Spijt: gevoel dat het jou spijt?
Heb je gevoelens van spijt? In dit artikel ga ik in op wat dat gevoel precies betekent. In feite is spijt een negatief gevoel. Je had het graag anders gedaan of anders gezien. Je kunt spijt hebben van de aanschaf van een nieuwe fiets. Maar je kunt ook spijt betuigen aan jouw collega omdat je vindt dat je te confronterend was in jouw communicatie. Spijt is er dus in tal van gradaties en zwaarte. Variërend van een onaangenaam gevoel omdat het je spijt dat je dat mooie concert gemist hebt tot een zwaar gevoel wat aan je knaagt, vreet en waar je ziek van kunt worden.
Definitie en betekenis
Wat is de definitie van spijt? Ik duid het aan de hand van een aantal kenmerken:
Bij nader inzien vind je:
- dat je andere keuzes had moeten maken
- dat je eerder had moeten ingrijpen
- dat je anders had moeten reageren
- dat je op een andere manier had moeten handelen
Zie je? Spijt gaat over een gevoel dat je iets niet had moeten doen, eerder had moeten doen of anders had moeten doen. Zelfverwijt is een schuldgevoel of als het zwaardere vormen aanneemt wroeging over wat je deed of wat je verzuimde om te doen.
Gevoelens
Dit artikel schreef ik in de serie over: voelen en gevoelens. Wat voel jij en welke gevoelens heb je?
Persoonlijk ontwikkeltraject
Wil je aan de slag met jouw leerdoelen? Volg een persoonlijk ontwikkeltraject. Meer informatie? Bel ons!
Jammer
Jammer hoort bij spijt. Je vindt het jammer dat het zo gelopen is. Je vindt het jammer dat je jouw dochter niet hebt kunnen helpen met de verhuizing. Het spijt je dat je het niet eerder gezien hebt. Jammer is de lichte spijtvorm.
Berouw en wroeging
Berouw heeft ook te maken met spijt maar dat is wel de zwaardere variant. Je hoeft geen berouw te hebben omdat je jouw dochter niet kon helpen met de verhuizing. Nee met berouw duid ik een zwaardere gradatie. Wanneer je vindt dat je een ander iets hebt aangedaan of wanneer je van mening bent dat je een ander tekort hebt gedaan dan kunnen er ook gevoelens van berouw een rol spelen. Dat is meer in de orde van ‘spijt hebben als haren op je hoofd’. Voor de rechter is het in sommige gevallen van belang of de dader ook laat zien dat hij berouw heeft van zijn (mis)daad. Ook wroeging is een gevoel van diep en innig berouw. Het is een zelfbeschuldiging, erkenning dat je het verkeerd gedaan hebt maar ook een hartverscheurend en knagend gevoel. Wie berouw heeft, kampt met schuld en schuldgevoelens en voelt pijn en leed wanneer hij/zij terugkijkt op zijn daad of nalatigheid.
Zelfverwijt
Zelfverwijt heeft ook met spijt te maken. Je verwijt jezelf dat het zo gelopen is. Het spijt je dat het zo gegaan is. Je had het graag anders gewild of je had het graag anders gezien.
Spijt betuigen en communicatie
Spijt betuigen is een belangrijk onderwerp als het gaat over de interpersoonlijke communicatie. Spijt betuigen kan alleen wanneer je spijt hebt van wat je hebt gedaan, van wat je hebt nagelaten, van wat je hebt gezegd of wat je juist had moeten zeggen (terwijl je het niet deed). Wanneer je jouw spijt betuigt, terwijl je geen spijt voelt en ervaart dan had je beter niets kunnen zeggen. Dat is nu juist het verschil tussen spijt betuigen en je verontschuldigen. Wie zich verontschuldigt, vergoelijkt het kwaad en neemt de gevoelens van de ander niet serieus.
Persoonlijk ontwikkeltraject
Wil je aan de slag met jouw leerdoelen? Volg een persoonlijk ontwikkeltraject. Meer informatie? Bel ons!
Gevoelens
Dit artikel schreef ik in de serie over: voelen en gevoelens. Wat voel jij en welke gevoelens heb je?
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.