Gevoelens delen: vind jij dat moeilijk?
Gevoelens delen is best een dingetje. En toch een wezenlijk punt in communicatie. Ik onderscheid bij communicatie altijd drie dingen namelijk:
- verbaal: woorden geven aan
- non-verbaal
- gevoelens en emoties
Gevoelens
Dit artikel schreef ik in de serie over: voelen en gevoelens. Wat voel jij en welke gevoelens heb je?
Persoonlijk ontwikkeltraject
Wil je aan de slag met jouw leerdoelen? Volg een persoonlijk ontwikkeltraject. Meer informatie? Bel ons!
Waarom gevoelens moeilijk is?
Waarom vinden wij het delen van gevoelens dan zo moeilijk? Ik denk dat het in onze cultuur zit. We rationaliseren graag. We redeneren en beargumenteren liever. Maar met gevoelens en emoties kunnen we wat minder overweg.
Natuurlijk begint ook gevoelens delen bij de opvoeding. Hoe heb je dat thuis geleerd? Hoe gingen jullie thuis om met emoties?
Een derde aspect wat een rol speelt is mijns inziens dat we gevoelens menen te delen wanneer we leren praten over onze gevoelens. En zeker: dat is ook een manier. Maar met gevoelens ligt dat een stuk ingewikkelder. Je kunt namelijk gevoelens niet altijd verwoorden of onder woorden brengen. Hoe vaak wordt niet gezegd: ‘dit is zo erg, er zijn geen woorden voor’. Of mensen zeggen: ‘woorden schieten tekort!’. Dat gebeurt bij iets ergs. Bij een gebeurtenis die impact heeft. Maar het kan ook in blije dagen dat je zegt: ‘dit is zo mooi, ik kan het in woorden niet uitdrukken’. Kun je in woorden uitdrukken hoeveel je van je kind houdt? Kun jij in woorden uitdrukken hoeveel je van me moeder houdt? Of van je kleinkind? Nee toch? Daar schieten woorden tekort immers? Wellicht speelt zelfs taal tekort. Vocabulaires zijn ontoereikend om dat te delen wat jou ontroert, dankbaar maakt, blijdschap geeft, wat je troost of waar je je door gesteund voelt. Gevoelens delen kan dus ook op een andere manier namelijk zonder dat je er woorden aan geeft. Een klop op de schouder. Een bemoedigend handgebaar, een dankbare blik, een knipoogje van verstandhouding, een duimpje in de lucht.
Een vierde aspect wat mijns inziens een rol speelt is dat er in onze cultuur al gauw iets zit van ‘je goed moeten voelen’. Ik noem het wel de fakebookcultuur. Je moet je eigenlijk altijd goed voelen. Voor negatieve gevoelens en emoties is geen plaats. Maar het leven zit zo niet in elkaar. Gevoelens delen begint dus met gevoelens toestaan en durven ervaren. Ook wanneer je je schaamt, afgewezen voelt, schuldig voelt, aarzelt, twijfelt, verward bent. Ik kan er zo een stuk of 80 noemen.
Gevoelens ontvangen
Gevoelens delen is niet alleen maar uitreiken van gevoelens. Het is niet alleen maar zenden. Het is ook de gevoelens van de ander ontvangen. Dat betekent:
- niet kleineren of bagatelliseren
- niet wegwuiven van gevoelens (ach maak je niet zo druk)
- niet negeren of miskennen (doen alsof het er niet is)
- niet de kop indrukken (begin je nu alweer te zeuren?)
Verwoorden van gevoelens
Ik zei al dat gevoelens delen veel andere dingen omvat dan het woorden geven aan gevoelens. Maar als we dat al wel proberen dan blijkt dat we bij de poging om er woorden aan te geven ook nog vaak aan voorbijgaan.
Raar he? Maar het is echt waar. Een manier van vermijden is dat trouwens ook nog. Door de feitelijke gebeurtenissen op te sommen waardoor die gevoelens ontstaan. En door niet te praten wat het met je doet.
Ik noem een voorbeeld. Onlangs kreeg Anja ontslag. Toen ik vroeg wat dit met haar deed ging ze vertellen hoe het ontslag tot stand kwam. Ze vertelde wat er precies gebeurd was. Maar wat ze niet vertelde is dat ze heel erg verdrietig was. Wat ze ook niet vertelde is dat ze een beste deuk heeft opgelopen in haar zelfvertrouwen. Begrijp je wat ik bedoel?
Probeer nu eens te vertellen wat jouw gevoel is.
Veiligheid
Veiligheid en vertrouwen is de bakermat voor het delen van gevoelens. Als er geen veiligheid is, stel je je niet kwetsbaar op en ben je enigszins terughoudend waardoor de ander niet kan horen wat je nu precies te zeggen hebt.
Gehoord worden
Gehoord worden betekent ook dat je in jouw gevoelens gehoord wordt door de ander. Oprechtheid is daarbij heel belangrijk. Gehoord worden begint vooral ook ‘jezelf horen’ en ‘niet voorbijgaan aan jezelf’.
Persoonlijk ontwikkeltraject
Wil je aan de slag met jouw leerdoelen? Volg een persoonlijk ontwikkeltraject. Meer informatie? Bel ons!
Gevoelens
Dit artikel schreef ik in de serie over: voelen en gevoelens. Wat voel jij en welke gevoelens heb je?
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.