Verdrietig, bedroefd of smart
Ben je verdrietig? Dan is het goed om dit artikel te lezen. Verdriet is een emotie. Het is een gevoel van droefenis, smart en van leedgevoel. Je bent bedroefd, je huilt of je weent (dat woord gebruiken we niet zo vaak meer) omdat je in de gemoedstoestand van bedroefdheid zit.
Bedroefd door gemis
Je ervaart verdriet en droefenis in tal van situaties. Vaak als reactie op een ongewenste en dus moeilijke verandering. Verdriet kennen we natuurlijk wanneer er rouw is en gemis. Je kunt verdrietig zijn omdat:
- Je je baan verliest.
- Je jouw gezondheid verliest en je mogelijkheden zienderogen achteruitgaan.
- Je ouders door de dood wegvallen of omdat jouw kind of partner gestorven is.
- Je partner bij je weg wil en de relatie eindigt.
Ik noem zo maar wat situaties op uit het leven waarbij je bedroefd kunt zijn.
Gevoelens
Dit artikel schreef ik in de serie over: voelen en gevoelens. Wat voel jij en welke gevoelens heb je?
Verdriet en rouw horen bij elkaar
Rouwen zonder gevoelens van verdriet gaat niet. Maar hoe verwerk je rouw? En hoe verwerk je verdriet? Als je onvoldoende ruimte krijgt (van je omgeving) of onvoldoende ruimte neemt (omdat je jezelf de ruimte niet gunt) kan verdriet zich vervormen in schuld, zelfverwijt, spijt, schaamte, zelfmedelijden en martelaarschap of verbitterdheid en depressie. Verdriet is een emotie die hoort bij het rouwproces.
Verwachtingen die niet uitkomen en onvervulde wensen
Er kan teleurstelling zijn wanneer je wensen en verwachtingen niet uitkomen. Maar er is wel gradatie in beleving. Je kunt teleurgesteld zijn wanneer dat ene huis is verkocht waarop je je oog had laten vallen. Dat is jammer! En misschien zelfs wel heel jammer. En toch is dat een heel andere gradatie dan wanneer je een kinderwens hebt en weet dat dit een onvervulde wens blijft in jouw leven. Een onvervulde wens is in feite een verlieservaring en dat geeft verdriet! Je kunt dus ook verdrietig en bedroefd zijn omdat je:
- Alleen door het leven gaat en graag een levenspartner zou willen hebben.
- Een kinderwens hebt maar geen kinderen kunt krijgen.
- Graag vrienden zou willen hebben, maar ze niet krijgt.
- Contact zou willen met je kinderen, maar dat niet meer op die manier hebt.
- Je dromen niet kunt waarmaken.
- Die ene opleiding niet hebt behaald.
- Je niet gehoord en gezien voelt.
Verdriet zonder aanwijsbare reden
Soms is er verdriet zonder aanwijsbare reden. Opeens voel je je immens verdrietig, en het overvalt je zomaar. Dit gevoel kan soms worden opgeroepen door een beeld, een geluid, een geur of gewoon een herinnering. Het lijkt uit het niets te komen. Ik noem enkele situaties waarin dit kan gebeuren.
- Verdriet kan zich opstapelen wanneer je emoties niet volledig hebt doorleefd, of wanneer je bepaalde gevoelens ontkent. Vaak komt dit naar boven in een rustige periode, waarin je geen afleiding hebt.
- Als je langdurig gestrest of moe bent, kan je mentale en emotionele weerstand lager zijn, waardoor onderdrukte gevoelens zoals verdriet naar boven komen.
- Hormonale schommelingen kunnen ook invloed hebben op emoties. Dit kan bijvoorbeeld bij vrouwen rond de menstruatiecyclus gebeuren, of bij iedereen tijdens fysieke veranderingen of hormonale onbalans.
- Soms kun je verdriet voelen naar aanleiding van een gebeurtenis of verhaal van iemand anders. Dit kan onverwacht sterk binnenkomen als je je sterk inleeft in de situatie van een ander.
- Soms word je herinnerd aan iets uit het verleden. Je hebt je bijvoorbeeld niet gehoord of gezien gevoeld, en je reageert vanuit oude pijn op een nieuwe situatie.
De functie van verdriet
Verdriet heeft als natuurlijke functie om in het reine te komen met een verlies. Door te huilen kun je helen, de wond genezen of op zijn minst een beetje schoonhouden. Iedereen krijgt te maken met verlies in zijn leven. Het kan zijn om dingen of mensen die geweest zijn, of om dingen die je graag anders had gewild. Soms kunnen we, zonder ons ervan bewust te zijn, verdriet met ons meedragen om dingen die nooit zijn geweest. Een wond (door verlies) die niet wordt verzorgd, kan gaan etteren en zweren. Het serieus nemen van je verdriet of verlies kan dit voorkomen.
-
Tranen reinigen de wond
Verdriet heeft dus een functie. Geloof me, als het die functie niet had, kende je geen verdriet. Je tranen reinigen de wond, en jouw huilen draagt bij aan heling.
-
Huilen geeft ook verbinding
Verdriet creëert ook verbinding. Je laat zien dat je behoefte hebt aan steun. Je wilt het intieme gevoel van verlies delen met anderen.
Waar woorden ophouden
Verdriet kan heftig zijn. Verdriet is heftig! Ook vaak verwarrend. Alsof je door een zee van gevoelens overspoeld wordt. Vaak gecombineerd met andere gevoelens zoals angst, eenzaamheid, boosheid etc.
De mond lacht en je hart huilt
Nu leven we in een cultuur waar we niet best met verdriet kunnen omgaan. Je mag geen verdriet hebben eigenlijk. Je moet net doen alsof……………. Ja wat? Alsof het altijd goed gaat. Kijk en daar zit al een fundamenteel verschil. Volgens mij gaat het ook goed als je verdrietig bent.
Toch ontlopen we dat verdriet snel. Daarmee creëren we een soort algemeen geluksgevoel. De mond lacht, maar van binnen is er pijn. Het is een vorm van groot voordoen, niet oprecht laten zien wat je voelt en stikken in de tranen. Terwijl het zoveel beter is om je verdriet te delen. Verdriet uiten geeft het gevoel van: ‘hè dat lucht op’.
Hoe reageer je?
Durf jij de pijn onder de ogen te zien? Of ga je pijn bestrijden door verdriet te vermijden? Je kunt pijn vermijden door:
- Jezelf af te leiden: hard werken en er volop tegenaan gaan onder het mom van dooddoeners als ‘het leven gaat verder’ en ‘de tijd heelt alle wonden’.
- Verdoving zoeken door genotmiddelen.
- In je hoofd gaan leven en alles beredeneren.
- Er nooit over praten (dan roept het ook niets op).
- Altijd op bezoek gaan of altijd bezoek hebben.
- De stilte vermijden.
Hoe ga je ermee om?
- Als allereerste wil ik zeggen: laat het zijn! Vecht niet tegen deze gevoelens. Het is belangrijk om het verdriet toe te laten en niet weg te drukken. Probeer te erkennen dat je je verdrietig voelt zonder jezelf te veroordelen. Verdriet is een normale emotie en mag er zijn.
- Ten tweede: kwalificeer het niet als vervelend, want daarmee veroordeel je het als iets slechts of negatiefs. Door het verdriet toe te laten, verlaag je je emotionele spanning. Het kan een manier zijn waarop je lichaam en geest proberen innerlijke rust te hervinden. Het ervaren van verdriet kan je helpen om dingen die je hebt verloren of die niet meer bij je passen, los te laten.
- Als derde: neem de tijd en geef het plek en ruimte.
- Ten vierde: deel je verdriet met een vriend, vriendin, partner of iemand anders. Heb je niemand om mee te delen? Schrijf het van je af!
- Tot slot: probeer te begrijpen welke les je vandaag krijgt. Is er iemand die je moet loslaten of iets wat je wilt loslaten? Is er een verandering waar je het moeilijk mee hebt? En verder: wat heb je nodig? Of wie heb je nodig? Zorg goed voor jezelf, wees niet te streng, en forceer geen directe oplossingen. Soms heeft het tijd nodig om emoties te verwerken.
Persoonlijk ontwikkeltraject
Wil je aan de slag met jouw leerdoelen? Volg een persoonlijk ontwikkeltraject. Meer informatie? Bel ons!
Gevoelens
Dit artikel schreef ik in de serie over: voelen en gevoelens. Wat voel jij en welke gevoelens heb je?
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.