Nederigheid: deugd, eigenschap of persoonlijke waarde?
Nederigheid of nederig zijn: is dat een deugd, eigenschap of persoonlijke waarde? Of zeg je: misschien alle drie wel. In dit artikel ga ik in op aspecten als: wat is nederigheid precies? Is het altijd positief als je nederig bent of zijn er ook negatieve aspecten?
Een negatieve waarde
Het woord nederigheid – zo bleek bij rondvraag – een negatieve waarde. Iemand riep verbaasd: ‘’Bestaat dat nog dan? Dat is toch al lang achterhaald?’.
Nederigheid wordt door sommigen geassocieerd met bedeesdheid, slaafsheid, ondergeschiktheid, jezelf aan de kant zetten en alles ontzeggen, geen inbreng of eigen mening hebben.
Daarom gaan we eerst in op de vraag: wat is nederig nu precies?
Wat is nederig?
Wat zijn de kenmerken van iemand die nederig is? We noemen er een aantal:
- Ze zijn niet belust op macht of uiterlijk vertoon.
- Ze kijken niet neer op hun medemens en ze zijn niet gevoelig voor macht.
- Ze oordelen en veroordelen de ander niet.
- Ze hoeven niet op de voorgrond te staan of in het middelpunt te staan.
- Ze hebben geen ongezonde bewijsdrang.
- Ze zijn niet arrogant, betweterig of belerend.
- Ze zullen zich niet verrijken aan een ander.
- Ze zijn niet opgeblazen, maar bescheiden.
- Hebben interesse in anderen: kunnen oprecht luisteren.
- Ze zijn vriendelijk.
- Ze zijn kritisch naar zichzelf toe.
- Ze gunnen een ander succes of ze kennen de juiste waardering toe aan anderen.
- Ze kunnen zich ten dienste stellen van anderen: ze zijn dienstbaar of dienstvaardig.
- Ze staan met beide benen op de grond.
Zijn of doen
Nu is er verschil tussen nederig zijn of nederig doen. Beter uitgedrukt: je nederig voordoen is wat anders dan nederig zijn. Wie nederig is, is van aard, natuur en karakter zo.
Wie nederig doet, speelt een spel. Er zijn mensen die hun hoogmoed of trots op een nederige wijze weten te maskeren. Ze doen zich voor alsof ze ten dienste staan van anderen, alsof ze andermans belang op het oog hebben. Maar in feite gaan ze voor eigen roem, eigen gewin, eigen succes en hebben ze weinig interesse in anderen.
Is er behoefte aan?
Eigenlijk is de vraag erg persoonlijk: is er behoefte aan nederigheid of aan nederige mensen. Terugkomend op de opmerking: ‘bestaat dat dan nog?’ lijkt het alsof nederigheid zijn beste tijd heeft gehad en haaks staat op een cultuur van altijd meer en nooit genoeg, waarbij iedereen zich moet profileren en in de spotlights moet staan.
Maar nederigheid is een tegenpool van hoogmoed, opgeblazenheid en machtsvertoon. En in onze tijd zou nederigheid in de hogere kringen niet misstaan en veel ellende voorkomen.
Persoonlijke waarde
Nederigheid kan een persoonlijke waarde voor je zijn. Soms voortkomend uit religie of spirituele context. Wellicht meegekregen van huis uit in de zin van: ‘doe maar gewoon’. Dat kan jouw gedrag behoorlijk sturen overigens. Immers bij iedere waarde hoort een norm. Een norm die bij de waarde nederigheid hoort kan zijn: ‘niet heersen maar dienen’. Een andere norm kan zijn: ‘niet op de voorgrond willen staan’ of ‘niet in het middelpunt willen staan’.
Eigenschap
Nederigheid kan ook een eigenschap zijn. Het kan met jouw karakter te maken hebben. Wellicht past bescheidenheid bij jou of ben je ingetogen en nuchter.
Wat zijn jouw persoonlijke waarden?
Wat zijn jouw persoonlijke waarden? Wat betekent dat voor jouw loopbaan?
Carrière en werk
Training en coaching gericht op carrière en werk o.a. loopbaancoaching.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.