Apathie of wezenloosheid
Apathie is net als wezenloosheid een gevoel. Of beter gezegd: het is een gebrek aan gevoel. In dit artikel ga ik in op apathie als verschijnsel, wanneer dat voorkomt en wat je eraan kunt doen.
Betekenis en definitie
Aan de hand van een aantal criteria probeer ik tot een definitie van apathie te komen. Wie apathisch is:
- heeft gebrek aan passie en enthousiasme
- ziet zichzelf als gevoelloos, ongevoelig of emotieloos
- voelt zich soms kil, koud en versteend van binnen
- heeft geen besef van de werkelijkheid om hem/haar heen
- is afwezig en niet gemotiveerd
- voelt zich leeg van binnen of nietszeggend
- is vervuld van een bepaalde dofheid of matheid
- voelt zich wezenloos
- voelt zich lusteloos
- is uitgeput
- lijkt onverschillig
Ik vat het samen in woorden als: onaangedaan in de betekenis van, niet geraakt door de buitenwereld of niet reagerend.
Voel je je zo?
Voel je je apathisch of wezenloos? Onderneem dan meteen actie en ga niet bij de pakken neerzitten. Probeer je uit te spreken in jouw omgeving en vraag hulp en steun.
Gevoelens
Dit artikel schreef ik in de serie over: voelen en gevoelens. Wat voel jij en welke gevoelens heb je?
Persoonlijk ontwikkeltraject
Wil je aan de slag met jouw leerdoelen? Volg een persoonlijk ontwikkeltraject. Meer informatie? Bel ons!
Wanneer het wezen ontbreekt
Wanneer het wezen ontbreekt en wanneer de essentie van het bestaan niet (meer) wordt gevoeld of doorleefd is er heel wat aan de hand. Wezenloosheid of apathie kan voorkomen bij psychische stoornissen zoals depressies. Maar dat hoeft niet per se. Er kunnen ook omstandigheden zijn waardoor er een bepaalde doffe berusting ontstaat waarbij men zich afsluit of innerlijk terugtrekt als zelfbescherming.
Zelfbescherming
Zelfbescherming is soms noodzakelijk. En in dit geval noem ik het emotionele zelfbescherming. Emotionele zelfbescherming treedt op wanneer mensen in een rouwproces belanden bijvoorbeeld in de fase die vaak als ontkenningsfase wordt aangeduid. De ontkenningsfase ontstaat niet door gebrek aan intelligentie. In feite is de klap van het gemis zo groot dat de geest zegt: dit is mij te heftig. Zo kan apathie ook een vorm van zelfbescherming zijn bijvoorbeeld wanneer:
- er zaken hebben plaatsgevonden die te heftig waren
- men het gevoel heeft dat men aan de kant gezet is
- men zich gepasseerd voelt
- men zich niet gehoord of begrepen voelt
- men zich niet serieus genomen voelt
- men zich structureel afgewezen voelt
Afgestompt en MURW geslagen
Iemand die apathisch is lijkt afgestompt wanneer het in ernstige mate is. Kenmerken:
- hij/zij komt hard, koel en koud over
- lijkt ongevoelig, wreed en meedogenloos
- kan botte ongenuanceerde uitspraken doen
- lijkt onbewogen en strak
- lijkt onaangedaan ongeacht wat er wordt gezegd of wat er in de omgeving gebeurt
- trekt zich terug uit het sociale leven
- heeft een grote vorm van lusteloosheid
Bevroren verdriet
Weet je dat apathie of wezenloosheid geen onwil is maar een vorm van bevroren verdriet? Het is een manier van overleven en een vlucht in totale uitputting waarbij men niet meer kan incasseren en relativeren. Belangrijk is dat het gesprek op gang komt en dat men een schouder om zich heen voelt waar men op kan steunen. Wat in ieder geval niet moet is:
- harde verwijten maken
- iemand beleren of ongevraagd adviseren
- betuttelen of bemoederen
Persoonlijk ontwikkeltraject
Wil je aan de slag met jouw leerdoelen? Volg een persoonlijk ontwikkeltraject. Meer informatie? Bel ons!
Gevoelens
Dit artikel schreef ik in de serie over: voelen en gevoelens. Wat voel jij en welke gevoelens heb je?
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching.
