Moeten en mogen
We moeten van alles! Morgen moeten we naar ons werk. En om 9.00 uur moeten we vergaderen. Die stukken moeten we uiterlijk voor 16.00 uur klaar hebben. Als we thuis komen, moeten we eten koken, de kamer stofzuigen, de was opruimen. De kinderen moeten naar voetbal om 19.00 uur want ze moeten trainen.
Moeten geeft stress
We moeten heel veel. Van alles! Maar moeten geeft stress, druk, spanning! En als de stress te groot wordt zegt de omgeving: je moet er eens vaker op uit. Of: je moet leren genieten, je moeten leren relativeren. Zo moeten we ook van onze partner houden, we moeten er altijd voor onze kinderen zijn. Iemand op de werkvloer zei laatst: 'je moet elkaar wel kunnen vertrouwen'.
Wat is moeten?
Moeten is vaak iets wat van buitenaf komt. Het is een verplichting waar je aan zou moeten voldoen. Daarom schreef ik er een e-book over waarbij ik o.a. inga op deze vragen:
- Waarom is moeten niet leuk?
- Opgelegde druk: moeten of mogen?
- De functie van moeten!
- Moet-willig: van willen naar moeten!
- Ont-moeten: combinatie van willen en moeten
- Mogen speelt ook een rol!
Mogen
Onlangs vroeg ik een meneer die op zondag regelmatig een weekenddienst draaide: ‘Moet je morgen werken?’. Zijn antwoord was: ‘nee, ik mag morgen werken! Heel veel mensen willen graag werken maar ze hebben geen werk of zijn niet in staat om te werken maar daarom ben ik zo blij dat ik mag werken’. Dit klinkt anders hè? Het klinkt anders dan wanneer je 'moet werken'.
Moeten geeft stress en druk
Moeten komt uit onze werkplaats 'tussen de oren'. We moeten zoveel van onszelf. Want ons huis moet er netjes bij liggen, de auto moet schoon, ons werk moeten we goed doen, de klanten moeten tevreden zijn. En zo leggen we onszelf een geweldige druk op. Het geeft stress en spanning.
We moeten nog veel meer
Ook de omgeving kan het effect van moeten nog versterken. Tegen iemand die burn-out thuis zat werd gezegd: 'je moet er ook vaker op uit gaan'. Of iemand anders die tijdens gesprekken dichtklapte werd gezegd: 'je moet dat gewoon niet laten gebeuren'. Zo zijn er nog veel meer opmerkingen wat wij dooddoeners noemen:
- je moet elkaar wel kunnen vertrouwen (de praktijk is dat als dit moet het vertrouwen vaak ver zoek is)
- je moet je wel gewoon kunnen uitspreken binnen onze organisatie
- je moet wel eens een streep kunnen zetten onder het verleden
- je moet elkaar wel kunnen vergeven
Leerdoel: van moeten naar mogen
Een leerdoel kan zijn de ontwikkeling van moeten naar mogen.
- ik mag werken
- ik mag genieten
- ik mag tijd voor mezelf nemen
- ik mag uitrusten
- ik mag slapen
- ik mag een mooi boek lezen
Van moeten naar willen
Het is een enorme persoonlijke groei wanneer je ervoor kiest om te willen. We hebben niet geleerd om te willen, zeg ik wel eens. We hebben geleerd wat moet of wat niet mag. Maar WILLEN is een kracht. Lees ook mijn artikelen over: willen. Willen komt van binnenuit. Moeten komt van buitenaf. Dat is een verschil.
Moeten biedt ook structuur
Weet je dat MOETEN ook positief is? Als je helemaal niets meer moet, draagt dat niet bij aan jouw welzijn. Moeten biedt structuur en heeft een functie op de energiebalans. Mits je niet doorslaat!
Stress en burn-out
Wil je meer weten over coaching gericht op vermindering van stress of begeleiding bij burn-out?
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching.
