Schijnheilig, hypocriet of huichelachtig: heb jij er ook zo’n hekel aan?
Kun je er slecht tegen wanneer mensen zich schijnheilig voordoen of wanneer ze hypocriet zijn of huichelen? In dit artikel ga ik in op schijnheiligheid en hypocrisie: wat is dat nu precies? En hoe zou het komen dat je er een hekel aan hebt?
Betekenis en definitie
Aan de hand van gedrag komen we tot een definitie. Iemand die schijnheilig, hypocriet of huichelachtig is:
- Is achterbaks
- Is onecht en doet alsof
- Doet zich anders voor dan hij/zij is
- Doet zich mooier voor dan hij/zij is
- Beweert dingen die niet waar zijn (en weet ook dat ze niet waar zijn)
- Veinst vriendelijkheid maar er zit wat anders achter
- Heeft twee gezichten
- Doet zich vromer voor dan hij/zij is (schijnvroom)
Leren van jouw irritatiezone
Wil jij ontdekken wat jouw kwaliteiten zijn aan de hand van jouw irritaties?
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten en valkuilen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen kunt vermijden? Dat kan!
Communicatie
In de communicatie zijn er tal van manieren om te huichelen. Ik noem een paar vormen:
-
Veinzen
Veinzen is affecteren en doen alsof. Een voorbeeld daarvan is: iemand veinst vriendelijkheid maar hij/zij is in feite boos. De vriendelijkheid wordt dus gefingeerd en is onecht en onoprecht. Een ander voorbeeld is: de schone schijn ophouden.
-
Naar de mond praten
De ander naar de mond praten is een tweede vorm van schijnheiligheid. Het is een poging om de ander te behagen, bij de ander in een goed blaadje te komen of een wit voetje te halen. Maar je begrijpt het al: de intentie is eigen gewin.
-
Slijmen of lijmen
Slijmen is een vorm van schijnheiligheid met als doel eigen gewin versterken. Vormen van slijmen zijn: flikflooien (bijvoorbeeld met de baas), hielenlikken, kruiperig en onderdanig gedrag, de ander vleien of temen.
-
Zoetsappige verhalen houden
Zoetsappige verhalen is een vorm van hypocrisie waarbij quasi vriendelijk een overdreven betoog wordt gehouden wat men dus niet meent en wat niet oprecht is. Soms ook nog op een zalvende toon waarbij men zich mooi voordoet en waarbij men met een stichtelijk woord de ander zogenaamd op het oog heeft terwijl dat in feite niet zo is.
-
Voorwenden en voorgeven
Voorwenden en voorgeven is een vorm waarbij men een situatie schildert die niet klopt. Er is dus bedrog in het spel.
-
Zich vroom voordoen
Zich vroom voordoen of de vrome jongen (of meisje) uithangen betekent je vromer, braver, geloviger of godsdienstiger voordoen dan je bent. Het is een kwezelachtige manier van toneelspelen met als doel: eigen gewin versterken.
In de kern
Samenvattend: het gaat steeds om het volgende. Iemand is uit op eigen gewin maar geeft voor alsof hij jouw gewin op het oog heeft. Het gaat er dus niet om dat iemand de zaken te rooskleurig voorstelt omdat hij/zij van nature te optimistisch van aard is. Het gaat erom dat hij/zij de zaken mooier voorstelt dan ze zijn met als doel jou te winnen of om jouw instemming te verkrijgen terwijl dat in jouw nadeel zal uitpakken of waarbij jouw voordeel niet zo groot is dan wordt voorgesteld. Je voelt ‘m al: hier zit wat achter.
Waarom heb je er een hekel aan?
Heb je een hekel aan deze huichelachtige vorm van eigen gewin versterken? Dan vertelt dat iets over jou. Wanneer dit regelrecht tegen jouw haren instrijkt dan betekent dat het volgende:
- Je bent betrouwbaar in de zin van afspraak is afspraak
- Je bent eerlijk en integer
- Je wilt discreet omgaan met informatie die jou is toevertrouwd
- Je bent open en openhartig in de communicatie
- Je bent oprecht en het irriteert je wanneer een ander dat niet is
- In de communicatie ben je recht door zee
- Heb je een hoog rechtvaardigheidsgevoel? (pas op dat je de huichelaars niet te hard aanpakt, je schiet er niets mee op!)
Oprecht
Past de kwaliteit oprecht bij jou? Dat zou wel eens de reden kunnen zijn waarom je een hekel hebt aan huichelarij. Oprechtheid en echtheid is dan een kernwaarde die jou siert.
Waarom vertonen mensen dit gedrag?
Goeie vraag. Waarom vertonen mensen schijnheilig gedrag? Doen ze er dat nu om? Twee dingen:
- Allereerst de categorie 'zich mooier voordoen dan ze zijn'. Men wil profiteren van jou door bij jou of bij een ander in het gevlei te komen. Men wil dus jouw instemming, jouw commitment of jouw betrokkenheid. Of men wil een beeld van zichzelf bij jou neerzetten, wat helemaal niet klopt.
- Ten tweede: er zijn mensen die gewoon ook zo zijn en dan kom je in de categorie oplichters, pathologisch leugenaars. Dat is een hoofdstuk apart. Duidelijk is dat je daar de nodige afstand van moet houden want voor je het weet ben je de portemonnee kwijt.
Training kwaliteiten en valkuilen
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen vermijd? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.