar laat je je niet leiden of afleiden door wat anderen zeggen
• Begrijp jij ook het verschil tussen beslissingen op operationeel, tactisch of strategisch niveau
• Heb je de moed en durf om ongewenste besluiten te nemen, zelfs als dat niet gewaardeerd wordt of wanneer het weerstand oproept
• Ben je bereid om jouw besluiten toe te lichten aan het team

Is besluitvaardigheid een competentie?

Ik krijg weleens de vraag of besluitvaardigheid een competentie is. Nu zit het woord vaardigheid al opgesloten in besluitvaardigheid. Dus het heeft zeker met vaardigheid te maken. Maar ook met kennis en inzicht! Maar besluitvaardigheid is meer dan kennis en vaardigheid. Het heeft dus ook te maken met jouw persoonlijke kwaliteiten. Doordat het in die mix van kennis, vaardigheid en persoonlijke eigenschappen plaatsvindt, vind ik het prima als dit als competentie wordt aangeduid.

Wat voor soort besluit neem je?

Iedere dag neem je besluiten. Ga je in de auto naar het werk of op de fiets? Ga je een woning kopen of huren? Wat voor broek trek je vandaag aan? Wat ga je vanavond eten?

Er zit dus verschil in besluitvorming omdat er zeer dringende en belangrijke besluiten kunnen zijn en er ook redelijk onbeduidende besluiten genomen worden. In organisaties zou je kunnen spreken over besluiten:

• Op strategisch niveau die vooral gericht zijn op de lange termijn en soms op de middellange termijn.
• Op tactisch niveau die vaak gericht zijn op de middellange termijn en op het vormgeven aan de strategische keuzes die gemaakt zijn, de doelstellingen en de toewijzing van medewerkers.
• Op operationeel niveau die gericht zijn op de praktische uitvoering.

Timing

Wanneer je besluitvaardig bent, kun je timen. Soms moet je meteen een knoop doorhakken. Soms is het een ‘ja’ of ‘nee’. Op andere momenten moet je de tijd nemen. En soms heb je nog meer informatie nodig, om tot een goede afweging te komen.

Gebrek aan beslissingsvaardigheid

Wanneer we praten over gebrek aan besluitvaardigheid dan wordt meestal gedacht dat dit besluiteloosheid is. Dat klopt enigszins! Lees ook mijn artikel over besluiteloosheid. Maar er is meer. Je hebt ook gebrek aan besluitvaardigheid wanneer je:

• Je laat leiden door de waan van de dag en ad hoc beslissingen neemt, die niet nodig zijn
• De zaken niet goed afweegt
• De consequenties van een besluit onvoldoende overziet
• Impulsief een knoop doorhakt en in een opwelling een besluit neemt
• Te snel tot een beslissing komt terwijl er redenen zijn om dit besluit nog niet te nemen
• De mensen om je heen te weinig meeneemt in de besluitvorming

Alleen belangrijk voor leidinggevenden?

Besluitvaardigheid wordt vaak geduid als competentie voor leidinggevenden, managers en directeuren. Dat snap ik wel maar het is een te beperkte voorstelling van zaken. Besluitvaardigheid is op heel veel andere plekken ook van belang. Denk eens aan de functie van inkoper, chirurg, tandarts, planner, secretaresse. Maar je ziet in de functies die ik noem al verschil.

• Ben je zeer besluitvaardig in praktisch opzicht?
• Ben je besluitvaardig op strategische vraagstukken?
• Kun jij gemakkelijk ad hoc een beslissing nemen?

De vraag is: wat past bij jouw natuurlijke aanleg? Dat bepaalt ook de geschiktheid in een bepaalde functie.

Hoe kan je besluitvaardig worden?

Wil je besluitvaardiger zijn? Dan kun je ontwikkelen. Hoe dan? Wij doen dat door individuele coaching in een vijftal sessies. En dan ontwikkel je besluitvaardigheid op een manier die bij jou past. Bovendien krijg je inzicht in je valkuilen.

Besluitvorming binnen organisaties

Wil je als organisatie aan de slag met besluitvorming binnen jouw team? Ook daar helpen we je graag bij. Neem eens contact op voor een adviesgesprek!