Discipline en zelfdiscipline: hoe ontwikkel je dat?
Kun je zelfdiscipline en discipline ontwikkelen? Jezelf aanzetten tot. Of is het een eigenschap die je wel of niet hebt? Of zelfs een competentie?
Betekenis en definitie: discipline
Discipline wordt vaak uitgelegd als: de hand houden aan …… afspraken, regels, waarden en normen. Vaak heeft discipline een negatieve uitleg in de zin van:
- onder dwang iets doen of nalaten
- gedwongen worden of je aan afspraken te houden
- tucht: getuchtigd worden wanneer je je niet onderwerpt aan afspraken of normen
- orde en structuur
- gehoorzaamheid aan bestaande regels
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Loopbaanonderzoek
Tijdens een loopbaanoriëntatie onderzoeken we met jou:
- Willen: drijfveren, loopbaanankers, behoeften, interesses
- Kunnen: werkervaring, opleiding, achtergrond, vaardigheden
- Zijn: talenten, eigenschappen, kwaliteiten
Zelfdiscipline: wat is dat dan?
De betekenis van zelfdiscipline is dan:
- jezelf dwingen om iets te doen of na te laten
- zelfbeheersing: jezelf beheersen
- gehoorzaamheid aan jezelf om je aan afspraken te houden
- jezelf aanzetten of jezelf motiveren tot iets (het gedisciplineerd uitvoeren van een taak of handeling) of je ergens van kunnen onthouden
Wat voor nut heeft het?
Discipline heeft nut. Wil je wat bereiken, dan zal je een zekere discipline moeten hebben om bepaalde handelingen te verrichten. Stel je gaat studeren of je wilt in de sport iets bereiken. Dan moet je studeren, oefenen of trainen.
Ook in bedrijven en organisaties is discipline van belang. Er moet orde en structuur zijn. Processen moeten worden bewaakt. In sommige beroepen is het van levensbelang zelfs. Denk eens aan hygiënemaatregelen op de operatiekamer. Daar kan niet mee gerommeld worden toch? Ook moet de regelgeving conform afspraak worden uitgevoerd.
Wie over de eigenschap discipline beschikt is daar zeer geschikt voor. Enerzijds zal hij/zij zich gemakkelijk onderwerpen aan bepaalde regels en anderzijds is hij/zij ook zeer geschikt om orde te houden en erop toe te zien dat de zaken lopen zoals afgesproken.
Wie succes wil hebben, zal ook over discipline moeten beschikken. Een topsporter zal discipline moeten tonen om iedere dag de training te volbrengen. Ondernemers dienen ook over een zekere mate van discipline en doorzettingsvermogen te beschikken willen ze succes hebben.
Kortom: mijn conclusie is dat je een zekere mate van discipline niet kunt missen.
Gedisciplineerd gedrag
Ik noem wat voorbeelden van gedisciplineerd gedrag. Wanneer je discipline hebt:
- voer je geen handelingen uit die in strijd zijn met regelgeving of procedures
- ben je geïnformeerd over regels en interne afspraken
- zoek je de grens niet onnodig op van de regelgeving
- heb je behoefte aan duidelijkheid over wat wel en niet kan
- vraag je om verduidelijking wanneer duidelijkheid ontbreekt
- meld je afwijkende situaties
- werk je in een bepaalde orde, structuur of regelmaat
Zijn er ook valkuilen?
Valkuilen en leerdoelen zijn er ook. Wanneer je doorslaat ga je met harde hand regeren als je niet oppast:
- je kunt star worden, te weinig openstaan voor verandering of te weinig flexibel
- je kunt te weinig ruimte bieden aan andere zienswijzen
- je kunt de essentie van een bepaald vraagstuk uit het oog verliezen
- je kunt anderen snel betitelen als gemakzuchtig of losbollig
- je kunt spanningsklachten krijgen wanneer het anders gaat dan gedacht
- in leidinggevende functies geldt: wie teveel discipline heeft creëert wantrouwen en angst
Tucht en streng: willen of niet meer willen?
Toch is discipline een bijzonder fenomeen. Het associeert met tucht en kastijding wanneer je je ergens niet aan zult houden of wanneer je afspraken niet nakomt. Het roept iets op van straf wanneer je niet gehoorzaam bent.
Een ander fenomeen is dat we discipline inzetten om ‘iets niet (meer) te willen’ (iets af te leren) of om ‘jezelf aan te zetten tot iets wat je eigenlijk niet wilt’. En blijkbaar is er bijna zelfkastijding nodig om dat voor elkaar te krijgen.
De vraag is of het dan nog om intrinsieke motivatie gaat. Want wanneer je gemotiveerd bent om iets te willen dan hoeft het toch niet moeilijk te zijn. Wanneer je graag slagroomgebak lust, kost het toch niet heel veel moeite om regelmatig wat mee te nemen van de bakker?
Gebrek aan discipline of zelfdiscipline
Gebrek aan discipline brengt anarchie. Dat wil zeggen: ieder doet wat goed is in zijn eigen ogen. Er is in dat geval gebrek aan structuur, orde, beleid etc. Gebrek aan zelfdiscipline:
- zorgt ervoor dat je niet doet wat je zou willen doen
- dat je niet de juiste resultaten behaalt
- dat je te snel opgeeft, uitstelt of verzaakt
Is discipline te ontwikkelen?
Nu de vraag waarom dit artikel draait. Kun je discipline ontwikkelen? Is het te leren? Ik denk van wel. Maar er is een andere blik op discipline nodig.
Discipline komt van het woord disciplina, discipulina en dat heeft verwantschap met discipulus (latijn). Discipulus betekent discipel oftewel leerling. Wat mij betreft is discipline zoveel meer dan je houden aan bepaalde regels of jezelf onder handen nemen wanneer iets niet is gelukt.
Om leerling (discipel) te zijn is meer nodig dan ijver en vlijt. Het gaat erom of je het vermogen en de bereidheid hebt om werkelijk te willen leren. Het gaat dus om bereidheid en WILLEN. Wat zou je willen? En dat moet dus aansluiten bij jouw drijfveren en gedrevenheid. Het gaat over:
- jezelf motiveren en in beweging zetten
- jezelf inspireren
- jezelf aanzetten tot.........
- jezelf stimuleren om....
- jezelf uitdagen om ............
We kunnen jou helpen om dat te leren
Wat wil je eigenlijk?
Wil je meer weten over wat je zou willen? Lees dan ons artikel over dit onderwerp.
Bekijk de webshop!
Bekijk onze webshop met e-books, webinars en persoonlijkheidstesten.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching.
