Confronteren of de confrontatie aangaan
Confronteren is een gespreksstijl. Je gaat in feite de confrontatie aan met diegene waarmee je in gesprek bent. Toch is er nog wel wat misverstand over de confronterende stijl van een gesprek voeren. En dat misverstand zit in de uitleg over confronteren.
Wat is confronteren?
Bij een confrontatie denk je nogal gauw aan het tegenover elkaar stellen of plaatsen van groepen of individuen. Zo kwam het onlangs tot een confrontatie tussen de ME en een groep demonstranten. Beide stonden lijnrecht tegenover elkaar.
Een tweede betekenis van confronteren is dat je met iets onaangenaams in aanraking wordt gebracht. Dat gebeurt weleens tijdens de rechtszaak waar nabestaanden geconfronteerd worden met de details van een misdaad.
Een derde betekenis is in communicatieve zin de meest gebruikte namelijk het gedrag van de ander bespreken of bespreekbaar maken zodat deze zich bewust wordt van eigen gedrag en het effect op anderen. Vaak wordt geduid op gedrag wat niet acceptabel of ongewenst is.
Doorgaans zien mensen de confrontatie als iets wat onprettig is. Vaak is dat dan ook het geval. Dat ligt er ook aan hoe je een confrontatie aangaat. Als dat gaat op de toon van ‘ik heb hem/haar eens even goed de wacht aangezegd’ dan heeft het weinig met de juiste wijze van confronteren te maken. Eerder is dat vernederend, kleinerend en iemand onderuithalen. Het effect zal minimaal zijn.
Een typisch kenmerk van confronteren zit al in het woord besloten: denk aan 'frontaal', dus zonder omwegen en zonder omhaal recht tegenover of op je gesprekspartner af, face to face. De ander kan zich niet verschuilen, maar jij verschuilt je dus ook niet.
Doe de communicatietest!
Bij De Steven kun je een communicatietest doen om inzicht te krijgen in jouw sterke punten en valkuilen, wanneer het over communicatie gaat.
Zo krijg je inzicht in jouw communicatie-ontwikkeldoelen!
Communicatietraining
Wil je een training volgen om jouw communicatievaardigheden te ontwikkelen?
- individuele communicatietraining
- teamtraining communicatie verbeteren
Confrontatiestijlen
Er zijn diverse confrontatiestijlen te bedenken zoals:
-
Misstanden aan de orde stellen
Je kunt bepaalde misstanden onder de aandacht brengen bijvoorbeeld in politiek of maatschappelijk opzicht. De directie van een bedrijf kun je wijzen op misstanden op een bepaalde vestiging zoals het niet naleven van bepaalde veiligheidseisen. Een dader van een misdrijf kan geconfronteerd worden met de gevolgen van zijn misdaad.
-
Gedragspatronen benoemen
- “ik zie het volgende gedrag bij jou: om de 14 dagen ben je twee dagen ziek”
- “Ik merk dat je het initiatief voortdurend aan mij overlaat maar wanneer ga je zelf wat doen?”
- “je vertelt nu al voor de vijfde keer dat je stoppen wilt met roken: maar wanneer ga je tot actie over?”
-
Korte en concrete vragen stellen
- 'Je zit hier nu voor de 3e coaching sessie maar ik zie dat je er tot nog toe weinig aan hebt gedaan om je leerdoelen te verwezenlijken'
- 'Hoe kan ik nuttig voor jou zijn?'
-
Stiltes laten vallen
Ook stiltes kunnen confronterend zijn. Vaak wordt dit onderschat maar zwijgen is een vorm van invloed die soms meer losmaakt dan praten.
-
Herkenning bieden
Herkenning bieden is ook een vorm van confrontatie. Wanneer je de juiste snaar weet te raken, de juiste woorden gebruikt kan het gebeuren dat iemand precies gaat herkennen wat je bedoelt. Ook dat kan confronterend zijn. Maar het kan ook een opluchting of verademing zijn!
Misverstand: harde of zachte confrontaties?
Bij confrontaties wordt vaak gedacht aan de harde confrontatie. Iemand de waarheid vertellen, recht voor de raap zeggen hoe je over hem denkt etc. Maar weet je dat er ook zachte confrontaties zijn? Weet je dat zachte confrontaties ook heel pijnlijk kunnen zijn?
Neem het voorbeeld van de ramen in jouw woonkamer. Stel je partner zegt iedere dag: ‘je moet die ramen ook eens wassen, ze zijn zo vies’. Dan word je geconfronteerd met het feit dat de ramen vies zijn. Maar nu de zachte confrontatie. De lucht klaart op, de zon schijnt naar binnen en opeens zie je hoe vies de ramen zijn. Kun je me volgen? Warme zonnestralen zijn ook heel confronterend soms!
Klariska: ‘waarom kom ik daar pas achter op mijn 57e?’
Ik zie nog zo de workshop voor me. Het ging over communicatie. Zes deelnemers deden mee. Ze kenden elkaar niet. Ik schrok omdat Klariska onbedaarlijk begon te huilen. Bam! Middenin de groep! Zomaar, uit het niets! We gingen even koffie drinken en ik vroeg haar: ‘wat gebeurde er nu?’. Ze zei: ‘je keek me aan, je zei niets, je verweet me niets en zo opeens zag ik wat ik na jaren therapie niet zag’. Ik vroeg: ‘was het confronterend?’. Klariska zei: ‘het is voor mij een verademing, een opluchting zelfs!’.
Confrontaties kunnen raken en toch hoeven ze niet altijd pijnlijk te zijn. Onlangs zei iemand: ‘wat je nu schetst is voor mij zo herkenbaar en confronterend. Je verklaart mijn leven in ongeveer 10 minuten. Echter: het raakt me wel maar het doet geen pijn, het lucht me zelfs op’
Doel confronteren
Wanneer je de ander confronteert met iets, is het van belang om jezelf de vraag te stellen wat jouw doel is. Wil je met de confrontatie bereiken:
- Dat de ander zich bewust wordt van zijn/haar gedrag
- Dat de ander zich bewust wordt wat zijn/haar gedrag voor impact heeft gehad op jou en op jouw leven?
Als dat jouw doel is, is het van belang om op de juiste wijze de confrontatie aan te gaan. Het heeft geen enkele zin om de ander onderuit te halen, te kleineren, te vernederen of voor schut te zetten. Juist niet! Wel is het belangrijk dat jij de feiten benoemt waar het over gaat en de gevoelens benoemt, die het bij jou heeft losgemaakt.
Aandachtspunten bij confronterende interventiestijl
Ik noem een paar aandachtspunten bij confrontaties:
- Confronteren is nooit een doel op zich
- Ook al kunnen confrontaties pijnlijk zijn: het kan geenszins de bedoeling zijn om een ander te kleineren, onderuit te halen of pijn te doen
- Wie confrontaties inzet als techniek moet opletten om het niet te laten ontaarden in een vorm van chantage of manipulatie
- Speelt het nooit op de persoon (man of vrouw)
- Laat jouw emoties zoveel mogelijk achterwege, veroordeel niet maar beperk je tot gedrag en feiten
Marlies zei: dankjewel voor deze confrontatie
De derde coaching sessie vroeg ik: ‘heb je nog ergens over nagedacht of heb je ook punten meegenomen die jij aan de orde wilde stellen?’. Marlies zei: ‘nee ik niet, daar kwam ik niet aan toe’. Ik zei: ‘dan zijn we nu klaar’. Na 10 minuten vertrok ze terwijl we een 1,5 uur gepland hadden voor de sessie. Een poosje later belde haar leidinggevende. Ze vroeg: ‘wat heb jij toch met Marlies gedaan?’. Weet je wat er gebeurd is? Marlies stapte in de auto en opeens zag ze de spiegel voor zich van haar eigen gedrag. Later vertelde ze: ‘dat doe ik nu altijd, ik laat alles afhangen van anderen en doordat jij mij zo liet gaan, zag ik wat ik zelf deed’.
Kun je ook té confronterend zijn?
Wanneer je te direct of te confronterend bent, veroorzaak je dat de ander:
- gaat wegbewegen, ontwijken of vermijden
- in de weerstand schiet, ja gaat knikken terwijl hij/zij nee bedoelt
- in de verdediging schiet, aanvallend gaat communiceren of gaat tegenbewegen
Zie je dat je dan je doel voorbijschiet?
Training communicatie en gesprekstechnieken
Wil je een training communicatie en gesprekstechnieken volgen?
- boek snel effect door onze training communicatie en gesprekstechnieken die zelfs individueel te volgen is
- bekijk de training effectief beïnvloeden
- wij hebben een training communicatie voor leidinggevenden voor het hoger en middenkader ontwikkeld
- bekijk de training communicatie voor technici
Testen, webinars en E-book
Bekijk onze webshop waar je tal van aanbiedingen treft zoals:
- Webinar over persoonlijke communicatie
- E-book over authentiek communiceren (in PDF)
- Communicatietest
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.