Ziekteverzuim en passend werk
Als een medewerker door ziekte zijn eigen werk niet kan uitvoeren, hebben werkgever en medewerker een aantal verplichtingen. Ze moeten zich onder andere beide inspannen voor re-integratie bij arbeidsongeschiktheid.
Dat moet gebeuren door:
- te werken aan het herstel van gezondheid en inzetbaarheid
- te zorgen voor passend werk voor zover de arbeids(on)geschiktheid van de werknemer dat toelaat.
- passend werk accepteren.
Re-integratie: niet alleen een plicht maar ook een recht
Soms ervaren medewerkers de druk van werkgevers om passend werk te doen als knellend en onrechtvaardig. Maar naarmate een medewerker langer ziek is, wordt zijn behoefte om toch passend werk bij eigen werkgever te krijgen juist groter. Re-integratie is niet alleen een plicht maar ook een recht. In organisaties met een top verzuimbeleid zijn het niet alleen werkgevers die passend werk aanbieden maar ook de medewerkers zelf die bij ziekte al hebben nagedacht over werk dat past bij hun tijdelijk beperkte mogelijkheden.
Training duurzame inzetbaarheid
Bekijk de mogelijkheden voor de training duurzame inzetbaarheid.
Training verzuim en inzetbaarheid
Bekijk de mogelijkheden voor de training verzuimmanagement.
Wat is passend werk?
Het burgerlijk wetboek schrijft daarover: Onder passend werk wordt verstaan alle arbeid die voor de krachten en bekwaamheden van de medewerker is berekend, tenzij aanvaarding om redenen van lichamelijke, geestelijke of sociale aard niet van hem kan worden gevergd. Als je deze regel begrijpt en kunt toepassen vinden we dat heel knap. We horen vaak dat er discussie is over het toepassen van deze regel. Als leidraad kan worden gevolgd dat het bij passende arbeid gaat om arbeid die in redelijkheid aan de medewerker kan worden opgedragen, waarbij je goed let op onder meer:
- Het arbeidsverleden
- De opleiding
- De gezondheidstoestand
- De afstand en reistijd tot het werk
- En het loon van de medewerker in zijn oude functie
Om passend werk te regelen kun je denken aan maatregelen als:
- Aanpassing van het werk of de werkplek zodat de fysieke of psychische belasting minder wordt
- Selectie van deelfuncties, taken of deeltaken die nog wel mogelijk zijn
- Aanpassing in werktijd
- Detachering bij andere afdelingen
Concreet betekent dit dat het functie niveau van de aangeboden arbeid in eerste instantie niet veel lager mag zijn dan die van de oude functie. Het arbeidspatroon moet in redelijke mate aansluiten bij de oude functie (dus van dagdienst naar ploegendienst mag niet). De reistijd moet redelijk zijn (maximaal 5 kwartier heen en 5 kwartier terug naar huis). Daarnaast zit er een volgorde in het toepassen van maatregelen voor passend werk:
- Eerst re-integratie in eigen werk
- Dan re-integratie in een andere functie
- Als laatste re-integratie bij een andere werkgever
Naarmate de ongeschiktheid langer duurt en/of terugkeer in eigen arbeid minder waarschijnlijk is, mag van de medewerker ten aanzien van passend werk meer concessies worden verlangd. Als vaststaat dat een medewerker zijn eigen werk niet meer kan verrichten en in zijn organisatie geen ander passend werk voorhanden is. Dan bevordert de werkgever de inschakeling van de medewerker in voor hem passend werk in het bedrijf van een andere werkgever. (2de spoor)
Passend werk voorhanden hebben
Om snel passend werk aan te kunnen bieden is het verstandig dat je als organisatie erop voorbereid bent dat mensen wegens ziekte kunnen uitvallen. Omdat ziekte vaak niet hetzelfde is als volledige arbeidsongeschiktheid is het belangrijk dat je klussen klaar hebt liggen die mensen ondanks ziekte wel kunnen doen. Om hier uitvoering aan te geven moet je niet alleen in functies denken maar vooral in taken binnen functies. Je moet ervoor zorgen dat je een redelijk goed beeld heeft van de belasting die voorkomt bij de meest relevante functies. Als je daarbij onderscheid maakt tussen hoge of lage belasting en soort belasting, (fysieke, mentale of emotionele belasting) kun je bijvoorbeeld iemand met fysieke klachten wel een klus geven met vooral mentale belasting. Dat is ook passend werk.
Praktische aanpak:
Bovenstaande zijn formele regels, waar je als werkgever aan moet voldoen. Veel praktischer is het om de medewerker zelf te laten nadenken wat passend voor hem is tijdens zijn ziekte. Om zowel voor werkgever als medewerker het denken over passend werk makkelijker te maken, kun je een lijst maken met klussen die gedaan moeten worden, waar geen hoge prioriteit op zit en die anders vaak blijven liggen.
Wanneer passend werk aanbieden?
In theorie zou je bij elke ziekmelding direct ook over passend werk moeten nadenken. Soms echter is het goed om medewerkers een paar dagen rust te geven. Naarmate het verzuim langer duurt wordt passend werk steeds belangrijker.
Publicaties
Lees ook: publicaties over gezonde organisaties en teams.
Auteur
Dit artikel is geschreven door: Peter Weustink