Wantrouwend of achterdochtig
Ben jij wantrouwend of achterdochtig? Of vinden andere mensen dat jij zo bent? Wist je dat dit een valkuil kan zijn? Maar dat er ook andere redenen kunnen zijn waarom jij wantrouwend en achterdochtig bent geworden? In dit artikel ga ik in op de betekenis van wantrouwen en achterdocht. Ook op mogelijke oorzaken en wat je eraan zou kunnen doen.
Betekenis en definitie
Ik vroeg me al af of er verschil zit tussen wantrouwen en achterdocht. Mijn idee is dat deze woorden redelijk synoniem aan elkaar zijn. En ik wil er ook geen vocabulairestrijd om voeren. Daarover gaat dit artikel namelijk niet. Duidelijk is dat wantrouwen het tegenovergestelde van vertrouwen is.
Doe de test!
Bij De Steven kun je een uitgebreide analyse doen om inzicht te krijgen in jouw kwaliteiten, eigenschappen, persoonskenmerken en valkuilen.
Zo krijg je inzicht in jouw ontwikkeldoelen.
Training en coaching
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen kunt vermijden? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
Gedragskenmerken
Ik probeer aan de hand van een aantal kenmerken te duiden wat wantrouwen en achterdocht is.
- Je bent iemand van eerst zien en dan geloven
- Je gelooft niet in mooie verhalen of prachtige beloftes
- Je koestert snel argwaan tegen bepaalde ideeën of tegen bepaalde personen
- Je verdenkt een ander snel van te veel eigen belangen
- Je trekt de goede bedoelingen van sommige mensen nogal snel in twijfel of
- Je verdenkt een ander zelfs van verkeerde bedoelingen
- Je hebt angst en vrees voor gevaar
- Je bent bang dat mensen misbruik van jou gaan maken of dat ze misbruik van jouw situatie maken
- Regelmatig ben je sceptisch of cynisch in jouw uitlatingen
- Je bent terughoudend in jouw reactie of toezeggingen
- Je bent behoedzaam, bedachtzaam en soms zelfs omzichtig
- Sommige ontwikkelingen bekijk je met argusogen
- Je aarzelt bij bepaalde mensen en je zult nooit blindelings op iemand vertrouwen
- Je controleert alles en je zult niet klakkeloos iets aannemen van een ander
- Het kost jou innerlijke strijd om je kwetsbaar op te stellen
- Je hebt snel het gevoel dat er iets niet klopt
Kernkwaliteit
Wantrouwen en achterdocht zijn de valkuilen van meerdere kernkwaliteiten. Bijvoorbeeld:
- Je bent alert en waakzaam
- Je bent kritisch ingesteld
- Je bent oplettend
Herken je deze kwaliteiten? Dan is het zaak om de valkuil te vermijden. Dat kun je leren door verdergaande bewustwording. Maar er kunnen ook andere oorzaken zijn.
Beschadigd vertrouwen
Een heel andere oorzaak kan zijn dat je vertrouwen beschadigd is. Ik zeg weleens: beschadigd vertrouwen = wantrouwen. Je kunt in je leven zo op de koffie gekomen zijn dat je vanzelf terughoudend, aarzelend, achterdochtig, argwanend en wantrouwend wordt.
- Hebben mensen misbruik gemaakt van jouw goedheid?
- Ben je bedrogen in jouw leven?
- Maakten anderen misbruik van jouw kwetsbaarheid?
- Ben je ook weleens te goed van vertrouwen of naïef geweest?
- Ben je een stuk openheid en onbevangenheid kwijtgeraakt in je leven door wat je hebt meegemaakt?
- Merk je dat die tweede oorzaak namelijk beschadigd vertrouwen bij jou past? Dan is wantrouwen geen valkuil van jou maar een allergie. In feite is het een zelfbeschermingsmodus. Je bent wellicht zelfs open en onbevangen of goed van vertrouwen maar dat ben je verloren door wat je meemaakte.
Onveiligheid
De derde oorzaak ligt een beetje buiten jouw bereik. Ik moet denken aan Harm. Hij werkte als teamleider bij een gemeente ergens in Noord-Holland. Toen ik daar een traject mocht starten gericht op teamontwikkeling, was hij bijzonder argwanend en terughoudend. Later vertelde hij hoe dat is ontstaan. Hij zei: ‘binnen onze organisatie worden heel vaak dit soort dingen tegen je gebruikt’. En hij vertelde hoe een coach ooit persoonlijke verhalen en meningen van Harm had doorgespeeld aan de leiding. En dat zou hem niet weer gebeuren.
Zo’n voorbeeld wijst op een onveilige omgeving qua communicatie. Dan ontstaat er vanzelf achterdocht in het team.
Binnen teams en organisaties
Bekijk in onderstaande afbeelding het verschil: is er vertrouwen of wantrouwen binnen jouw team of organisatie?
Gevolgen
De gevolgen kunnen legio zijn. Ik noem er een paar:
- Anderen zullen op den duur misschien nog weinig moeite doen om jou ergens warm voor te krijgen
- Het leidt te weinig tot 'doorpakken' en 'besluiten' omdat je niet (meer) tot keuzes kunt komen
- Wie wantrouwen geeft, zal wantrouwen ontvangen
- Wantrouwen kan effect hebben op jouw communicatie bijvoorbeeld door je sarcastisch of cynisch te uiten over bepaalde zaken
Leerdoelen
Ook jouw leerdoelen kunnen legio zijn maar ik noem er een paar:
- Wil je jouw vertrouwen herwinnen zodat je weer onbevangen en open in het leven kunt staan?
- Wil je een balans vinden tussen enerzijds kritisch, alert en waakzaam zijn maar anderzijds niet doorslaan in een over-kritische houding? Training of coaching kan jou helpen te ontdekken wanneer je in de valkuil stapt. Je zult immers niet altijd en overal te wantrouwend of zelfs achterdochtig zijn maar steeds in bepaalde situaties?
Training kwaliteiten en valkuilen
Wil je een training volgen om te leren hoe jij je valkuilen vermijd? Dat kan! Bekijk de mogelijkheden:
- individuele training: spelen vanuit jouw kwaliteiten
- teamtraining kernkwaliteiten
