home / persoonlijke ontwikkeling / veranderingen / rouwcoaching / vermindering gezondheid / medisch onderzoek

Onzekerheid door medisch onderzoek

Medische onderzoeken kunnen leiden tot gevoelens van onzekerheid en verwarring. Je hebt wellicht het gevoel dat je van het kastje naar de muur wordt gestuurd en je weet maar niet waar het eindigt. In dit artikel ga ik in op de vraag: hoe kun je toch zelfregie ontwikkelen en leren omgaan met die onzekerheid?

Huisarts

En dan kom je dus bij een arts terecht. En dan begint het onderzoeken waar jouw klachten vandaan komen. Je komt in een medische molen terecht. Zeker als niet meteen duidelijk is waar de klachten vandaan komen dan wordt er van alles in werking gezet. Het begint vaak met een bloedonderzoek en vanaf daar worden er vervolgstappen gezet. Je weet waar je begint, maar je hebt geen flauw idee waar het eindigt.

Dat geeft een enorme onzekerheid. Want waar leidt dit toe? De stressgevoelens lopen vaak enorm op. Want dit gaat over jouw gezondheid, over jouw leven. Je kunt slechts de onderzoeken ondergaan.

Onderzoek en gevoel

Je komt in een andere wereld terecht. Een medische wereld die je zelf over het algemeen niet zo goed kent. Dat maakt onzeker. Zenuwachtig. Gespannen, stressvol. Ook jouw omgeving krijgt hier door jou mee te maken. Niet zelden heeft de patiënt een kort lontje. Deze is gauw geïrriteerd. Snauwt, grauwt. Trekt zich misschien in zichzelf terug.  Angst over wat er gaat gebeuren en waar je geen controle over hebt. De tijd naar een onderzoek toe is zeker niet makkelijk. Naarmate de datum van het onderzoek dichterbij komt, loopt ook de spanning op.

Onderzoek en regie

Hoewel je natuurlijk niks over de onderzoeken zelf te zeggen hebt, kun je daar wel een stukje regie in voeren. Dat begint al in de spreekkamer van de arts. Begrijp je iets niet, vraag het dan gerust. En het is zeker aan te raden om iemand mee te nemen naar de afspraken. Twee horen meer dan één.

Mijn vader ging altijd samen met mijn moeder naar de artsen toe. Het gebeurde nogal eens dat de arts dingen vertelde die bij hem heel hard aankwamen. Hij zat dan helemaal in zijn hoofd. Nadenkend over wat er gezegd werd. Niet meer bij het gesprek aanwezig. Zeker niet meer in het hier en nu.
Maar ondertussen ging het gesprek wel verder. Achteraf thuis bleek dat hij veel dingen uit zo’n gesprek niet meegekregen had. Omdat hij was blijven hangen in die ene opmerking…..

Fijn is tegenwoordig wel dat je uitgebreide informatie meekrijgt over wat er gaat gebeuren. Een patiënteninformatiefolder geeft in gewone mensentaal weer wat jou te wachten staat. Dat geeft duidelijkheid en houvast. Ook als het onderzoek geen pretje is om te ondergaan.
Ik vond het zelf altijd heel fijn als je een arts treft met wie je een bepaalde “klik” hebt. De drempel is dan minder hoog om vragen te stellen. Maar ook tijdens het onderzoek zelf is het prettig om een arts te hebben die voor jouw gevoel benaderbaar is. Zeker als je lange tijd met deze arts te maken zult hebben is het goed om bij jouw gevoel bij de behandelend arts stil te staan.

Nog even op een rijtje om toch een gevoel van regie te hebben bij onderzoeken:

1. Stel vragen aan de arts.
2. Neem iemand mee naar de gesprekken.
3. Lees de patiëntenfolder. Begrijp je het niet: neem contact op met de arts.
4. Zorg dat je een arts hebt met wie jij uit de voeten kunt.

De dag van het onderzoek

En dan is de dag van het onderzoek aangebroken. Soms moet je nuchter zijn en is het onderzoek laat in de ochtend. Aan de andere kant: vaak kan ik sowieso geen hap door mijn keel krijgen. Ik nam dan een krentenbol mee in de tas, zodat ik na afloop wat kon eten.
Vaak vinden onderzoeken plaats in ziekenhuizen waar je nog nooit geweest bent. Dan ben je al zenuwachtig of je het wel kunt vinden, of je wel op tijd zult zijn (ondanks dat ik meestal juist veeeeeel te vroeg aanwezig was), of je echt alle papieren bij je hebt (en daar ben je na 2385 keer controleren nog steeds niet zeker van).

Maar daar ben je dus. Op de plaats van bestemming en veel te vroeg aanwezig. Een vriendelijke gastvrouw wijst je de weg. Ruim op tijd zit je in de wachtkamer. Je doet een poging om te lezen. Maar je neemt niks op. Vaak zijn het ook bladen die maanden oud zijn. Dan maar op de telefoon. Maar ik leg deze toch maar weer weg. Geen geduld en geen rust voor. Want ja, zo meteen ben ik aan de beurt en dan moet ik mijn tas, mijn jas en mijn papieren niet vergeten. Dan kijk ik de wachtkamer eens rond. Ben ik de enige die zo zenuwachtig en onrustig is? Ik schuif wat heen en weer op mijn stoel. En die zitten nooit lekker. Hebben ze het patent op moeilijk zittende stoelen in ziekenhuizen?
Nog een mevrouw die voor mij aan de beurt is. Hoe lang zou het nog duren voor ik aan de beurt ben? 5 minuten? 10 minuten?
En dan is daar de assistente. Mevrouw Van der Veen? Komt u maar.

Onderzoek en uitslag

Soms vallen onderzoeken mee en soms vallen ze enorm tegen. Toch is er meestal wel een gevoel van opluchting dat het achter de rug is. Heel even maar duurt die opluchting. Want dan is het wachten op de uitslag. En was dat nou maar dezelfde dag of vooruit: de volgende dag. Maar de werkelijkheid leert dat het soms zelfs weken duurt.

En ook die periode is vaak een nagelbijtende periode. Komt er een diagnose? Is er eindelijk duidelijk wat er aan de hand is? Is de uitslag goed of juist helemaal fout? Er hangt ongelooflijk veel af van een uitslag. Het kan je leven weer helemaal goed maken of helemaal kapot. Kun je met de uitslag leven? Allemaal vragen waar je een antwoord op hoopt te krijgen. En ook hier gaan het stressniveau, de angst en onzekerheid weer toenemen. Soms is de spanning onverdraaglijk. En niet zelden ga je van onderzoek naar onderzoek. Van uitslag naar uitslag. Steeds weer die spanning en stress ervaren is echt slopend.
Het is niet alleen het ziek-zijn dat alle energie opslurpt. Maar ook de onderzoeken en het wachten op de uitslagen. Van twee kanten zoveel stress ervaren sloopt een mens.
Als er eenmaal een uitslag is en liefst ook een diagnose dan weet je waar je aan toe bent. Het niet-weten is een hel.