Ben jij als leidinggevende te sturend?
Misschien leg jij — onbewust — een te groot stempel op je team. Je bedoelt het goed: je wilt richting geven, je wilt dat het werk goed gedaan wordt. Maar geef je eigenlijk nog wel genoeg ruimte aan je mensen? Of stuur je zoveel, dat het team afhankelijk van jou is geworden?
Soms wil je het zo goed doen, dat je alles overneemt. Dan stuur je niet alleen bij, maar ga je voor anderen denken, beslissen en handelen. En dat remt de groei. Van je team. En van jezelf.
Kenmerken van leidinggevenden die te sturend zijn
Herken je jezelf in (een deel van) dit rijtje?
- Ze ontnemen medewerkers het initiatief om te komen met ideeën of voorstellen.
- Ze hebben graag controle en overzicht.
- Ze vertrouwen weinig toe aan anderen.
- Ze hebben graag de regie en loslaten vinden ze erg lastig.
- Ze bedisselen en bemoederen graag.
- Ze zijn dominant en bazig.
- Ze zijn te snel met hun oordeel en vullen het maar al te gauw in voor de medewerker.
- Ze vinden delegeren en loslaten moeilijk.
- Ze handelen vanuit spanning, boosheid of frustratie.
- Ze zijn niet meer in staat om te horen wat de teamleden nu écht te vertellen hebben of om te horen waar de werkelijke teambehoeften liggen. In die zin is er miscommunicatie tussen de leiding en het team.
- Ze geven leiding vanuit de ouderrol.
En intussen bedoel je het goed. Je wilt grip houden. Je wilt voorkomen dat het misgaat. Maar juist die neiging om alles zelf te regelen, haalt de kracht bij je mensen weg. Ze worden volgzaam of afhakers — en jij wordt overbelast.
Doe de leiderschapstest
Wil je inzicht in jouw natuurlijke stijl van leidinggeven (online test)? Wil je weten waar jouw individuele leiderschapskwaliteiten liggen? Wil je jouw persoonlijke ontwikkeldoelen leren kennen?
Persoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden
Bekijk de training persoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden zoals assertief leidinggeven, persoonlijke effectiviteit, timemanagement en communicatie etc.
Te veel sturen? Dan kweek je weerstand
Een te sturende houding werkt averechts. Je bedoelt het goed, maar het effect is dat je weerstand oproept. En niet zo’n beetje ook.
Je krijgt geen eerlijke reacties meer.
Medewerkers knikken ja, maar bedoelen nee.
Ze zeggen dat ze het ermee eens zijn, maar doen niks.
Of juist het tegenovergestelde.
Sommigen trekken zich terug. Anderen steigeren. Ze gaan in verzet. Soms passief, soms ronduit agressief.
Niet omdat ze het per se beter weten. Maar omdat ze zich niet gehoord voelen. Niet gezien. Omdat ze geen invloed ervaren. En dus: weerstand.
Meer weten over dit mechanisme? Lees ook: Indirecte weerstanden in organisaties.
Gevolgen van te sturend leiderschap
Een gevolg van een te sturende leidinggevende is dat individuele teamleden zich onvoldoende ontwikkelen. En dat het team als geheel niet aan doorontwikkeling toekomt. Er ontstaat stilstand. Geen beweging. Geen initiatief. Geen groei.
Ik noem nog een paar gevolgen:
- Medewerkers worden onzeker door het gedrag en de houding van de leidinggevende.
- Teamleden spreken zich niet (meer) uit en komen ook niet met nieuwe ideeën.
- Medewerkers worden afhankelijk van de leidinggevende en blijven stilstaan qua eigen ontwikkeling.
- Medewerkers voelen weinig vrijheid en ruimte en gaan handelen vanuit angst.
- Initiatief wordt gedood en passiviteit wordt bevorderd.
- Jij wordt het knelpunt in plaats van de oplossing: alles loopt via jou.
- De energie lekt weg in het team: er is geen bezieling meer, alleen plicht.
- Teamleden leren jou te pleasen: ze doen wat jij wilt, niet wat zij zelf zien of denken.
- Jij bent altijd de brandweerman of -vrouw: elk probleem eindigt bij jou.
- Er ontstaat irritatie die niet uitgesproken wordt: onderhuids groeit de spanning.
En intussen denk jij misschien dat je juist goed aan het sturen bent. Maar feitelijk hou je alles vast. En daarmee zet je jezelf en je team op slot.
Valkuil of probleem?
Hoe erg is het wanneer de leiding te sturend is? Volgens mij niet zo erg wanneer ‘te sturend’ een valkuil van de leidinggevende is en hij/zij zich daar bewust van is c.q. hij/zij bereid is om er wat aan te doen.
Afhankelijk van de gradatie kan het een probleem worden, oorzaak zijn van teamproblemen, onderlinge verstoorde verhoudingen of teamconflicten. Ook kan het angst bevorderen op de werkvloer. Wanneer het bijzonder grote vormen aanneemt, is er sprake van disfunctioneren van de leidinggevende.
Veelgestelde vragen over te sturend leiderschap
Wanneer ben ik als leidinggevende eigenlijk te sturend?
Als je alles zelf regelt, beslissingen overneemt en je team weinig ruimte laat voor eigen initiatief. Je bedoelt het goed, maar haalt onbedoeld de zelfstandigheid weg.
Lees ook: Leidinggeven vanuit de ouderrol
Hoe merk ik dat mijn team last heeft van mijn sturing?
Als medewerkers afhaken, geen ideeën meer delen, stil worden of alles op jou afschuiven. Dan is de balans zoek.
Kan ik sturen zonder dominant te worden?
Ja. Duidelijk zijn hoeft niet hard te zijn. Je kunt grenzen aangeven en verwachtingen uitspreken zonder betutteling.
Wat kan ik doen als mijn team passief is geworden?
Stop met alles overnemen. Begin met loslaten, vertrouwen geven en verantwoordelijkheden écht toevertrouwen.
Bekijk: Loslaten en delegeren
Ik krijg steeds weerstand. Heeft dat met mij te maken?
Vaak wel. Een te sturende stijl roept juist indirecte of openlijke weerstand op. Medewerkers voelen zich niet gehoord.
Lees: Indirecte weerstand bij veranderingen
Hoe ontwikkel ik me van te sturend naar meer coachend leiderschap?
Door minder in te vullen en meer te vragen. Door niet alles zelf op te lossen, maar je team uit te nodigen tot eigenaarschap. Coachend leiderschap begint bij durven loslaten en vertrouwen geven.
rsoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden
Bekijk de training persoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden zoals assertief leidinggeven, persoonlijke effectiviteit, timemanagement en communicatie etc.
Leerdoelen
We hebben nog veel meer leerdoelen persoonlijke ontwikkeling voor leidinggevenden voor je uitgewerkt. Je kunt ook het overzicht bekijken met alle leerdoelen voor leidinggevenden.
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching (www.desteven.nl). Op deze website tref je meer dan 2000 blogs over persoonlijke ontwikkeling, loopbaan, leiderschap, teamontwikkeling, hoogsensitiviteit en hoogbegaafdheid.
