Gelijkheid of gelijkwaardigheid? Wat is de kernwaarde?
Gelijkheid of gelijkwaardigheid: daarover gaat dit artikel! Zit er verschil in gelijk of gelijkwaardig zijn? Het antwoord is: ja, er zit verschil in! Hoewel, ik haast me om erbij te zeggen dat ze ook wel weer bij elkaar horen. Is gelijkwaardigheid van jou een persoonlijke kernwaarde? Of is gelijkwaardigheid een kernwaarde die past bij jouw organisatie? Daarover gaat dit artikel! Een thema wat hart en ziel tot op het bot raakt! Want heel veel in de wereld gaat over gelijkheid of ongelijkheid, gelijkwaardig of ongelijkwaardig. Een belangrijk thema dus, wereldwijd!
Gelijkheid bestaat niet!
Om maar met het begin te beginnen: er bestaat geen gelijkheid. De één heeft een IQ van 140 en studeert met gemak. De ander heeft een veel lager IQ en heeft moeite met school. De één zit in de bijstand en komt financieel met moeite rond. De ander houdt maandelijks duizenden euro’s over en kan zich financieel van alles permitteren. De één is 65 jaar gehuwd, de ander moest zijn/haar partner na 8 jaar al missen. De één heeft een gezin met kinderen en de ander heeft er jaren naar verlangd maar de kinderwens bleef onvervuld. De één heeft materieel succes in zijn/haar leven en de ander heeft tegenslag. Zo kan ik uren doorgaan. De één wordt door het leven gedragen, de ander wordt door het leven geslagen. Conclusie: gelijkheid is er niet. Er is ongelijkheid en er is verschil.
Doe de leiderschapstest!
Wil je weten waar jouw individuele leiderschapskwaliteiten liggen? Wil je ontdekken wat jouw natuurlijke leiderschapsstijl is? Doe dan de gratis online test!
Cultuurscan
Wil je de online cultuurscan starten? Het helpt je om inzicht te krijgen in de kracht van jouw organisatie. Doe de gratis cultuurscan!
Training en coaching gericht op leiderschap
Wij verzorgen training & coaching voor leidinggevenden, managers en ondernemers. Zowel voor het middenkader als het hoger kader, voor de startende leidinggevende als de ervaren manager.
Wat is gelijkwaardig?
Gelijkwaardigheid is een kernwaarde, maar veelal ook een behoefte. Wat mij daarin aanspreekt is het woord waardigheid. Dat betekent:
- Van gelijke waarde zijn
- Evenveel waard zijn en evenwaardig zijn
- Dezelfde waarde hebben als de ander en ook dezelfde waardering krijgen als de ander
Gelijkwaardigheid heeft te maken met de waarde en de waardigheid van jou als mens. Voor mij heeft ieder mens waarde. Dat hangt niet af van je prestaties, opgebouwd vermogen of intelligentie. Voor mij heeft ook ieder mens waardigheid. Dat zit verbonden aan respect voor jou als medemens. Ik verbind er meteen maar een andere waarde aan: ik vind dat jij en ik recht hebben op een menswaardig bestaan.
Ontwaardigd worden: bestaat dat?
Kun je ook ontwaardigd worden? Ik zeg: ‘ja’. Je kunt ontwaardigd worden in je zijn. Lees ook mijn artikel over: verontwaardigd zijn.
Gelijke waardering
Als een mens ergens behoefte aan heeft, is dat waardering! Dat kan heel subtiel zijn van een klap op de schouder (wat betekent: jij deugt!), een knipoog, een compliment, een bemoedigend woord, steun, vertrouwen dat de ander jou geeft. Waardering is ook: behoefte aan aandacht, gezien worden in wie jij bent, gehoord worden, respect ontvangen.
En gelijke waardering betekent voor mij dat jij en ik dezelfde aandacht krijgen, dat we allebei gehoord worden, dat we allebei gezien worden, dat jij en ik allebei voelen: ik mag er zijn, ik heb betekenis en ik doe ertoe.
Waardering is dat je op waarde geschat wordt. Dat anderen jouw talent zien en dat jij je talent durft te laten zien. Dat anderen jouw kwaliteiten herkennen, erkennen en benutten. Dat is een cadeau van hogere orde!
Waardering noem ik weleens zuurstof voor hart en ziel. Een baby snakt ernaar en een hoogbejaarde niet minder.
Ongelijkwaardigheid
Ik weet dat er ook ongelijkwaardigheid is. Dat betekent dat de één wel waardering krijgt om wie hij/zij is en de ander niet. Ik noem wat voorbeelden:
- Ze zien de ander wel staan maar jou niet
- Ze trekken de ander voor
- Ze bevoordelen de ander
- Ze luisteren wel naar de ander maar niet naar jou
- Ze horen wel wat de ander zegt maar nemen niet de moeite om naar jou te luisteren
- Anderen krijgen bepaalde privileges maar ze gaan voorbij aan jouw talenten
- Anderen krijgen meer kansen dan jij krijgt
Ongelijke waardering brengt veel duisternis. Je kunt je (en nu komt er een mooi woord) verontwaardigd voelen. Verontwaardiging heeft met ontwaarding oftewel met ontwaarden te maken. Je kunt je verongelijkt voelen, gepasseerd, gekwetst, in je eer aangetast. Ongelijkwaardigheid roept tal van gevoelens op als:
- Miskenning
- Afwijzing
- Minderwaardig
- Onwaardig
Gelijkwaardigheid binnen jouw organisatie!
Is gelijkwaardigheid een kernwaarde binnen jouw organisatie? Dan smelten gelijkheid en gelijkwaardigheid even samen in een paar woorden. Want gelijkwaardigheid dat doe je samen. Het is een waarde, oftewel een gezamenlijke kernwaarde. Het betekent dit: ook al is er ongelijkheid, de waarde die we eraan toekennen is gelijk. In woorden uitgedrukt:
- Je biedt gelijke kansen en je helpt ieder zijn/haar talent te ontwikkelen
- Je creëert voor iedere medewerker zinvol werk
- Je laat merken en je spreekt uit dat de medewerker betekenis heeft in jouw organisatie
- Je geeft medewerkers betekenis door ze zinvol werk te laten doen
- Je waardeert elkaar en je schat elkaar op waarde
- Je beloont de medewerkers naar hun talent, mogelijkheden en verantwoordelijkheden die ze aankunnen
- Je beoordeelt de medewerkers op gelijke wijze en als de monniken gelijk zijn, dan bied jij gelijke kappen
Moeten we waarderingsgesprekken invoeren?
Ik kreeg pas de vraag van een bedrijf of ze ook moesten starten met waarderingsgesprekken. Dat past natuurlijk wel in de trend van het nieuwe beoordelen of nieuw leiderschap. Maar eerlijk gezegd, vind ik dat we ook vaak oude wijn in nieuwe leren zakken doen. Dan lijkt het allemaal zoveel mooier en leuker. Wat mij betreft gaat het om oprechtheid. Gelijkwaardigheid voorstaan, ook al is er ongelijkheid in intellectueel vermogen, functie en mogelijkheden, betekent:
- Gelijke behandeling
- Gelijke manier van beoordeeld worden
- Gelijke kansen bieden
Gelijke salarissen ook maar doorvoeren?
Iemand zei: nou dan moeten we ook maar gelijkheid in salarissen doorvoeren! Want dat hoort er dan toch ook bij? En toch is dat wat anders. De kernwaarde gelijkwaardigheid betekent niet dat alles gelijk moet worden getrokken. En salariëring is wat mij betreft een mix tussen verantwoordelijkheden die je draagt, marktwaarde en de mogelijkheden die de organisatie heeft.
Wat we niet waarderen!
Als gelijkwaardigheid een kernwaarde is, keuren we ook gedrag af:
- Ongelijke behandeling op basis van afkomst, huidskleur, religie
- Discriminatie
- Oneerlijke spelletjes rond benoemingen in functies
- De één voortrekken en de ander benadelen
- De één rooskleuriger beoordelen dan de ander
- Slijmen of beslijmd worden
- De één op een voetstuk zetten en de ander niet zien staan
Kernwaarden van jouw organisatie
Dit artikel is geschreven in de serie: kernwaarden van jouw organisatie.
