Innerlijk weten
Op deze website vind je artikelen over jouw moreel kompas en ook over de intuïtieve denker. Een intuïtieve denker heeft een sterk onderbuikgevoel. Je kunt het ook samenvatten als een innerlijk weten. Nu is er een categorie mensen die ik vaker tegenkom die zeggen: ‘Eigenlijk weet ik het allemaal wel’. Maar dat is een rationeel weten. Vandaar dit artikel, waarbij ik inga op de vraag: wat is innerlijk weten?
Wat is weten?
De vraag dient zich aan: wat is weten? Weten wordt vaak uitgelegd als zijnde: kennis hebben van of bekend zijn met. En dat is een mooie uitleg. Het is een verstandelijk weten, het is begrijpen, bedenken of kunnen volgen van bepaalde logica of informatie. En dat is deel 1 van weten: kennis die je verzamelt in je hoofd.
Training en coaching
Bekijk onze trainingen gericht op:
- autonomie
- persoonlijk leiderschap
- persoonlijke ontwikkeling
Leerdoelen autonomie
Wat zijn de leerdoelen gericht op autonomie of persoonlijk leiderschap?
Bekijk ze hier!
Ervaren en doorleven
Ervaren en doorleven is ook een vorm van weten. Om het met een eenvoudig voorbeeld te duiden: je kunt rationeel weten waar Oostenrijk ligt. Dat heb je ooit op school geleerd. Maar het is een totaal ander verhaal wanneer je in Oostenrijk op vakantie bent geweest. Dan heb je het ervaren, beleefd en doorleefd. Op de foto zien hoe mooi het in Oostenrijk is, is wat anders dan wanneer je het zelf ondervonden hebt.
Wat is innerlijk weten?
Innerlijk weten is een combinatie. Natuurlijk is het een rationeel weten, verstandelijke kennis en het kunnen begrijpen van bepaalde logica. Maar het is ook een innerlijk omarmen, doorleven, beleven en ervaren. Voel je het verschil? Ik noem maar een alledaags menselijk voorbeeld: je kunt in jouw studie de rouwfasen uit je hoofd hebben geleerd en wellicht weet je er alles van. Maar het wordt een totaal ander verhaal wanneer je in jouw leven opeens met verlies wordt geconfronteerd. Dan merk je en voel je hoe diep rouw kan gaan. Dan ervaar je zelf dat rouwarbeid niet systematisch verloopt. Toen ik een psycholoog hiernaar vroeg zei zij: ‘Ik wist niet dat het zo erg was’. Ze had al honderden mensen begeleid met verlieservaringen, maar nu kwam ze er zelf mee in aanraking.
Ik weet het allemaal al
In coachingstrajecten maak ik het nogal vaak mee dat iemand zegt: ‘Wat je nu vertelt, dat weet ik allemaal al’. Of zoals pas iemand zei: ‘Ik hoor weinig nieuws’. Mijn tegenvraag is: ‘Als je het allemaal al weet, waarom meld jij je dan voor een coachingstraject?’. Blijkbaar is er toch iets wat je niet helemaal weet. Of nee, ik zeg het anders: ‘we hebben verschil van inzicht over weten’.
Begrijpen of weten?
Ik moest denken aan Adrian. Hij was burn-out en ik duid het als een burn-out op het diepste niveau. Adrian ging naar psycholoog 1, coach 2, praktijkondersteuner 3 maar wat bleek? De juiste hulpverlener was er niet bij. Overal mankeerde wel iets aan. En ten langen leste belde Adrian met ons voor een traject. Hij vertelde hoe teleurgesteld hij was in de hulpverlening. Het stelde niet veel voor, vond hij.
Ik vroeg: ‘Nu denk jij dat ik jou iets ga bieden waardoor jij het gevoel hebt dat jij geholpen bent?’. Adrian had een hele opsomming. Volgens hem was dit toch echt anders en wij zouden een duidelijke meerwaarde hebben.
Ik zei tegen Adrian: ik heb daar mijn twijfels over en ik stel voor dat wij samen geen traject doen. Hij schrok zichtbaar. Ik zei: ‘Jij bent enerzijds de hulpvrager en anderzijds heb je precies de analyse gemaakt waar jouw hulpverlener aan moet voldoen, welke methode hij/zij moet hanteren etc.’. En inderdaad: ‘Jij weet het allemaal wel’. Elk boek heb je al gelezen. Of het nu van Daniel Ofman is over kernkwaliteiten of ‘De fontein’ over de familieopstelling. Jij weet het. Maar eigenlijk weet je het niet. Je kunt het rationeel volgen.
Innerlijk weten en doorleven
Wat ik wil zeggen is: je kunt het allemaal begrijpen, rationeel volgen, maar in de kringen waar ik opgevoed ben zeiden ze: ‘Dan zit het een voet te hoog’. Doorleven, beleven, aanvaarden, erkennen zit lager. Dat noem ik de innerlijke wetenschapper. De innerlijke wetenschapper stuurt alle modellen naar huis. Hij/zij ervaart en doorleeft. Ooit vroeg ik aan een psycholoog die haar kind verloor: ‘Hoe ervaar jij dit nu terwijl je tal van cliënten geholpen hebt met dezelfde vraag?’. Haar antwoord was: ‘Ik begrijp nu hoe erg het is’.
Doorleven is wat anders dan begrijpen
We zijn in ons mooie Nederland erg gerationaliseerd. Helaas, zeg ik! De innerlijke wetenschap zit namelijk niet in je hoofd. Het leven bestaat niet louter uit logica. Integendeel. Het leven is geen wiskunde. Dat is geen reden om zweverig te worden. Integendeel! Laat je hart spreken en gebruik je verstand. Dat is tweesporenbeleid!
Vervreemd van innerlijk weten
Een vraagstuk in ons mooie Nederland is wat mij betreft dat we vervreemd zijn van innerlijk weten. Hoe dat komt? Omdat we ver zijn doorgeslagen in beschouwingen en rationalisaties. Onder het mom ‘meten is weten’, meten we alles, brengen we zaken rationeel en getalsmatig in kaart. Vroeger keek mijn oude buurman over de schuttingdeur naar buiten en hij zei: ‘Morgen aan het eind van de dag verwacht ik regen’. Meestal had hij gelijk. Nu kijken we de hele dag op buienradar.
We zijn op één of andere manier vervreemd geraakt van wat onze werkelijke behoeften zijn en we zijn afgedwaald van wat onze gevoelens zijn. Van buitenaf aangeleerde kennis en feiten hebben ons systeem van innerlijk weten het zwijgen opgelegd. En hoewel we in een informatiemaatschappij leven waar je over elk onderwerp van alles kunt vinden, verleren we om ons eigen morele kompas te ontwerpen. We identificeren ons te gemakkelijk met wat de pers ons voorschotelt en wat influencers beweren op sociale media.
Overtuigingskracht
Wie de verbinding kwijt raakt met zichzelf, komt niet overtuigend over. De redenering die je overbrengt kan nog zo waar en kloppend zijn: het hart klopt er niet in. Dat heeft gevolgen voor de communicatie omdat de eigenheid ontbreekt. Je communiceert als een blikken doos, als een audio-MP3-speler waar het hart uit is geknipt. En vervolgens zoeken we naar de training 'overtuigingskracht ontwikkelen' voor wat tips en trucs.
Persoonlijke ontwikkeling
Ook in persoonlijke ontwikkeltrajecten gaat het enerzijds om een verstandelijk weten. Je kunt leren en begrijpen wat kernkwaliteiten zijn en wat de valkuilen zijn. Je kunt leren wat kernwaarden zijn en wat jouw normen zijn. En wellicht begrijp je het allemaal. Je kunt ook weten dat het goed is om bij je gevoel te komen. En wellicht verzucht je: ‘Eigenlijk wist ik het ook allemaal wel’. Maar wat weet je dan? Weet je het rationeel en verstandelijk? Of heb je het doorleefd?
Hoe moet dat dan?
Pas kreeg ik de vraag van iemand: ‘Maar hoe doe je dat dan?’. En daar zit precies het vraagstuk. De hoe-vraag zit wederom in je hoofd en duidt op een methodische of systematische benadering. En dat is precies waarmee je er niet komt. Innerlijk weten wat jouw talenten zijn, wat jouw kernkwaliteiten zijn gaat veel verder. Jezelf kunnen aanvaarden, herkennen en erkennen in wie je bent gaat veel dieper.
Beklijven
Weet je wat beklijven is? Hetzelfde als doorleven en ervaren. Dat wat je hoofd weet, moet ook nog wortel schieten in de rest van je lijf, geest en ziel.
