Diagnostische gesprekken voeren
In de praktijk hoor ik leerkrachten vaak zeggen: “Een gesprek voeren lijkt zo simpel maar het kan zo moeilijk zijn. Ik krijg gewoon niet die informatie boven tafel, die ik zo graag zou willen hebben.”
Onderwijs passend maken
Ook dit lijkt simpel maar kan ook moeilijk zijn. Zeker als het aansluiten bij leerbehoeften van hoogbegaafde kinderen betreft. Veel leerkrachten worstelen dagelijks met de vraag hoe zij de leerstof het beste kunnen laten aansluiten bij de manier van leren en denken van (hoog)begaafde kinderen.
Wie wil niet alles uit zijn/haar leerling halen?
We hebben allemaal de intentie dat kinderen zich ontwikkelen tot zelfstandige mensen, die goed kunnen samenwerken en communiceren. Maar wanneer weet je of je dit is gelukt? Of je echt daadwerkelijk alles uit je (hoog)begaafde leerling hebt gehaald? Volgens mij lukt dit pas als je zicht hebt op hun kennis, interesses en het welbevinden. En dit ontdek je door met het kind in gesprek te gaan.
Hoogbegaafdheid op school
Dit artikel is geschreven in de serie: hoogbegaafdheid op school.
Webinar
Wil je meer informatie? Volg dan onze webinar die wij verzorgen voor ouders van hoogbegaafde kinderen.
Training & coaching voor HB-ers
Bekijk al onze trainingen voor hoogbegaafde personen.
Het voeren van een diagnostisch gesprek is (niet) eenvoudig
Elke dag opnieuw voer je gesprekken met je leerlingen. Soms doe je dit aan je bureau of instructietafel, soms bij een leerling aan zijn/haar eigen tafel, in de pauze of misschien wel na schooltijd. Er is altijd wel een moment te vinden om het gesprek met een leerling aan te gaan. Met de ene leerling ben je meer in gesprek over het werk, bij de ander over het gedrag of de motivatie of misschien nog iets geheel anders.
Meestal ga je in gesprek met een leerling nadat je een ‘probleem’ hebt gesignaleerd. Je wilt onderzoeken waar dit ‘probleem’ vandaan komt, wat zijn/haar gedachtegang is, hoe je het samen met de leerling kunt oplossen. Het gesprek ga je altijd aan met de intentie het ‘probleem’ helder te krijgen en om samen tot een oplossing te komen.
Waarom is het niet eenvoudig? Een (hoog)begaafde leerling is aan de ene kant kwetsbaar en gevoelig en aan de andere kant zeer opmerkzaam. Het voeren van een diagnostisch gesprek doe je dan ook niet eventjes tussendoor. Je bereidt het gesprek goed voor want je krijgt maar één keer de mogelijkheid om het vertrouwen van de leerling te winnen. Heb je eenmaal het vertrouwen dan zal de leerling jou ook in vertrouwen nemen.
Jouw rol als gesprekspartner is dan ook van grote invloed op het gesprek en kan ervoor zorgen of juist verhinderen dat de leerling zich blootgeeft. Met een goede voorbereiding, de juiste houding als gesprekspartner en het stellen van de juiste vragen, ga je de leerling begrijpen en krijg je de onderwijsbehoeften helder. De leerling maak je op deze manier mede-eigenaar van zijn/haar leerproces, waardoor hij/zij zich gezien en gehoord voelt en je samen werkt aan zijn/haar ontwikkeling.
Doordat je leerlingen ziet en naar ze luistert open je hun hart. Zo voelen ze zich begrepen, durven en kunnen ze laten zien wie ze werkelijk zijn.
Tweedaagse training: Haal meer uit de gesprekken met je leerlingen
Wij verzorgen een tweedaagse training diagnostische gesprekken. Waarom?Het liefst wil je na het gesprek zo snel mogelijk resultaat zien. Maar in de praktijk blijkt vaak dat dit of niet het geval of van tijdelijke aard is. Met als gevolg dat je het gevoel krijgt de grip op de situatie of je leerling te verliezen. Wat zowel voor de leerling als voor jou veel frustratie kan opleveren.In de praktijk hoor ik leerkrachten vaak zeggen: “Een gesprek voeren lijkt zo simpel maar het kan zo moeilijk zijn. Ik krijg gewoon niet die informatie boven tafel, die ik zo graag zou willen hebben.”
Ik zie leerkrachten worstelen met vragen zoals:
- Hoe breng ik mijn boodschap duidelijk over?
- Hoe zorg ik ervoor dat ik niet sturend word?
- Welke vragen moet ik stellen om het ‘probleem’ helder te krijgen?
- Wat moet ik doen als leerlingen hun gedachten niet kunnen verwoorden?
- Wat doe ik met de verkregen informatie die over huiselijke problemen gaan?
- Wat zijn eigenlijk goede vragen?
- Hoe stel ik een leerling op zijn gemak?
- Welke opbrengst en met welke opbrengst mag ik na het gesprek tevreden zijn?
- Wat is het verschil tussen een diagnostisch gesprek en een ‘gewoon’ gesprek?
- Wat is het verschil tussen een probleemgericht gesprek en een kwaliteitengesprek?
Tijdens de tweedaagse training gaan we aan de slag met bovenstaande vragen. Je krijgt antwoord op alle vragen. Theorie zal op een interactieve wijze worden afgewisseld met praktische opdrachten. Ook werken we thema’s uit aan de hand van casussen.
Na afloop van de tweedaagse training ben jij in staat om alles uit een diagnostisch gesprek met een kind te halen zodat je een verantwoord, gefundeerd en goed werkend plan van aanpak kan maken. Ik heb onwijs veel zin om samen met jou en je collega's op een interactieve manier aan de slag te gaan zodat je nog meer uit de gesprekken met jullie leerlingen haalt.
Diagnostisch gesprek met hoogbegaafde leerlingen
Meestal ga je in gesprek met een leerling nadat je een ‘probleem’ hebt gesignaleerd. Je wilt onderzoeken waar dit ‘probleem’ vandaan komt, wat hun gedachtegang is, hoe je het samen met de leerling kunt oplossen. Het gesprek ga je altijd aan met de intentie het ‘probleem’ helder te krijgen en samen tot een oplossing te komen.
Het doel van een diagnostisch gesprek is om te kijken welke behoeftes de leerling heeft op het gebied van leren, interesse en welbevinden en hoe de school hier het beste aan tegemoet kan komen.
Luister en zie mij (E-book in pdf)
Luister en zie mij is een stappenplan voor het voeren van een diagnostisch gesprek met (hoog)begaafde kinderen.
Gesprekskaarten over hoogbegaafdheid
Het doosje HB-gesprekskaarten helpt je kinderen, die mogelijk kunnen presteren op (hoog)begaafd niveau, te ontdekken.
Deze gesprekskaarten zijn ontwikkeld voor scholen, leerkrachten, ouders en iedereen die in gesprek wil gaan over het signaleren van hoogbegaafde kinderen.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Annita Smit.