home / persoonlijke ontwikkeling / kernkwaliteiten / ontwapenend

Ontwapenend is een kwaliteit

Ben jij ontwapenend? Merk je dat je makkelijk contact maakt met mensen waar anderen dat moeilijk lukt? Zeggen anderen wel eens dat ze jou ontwapenend vinden? Dat is een prachtige eigenschap, maar wat betekent het eigenlijk? En wat kun je ermee? In dit artikel ga ik daar dieper op in.

Ontwapening

Wanneer je ontwapenend bent, dan betekent het dat je die wapens onklaar maakt. Dat jij de ander zover brengt dat die de wapens neerlegt. In de ontmoeting met jou voelt de ander zich veilig en verliest de paraatheid om jou aan te vallen of om zichzelf te verdedigen tegenover jou; hij of zij heeft van jou niets te duchten. Jij zorgt voor ontspanning in de relatie en de ander krijgt ruimte voor positieve gevoelens.

Zie je hoe mooi dit is? Jij hebt de gave om binnen te komen bij de ander; de ander laat jou toe waar hij/zij anderen niet gauw zou toelaten. Er is vertrouwen. Hij/zij legt de wapens weg, komt achter de bolwerken vandaan, laat het masker zakken. Je nodigt dus eigenlijk de ander uit om meer authentiek te zijn; dat is enorm waardevol voor een gelijkwaardige en welwillende verhouding tussen jou en de ander. Je maakt wezenlijk contact met elkaar.

Paula vertelt:

Als secretaresse bij een multinational had ik een aantal jaren een leidinggevende met wie ik kon lezen en schrijven. We konden goed met elkaar overweg en hadden aan een half woord genoeg. Als ik ergens tegenaan liep dan kon ik dat bij hem kwijt en zochten we samen naar een oplossing. Als hij worstelde met het schrijven van een stuk tekst nam ik dat van hem over en begreep precies welke toon er nodig was. De samenwerking was prettig en soepel. Veel collega's op de afdeling hadden echter een hekel aan hem, vonden hem autoritair en ontoegankelijk. Een haantje, een streber. Er zijn zelfs mensen bij de firma weggegaan vanwege de weerstand die ze tegen hem hadden. Dat heeft me altijd verwonderd, want ik heb dat nooit zo ervaren. Hij kon wel eens irritant zijn inderdaad, maar dan zei ik dat gewoon tegen hem. Dan mopperde hij eventjes en dan was 't klaar.

Je kunt dus zoals Paula onbewust ontwapenend zijn. En het kan ook zijn dat jouw manier van doen bij een bepaald soort mensen wel ontwapenend werkt en bij een ander soort mensen niet. Misschien ook dat jouw talent met name gericht is op een bepaald type wapen. Om je gave bewust te kunnen inzetten, is het van belang er meer zicht op te krijgen.

Kenmerken

Als je ontwapenend bent, dan past het volgende bij jou:

• Je bent echt en oprecht
• Je hebt een positieve levenshouding
• Je bent benaderbaar
• Je laat je niet afschrikken door andermans wapens
• Je treedt de ander open tegemoet
• Je aanvaardt de ander zoals die is
• Je bent onbevooroordeeld
• Je bent authentiek
• Je laat merken dat je de ander graag ontmoet

Wat bij de ander een gevoelige snaar raakt kan verschillen, maar het zijn jouw kwaliteiten die de sleutels vormen waarmee je deuren bij de ander opent. Ik denk dan aan:

• jouw levenslust
• jouw aandacht
• jouw vriendelijkheid
• jouw humor
• jouw kalmte
• jouw enthousiasme
• jouw begrip
• jouw speelsheid
• jouw belangstelling
• jouw spontaniteit

Wanneer je ontwapenend bent, dan breng je vertrouwen in je relatie met anderen. Je schenkt veel vreugde, en je kunt het ook ontvangen. Jouw ontwapenende eigenschappen maken het leven mooier en halen het beste in de ander naar boven. Dat voedt de ziel. Dat brengt een nieuw perspectief. Je creëert voor de ander op die manier ook kansen voor verdere groei.

Is het te ontwikkelen?

Ieder klein kind kan het. Je weet vast wel uit ervaring hoe ontwapenend en vertederend kleine kinderen of jonge dieren kunnen zijn; in wat voor rotbui je ook bent, ze toveren een glimlach op je gezicht en je laat je negatieve gevoelens varen. En waardoor? Doordat ze zo overrompelend zichzelf zijn. Deze authenticiteit is iedereen aangeboren, maar we verleren dat. Onze opvoeding en ervaringen leggen vele laagjes over ons heen waarachter we op den duur schuilgaan. Het is dus de kunst om die laagjes weer te ont-wikkelen en terug te komen bij de open, positieve houding van authenticiteit.

Als je werk hebt waar dit specifieke talent van grote toegevoegde waarde is (bij de klachtencommissie, als mediator, bij onderhandelingen of in de hulpverlening om maar wat te noemen), dan kunnen gesprekstechnieken je talent versterken mits het oorspronkelijk wel van binnenuit komt. Anders wordt het een trucje en dat werkt niet.

Valkuilen

Wanneer je ontwapenend bent, dan ben je toegankelijk en geef je de ander ruimte. Maar je kunt ook tè toegankelijk zijn en de ander teveel ruimte geven, waardoor de balans tussen afstand en nabijheid zoek raakt, of de ander zoveel ruimte gaat innemen dat er voor jou niet zoveel meer overblijft.

Het kan ook zijn dat sommige mensen jouw ontwapenende eigenschappen wel handig vinden om bij iemand anders een ingang te creëren. Het is dan de vraag of daar zuivere intenties achter zitten. Als dit niet expliciet bespreekbaar is (het kan bijvoorbeeld juist belangrijk zijn in je werk), bestaat er gerede kans dat er misbruik wordt gemaakt van het vertrouwen dat jou toekomt, en je wordt dan voor een karretje gespannen.

Je hebt in het algemeen veel vertrouwen in je medemens, en als dat vertrouwen beschaamd wordt kun je hevig gekwetst zijn. Dan kan het maar zo dat je naar dezelfde wapens grijpt die je anderen juist uit handen probeerde te krijgen.

En tot slot: zo vertederend en kwetsbaar als een peuter of een jong katje ben jij als volwassen mens niet, maar toch kunnen jouw ontwapenende eigenschappen iets bij de ander oproepen wat belemmerend werkt: een onnodige zorgzaamheid, de wil om je te beschermen en over-verantwoordelijkheidsgevoel. De ander gaat over jou kloeken. Daarmee neemt hij of zij de ouder-rol aan, en dat nodigt jou uit om in de kind-rol te stappen. Als je dat doet wordt je beloond voor je naïviteit, maar je verliest je autonomie in de relatie, die scheef trekt.

Allergie

Jouw allergieën zijn niet heel sterk. Mensen die achterdochtig of negatief zijn, of die toneel spelen en zich maniertjes hebben aangewend, zul je in eerste instantie net zo open benaderen als iedereen. Pas als het niet lukt om contact te krijgen zul je ze liever vermijden.

Je hebt moeite met etiquette, protocollen of (geschreven of ongeschreven) gedragsregels, omdat die je vrijheid in de omgang met anderen beperken. Jij maakt liever contact op jouw eigen manier.

Leerdoelen

• Je grenzen kennen en bewaken
• Autonomie: op eigen benen blijven staan