Illusie van controle
Dit artikel gaat over de illusie van controle en controledrang. Wij mensen willen graag controle hebben over de situatie, over ons leven, over de wereld, over ons gezin. En ik zeg nu dat dit een illusie is.
Waarom een illusie?
Een illusie is een inbeelding, een droombeeld, een fantasie, een zinsbegoocheling, een drogbeeld. In feite iets wat je zelf maakt en wat tussen jouw en mijn oren zit. Een illusie is sterk en krachtig. Het is gevisualiseerd als het ware. Je meent het inderdaad zo voor je te zien. En je gelooft erin. Zo kun je een illusie van controle maken. Je meent dat je controle hebt over de situatie door:
- Je voor te stellen hoe het allemaal zou moeten verlopen
- Scenario’s uit te denken
- Plannen te maken
- Risico’s zoveel mogelijk uit te sluiten of te verzekeren
- Je in te denken hoe het zou moeten gaan
- Te prognosticeren en te begroten
Dit artikel is geschreven in de serie over: behoefte aan zekerheid.
Schijnbare werkelijkheid
Als het dan zo loopt, zoals wij hadden bedacht dat het zou moeten verlopen, dan voldoet het aan de werkelijkheid die we zelf hebben gecreëerd in ons hoofd. Maar let op: het is een schijnbare werkelijkheid of een onjuist idee van de werkelijkheid, gebaseerd op een selectieve perceptie die door ons hoofd is gemaakt.
Zekerheid
De illusie van controle heeft te maken met onze behoefte aan zekerheid. Een mens zoekt voortdurend zekerheden. Want het leven is onzeker. Jij en ik weten niet wat ons morgen te wachten staat. Daar worden we bang van. Angst voor de toekomst, angst voor het leven, angst voor lijden, angst voor een slechte afloop. Dat kan er allemaal zijn. Maar vooral ook angst om geen controle te hebben. Ben jij een controlfreak?
Controleren is beheersen
Wanneer wij het leven kunnen controleren, hebben we het gevoel dat we heer en meester over het leven zijn. We heersen, beheersen, we hebben toezicht, sturing, opzicht en nazicht. Met als resultaat dat we ons goed voelen. Maar o wee als die controle weg is. Dan hebben we het gevoel dat we de controle kwijt zijn. We worden onzeker, we vertwijfelen, we raken in paniek en de angst slaat ons om het hart.
Controleverlies is desillusie
Controleverlies kan ervoor zorgen dat je gedesillusioneerd raakt. Wat dat betekent? Dat jouw droom, fantasie, begoocheling en beeld te pletter valt op aarde. Bam! In 1000 scherven.
Waarom ik dit schrijf?
Om meerdere redenen:
- De wereld is niet maakbaar, dat geldt voor jou en mij.
- Het is zo jammer dat we verkeerde bronnen aanboren om zekerheid te zoeken. Jouw eigen innerlijke bron is veel zekerder dan alle selfmade zekerheden die niet blijken te kloppen.
- Om te vertellen dat loslaten een geweldige medicatie is tegen ‘overmatige controle’.
Training en coaching
Bekijk onze trainingen gericht op autonomie of bestel het e-book: persoonlijke ontwikkeling dat doe jezelf!
Bestel de online training: autonomie en persoonlijk leiderschap!
In onze webshop kun je de training autonomie en persoonlijk leiderschap aanschaffen!
Auteur
Dit artikel is geschreven door Jan Stevens.