Oververzorgend is verstikkend
Overmatige zorg, ook wel oververzorgend genoemd, kan iemand beperken, in een wurggreep houden en zelfs verstikken. Vaak komt dit voort uit goede bedoelingen, gebaseerd op kwaliteiten als zorgzaamheid en behulpzaamheid. Het kan ook voortkomen uit sterke kernwaarden zoals dienstbaarheid en naastenliefde.
Wanneer ben je oververzorgend?
Je bent oververzorgend zodra je overmatige zorg biedt. Ik begrijp dat dit een inkopper is, maar dat is wel mijn eerste duiding. Overmatige zorg houdt in dat je de autonomie van de ander niet genoeg respecteert, afhankelijkheid creëert en hulp en zorg biedt die meer voldoen aan de behoeften van jou als zorger dan aan die van de ander.
In feite ontneem je de ander de mogelijkheid om zijn eigen pad te bewandelen en zijn eigen vragen te stellen. Je ontneemt de ander zelfstandigheid, autonomie en de vrijheid om eigen keuzes te maken. Hoewel je de ander wilt beschermen tegen pijn of ongemak, is dit een vorm van bescherming waar niemand baat bij heeft.
Overmatige zorg is overigens ook verstikkend voor jou als zorger. Het is een manier om je eigen behoeften te negeren en een gebrek aan zelfzorg te vertonen. Door je overmatig op anderen te richten, zet je jezelf op de tweede plaats en besteed je al je tijd en energie aan anderen. Dit kan leiden tot uitputting, frustratie en zelfs verlies van je eigen identiteit.
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen kunt vermijden? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
De ander klein houden
Wanneer je oververzorgend bent, is dat een vorm van de ander klein houden. Door jouw overmatige zorg geef je de ander het gevoel dat hij of zij niet voor zichzelf kan zorgen, wat de eigenwaarde en het zelfvertrouwen van de ander ernstig kan ondermijnen.
Hoe moet het dan?
Je komt in de kracht van zorgzaamheid wanneer je stopt met bemoederen, betuttelen en de ander aanmoedigt:
- De hulpvraag te formuleren naar zijn/haar behoefte
- Om de grenzen en behoeften aan te geven
- Zijn/haar kracht en zelfstandigheid te ontdekken
- Om te groeien en te leren
- Om eigen verantwoordelijkheid te nemen
- Om zijn/haar vrijheid in te vullen op de eigen manier
De basis is positief
De basis van oververzorgend gedrag ligt in positieve eigenschappen zoals behulpzaamheid, zorgzaamheid, dienstbaarheid, betrokkenheid en empathisch vermogen. Maar waar ligt precies de grens? Ik denk dat je oververzorgend wordt wanneer je altijd en te veel de behoeften van de ander vooropstelt en je eigen behoeften verwaarloost of negeert.
Scheve relatie
Overmatige zorg kan leiden tot overbelasting en uitputting. Het kan ook resulteren in een ongezonde afhankelijkheidsrelatie met de ander. Dit is jammer, want op de lange termijn leidt dit vaak tot teleurstelling. Te vaak hoor ik de opmerking: ik stond mjin hele leven voor hem/haar klaar, en nu heb ik het gevoel dat ik stank voor dank krijg en zomaar afgeserveerd wordt.
Training kwaliteiten en valkuilen
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen vermijd? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens. Jan Stevens is eigenaar en oprichter van De Steven training & coaching.
